صور الصفحة
PDF
النشر الإلكتروني

vividiffimam, et maxime patheticam: En igitur

Senecam eandem rem acute depingentem!

Ipfa dejectos gerit

Vultus pudore; fed tamen fulgent genæ,
Magifque folito fplendet extremus decor.
Ut effe Phabi dulcius lumen folet
Jam jam cadentis, aftra cum repetunt vices,
Premiturque dubius nocte vicina dies.-
Audax virago non tulit retro gradum.
Fam fortis animus omnium mentes ferit.

Novumque monftrum eft, Pyrrhus ad cædem piger-
Nec tamen moriens adhuc

Deponit animos; cecidit, ut Achilli

gravem Factura terram, prona, et irato impetu.

Troad. Ver. 1137, &c.

Fateor equidem nonnulla et in hoc loco, et in iis quos citavimus, occurrere eleganter fatis et ornate confcripta: quæ tamen cum vix fatis dramatis dignitati convenire videantur, inter lepores Ovidianos numeranda effe cenfeo. Quod fi in hifce leporibus poeta, (uti loquitur Quinctilianus) "diverfi fibi confcius generis ab antiquis descendat," quis tolerabit putidos prorfus eos et accerfitos conceptus, qui abunde, uti cernitis, per opera ejus fparguntur? Quis æquo animo feret.

Verfus inopes rerum, nugafque canoras,

VOL. III.

N

non

non modo dramate, verum etiam ipsa poesi indignas? Et profecto id perpetuo Seneca vituperationi dandum eft, quod defcriptiones cæteroquin et sublimes, et pathetica, fæpius inepta quadam conceptuum et imaginum farragine vitientur. Exemplis hujufmodi fupra citatis pauca alia fubjiciemus. In Hercule igitur furente, multa fublimi modo narrat Thefeus Amphitryoni cum de Inferis, tum de rebus quas apud eos gefferat Hercules; quam præclare in fequentibus Virgilium poeta imitatur, pene dixerim, et fuperat?

-Horrent opaca fronde nigrantes comæ,
Taxo imminente; quam tenet fegnis fopor,
Famefque mafta tabido rictu jacens.
Pudorque ferus confcios vultus tegit;

Metus, Pavorque, Funus, et frendens Dolor,
Aterque Luctus fequitur, et Morbus tremens,
Et cincta ferro Bella; in extremo abdita
Iners fenectns adjuvat baculo gradum.

Nativa ifta et fignantia epitheta recte monet Farnabius effe hic advertenda: fed pergit Thefeus;

Non prata viridi læta facie germinant ;
Nec adulta leni fluctuat zephyro feges ;
Non ulla ramos filva pomiferos habet ;
Sterilis profundi vaftitas fquallet foli
Immotus aër hæret ; et pigro fedet

Nox atra mundo. Cuncta mærore horrida.

Ver. 689, &c.

Hactenus pulchra omnia; a quibus illud quantum difcrepat?

Ipfaque morte pejor eft mortis locus.

Grandem etiam mox exhibet Plutonis imaginem,

Campus hanc circa jacet,

In quo fuperbo digerit vultu fedens

Animas recentes: dira majeftas deo,

Frons torva; fratrum quæ tamen fpeciem gerat, Gentifque tantæ ; vultus eft illi Jovis,

Sed fulminantis.

Atqui iftud quod fequitur putidum nimis olere arbitror,

Magna pars regni trucis

Et ipfe dominus; cujus afpectum timet

Quicquid timetur.

Ver. 720, &c.

Quæ præterea et de Charonte, et de Cerbero fequuntur, vivida funt et imaginosa, et plerumque ad Virgilii imitationem fcripta, fed non omni ex parte vitio illo, quod reprehendimus, carentia.

Quid quod apud noftrum perfonæ ferio ne lamentantur quidem: quam belle Herculis, imo et ridicule, mortem dolet Alcmena?

[blocks in formation]

Timete fuperi fata; tam parvus cinis
Herculeus eft; huc ille decrevit gigas.
O quanta, Titan, in nihil moles abit!
Anilis, heu me, cepit Alciden finus.

Hic tumulus illi eft; ecce vix totam Hercules
Complevit urnam; quam leve eft pondus mihi,
Cui totus æther pondus incubuit leve!

Her. Oet. Ver. 1758.

Vix autem minus acute Hecuba cum choro Iliadum Troja excidium alternis lugent. Illud quidem notiffimum eft, et multorum judicio improbatum ;

Caret fepulchro Priamus; et flamma indiget
Ardente Troja.

[merged small][ocr errors][merged small]

Ide noftris nudata rogis

Ito ad planctus,

Miferamque leva, regina, manum.
Solvite crinem; per colla fluant,
Mafta capilli tepido Troja

Pulvere turpes.

Solvimus omnes

Lacerum multo funere crinem.

Sparfitque cinis fervidus ora.—

Complere

Complete manus, hoc ex Troja
Sumpfiffe licet.

Troad. Ver. 73, &c.

Atque illud infuper Seneca video vitio verti, quod apud eum fæpius occurrant imagines et defcriptiones, quæ quantumvis per fe et pulchræ fint et idoneæ, locum tamen teneant neutiquam iis convenientem. In eum hac ex parte Bouvius admodum invehitur: Creon (uti animadvertit criticus ille) in Oedipo nuncium regi triftiffimum allaturus, orationem orditur luculenta quidem fed inepta luci defcriptione, ejufque Oedipo fatis noti; fcilicet (inquit) ei folicito maxime atque animi dubio tali fermoni otium fuit aufcultandi!

Vid. Oed. Ver. 530.

Etfi vero perpauca loca apud poetam nostrum maculis penitus immunia reperiatis, in multis tamen fatis jam conftat eum, fi vel grandes vel naturales imagines fpectentur, nec ipfis antiquis cedere. Eft etiam ubi culpa omnino vacat. Quam apte et venufte nutrix in Hippolyto amoris Phædra impatientiam et æftum queritur ?

Erumpit oculis ignis, et lapfæ gena
Lucem recufant; nil idem dubiæ placet :-
Nunc ut foluto labitur moriens gradu,
Et vix labante fuftinet collo caput ;

Nunc fe quieti reddit; et fomni immemor

[blocks in formation]
« السابقةمتابعة »