DYPLOMATYCZNY POLSKI OBEJMUJĄCY PRZYWILEJE KRÓLÓW POLSKICH, WIELKICH KSIĄŻĄT LITEWSKICH BULLE PAPIEZKIE JAKO TÉŻ WSZELKIE NADANIA PRYWATNE MOGĄCE POSŁUŻYĆ DO WYJAŚNIENIA DZIEJÓW WEWNĘTRZNYCH KRAJOWYCH dotąd nigdzie nie drukowane, od najdawniejszych czasów aż do roku 1506 DIPLOMATICUS POLONIAE QUO CONTINENTUR PRIVILEGIA REGUM POLONIAE, MAGNORUM DUCUM LITVANIAE BULLAE PONTIFICUM NEC NON JURA A PRIVATIS DATA ILLUSTRANDIS DOMESTICIS REBUS GESTIS INSERVITURA adhuc nusquam typis exarata, ab antiquissimis inde temporibus usque ad annum 1506 Wolno drukować, z warunkiem złożenia w Komitecie Cenzury, po wydrukowaniu, prawem przepisanéj liczby exemplarzy. W Warszawie dnia 21 Kwietnia 1845. Cenzor, Niezabitowski. Exemplarze podpisem poniższym nieopatrzone, jako przedruk nieprawny, poszukiwane będą. PRZEDMOWA. Nie ulega żadnej wątpliwości, że dyplomata są najbogatszém i najważniejszém zadnéj źródłem do historyi: wyświecają one wzajemne stosunki ludów, ich prawa i zwyczaje: w nich to są przechowane imiona osób któremi się historya zajmuje, w nich znajdujemy pomoc we wszelkich poszukiwaniach starożytności. Im obfitsze te źródła, tém bardziej rozwinąć mogą jasne pojęcie przeszłości, bez którego nie masz historyi. Pojawienie się zatém dzieła, którego głównym celem jest wydanie na świat nieznanych dotąd materyałów, z radością powinnoby być przyjęte przez uczonych, którym po większej części praca ta jest poświęconą. Niemcy przewodniczące w poszukiwaniach historycznych, dają nam przykład usiłowań w tym celu podjętych. Wychodzące Kodexa dyplomatyczne nietylko szczególnych prowincyj, ale i miast szczycących się własną oddawna narodowością, dowodzą ważności podobnych zbiorów. U nas pomimo niezliczonych skarbów tego rodzaju rozrzuconych po całej przestrzeni dawnej Polski, mało komu na myśl przyszło, odszukać je podług moż ności, i połączyć w jednę całość, któraby się stała poważném Muzeum pamiątek krajowych. Słuszny hold przeto oddać należy tym, którzy do tego kierunku zwrócili dość teraz upowszechnione u nas zamiłowanie w rzeczach historycznych, którzy przeważne w tym względzie w literaturze ojczystej położyli zasługi; mówię tu o Dogielu za Augustowskich czasów, o Hrabi Raczyńskim za naszej pamięci. Znane dzieło Dogiela Codex Diplomaticus Regni Poloniae, wydane w Wilnie 1758 r., a ułożone na wzór Du Monta Corps universel Diplomatique, i Rymera Acta et foedera etc. olbrzymiego było rozmiaru; źródła które autor posiadał i które dla niego wszędzie stały otworem, świetne temu przedsięwzięciu zapowiadały powodzenie: |