fcriptum, qui dramatis naturam (uti jam antea innui) non tam ex veritate, quam ex antiquorum poetarum confuetudine æftimabant. Probe interea novi dici folere hafce regulas non adeo quidem dramati effe neceffarias ut malum ilico poema denominandum fit, nifi ad eas exquififfime componatur; ad eas tamen debere quam proxime queat accedere; aliud effe a norma qualibet paulum difcedere, aliud, eam prorfus negligere: quod ne fiat, fatis effe cautum ab ifta parte definitionis dramatis qua dicitur "veram humanæ "vitæ imaginem exhibere;" hasce igitur unitates effe iftiusmodi, ut ipfa natura jubente, filentibus legibus, dignæ effent quæ obfervarentur: quoad actionem porro, complexam apud dramaticos fatis probari, non ideo actionum feriem, rerumque annales, quos ineptum eft in una fabula contineri ; quod apud Shakefperium fæpiffime videre eft. Iftis autem ita occurrendum cenfeo, de actione mox feorfum locuturus: licentiam illam quam illi vituperant non tam rationi quam dramaticorum confuetudini folummodo adverfari; neque magis effe natura monftrofam, quam ea ferme omnia quæ in theatro de more concedi folent et fingi cogitatione; in illo cuncta certe fieri cernimus. per quandam artem magicam, eamque poeticam. Quam abfurdum eft (inquit Trappius de unitate loci loci differens) in theatro fedentem nunc Romæ effe fingi, nunc Parifiis! Quam abfurdum eft (liceat refpondenti dicere) in theatro fedentem vel Roma effe fingi, vel Parifiis? Quod fi rebus apud Thebas geftis, ponente poeta, actu primo videar intereffe, quid eft cur recufem, eodem volente, fecundo Athenis poni? Quid quod neque ipfis criticis inter fe conveniat de loci dramatici circumfcriptione ; aliis placet, eum finibus unius urbis, aut oppidi terminari: aliis, unius domus: severioribus vero, ejufdem vel aulæ, vel conclavis, vel cubiculi. Sed isti apud recentiores nullo penitus funt in numero. In iis igitur fabulis in quibus omnia fatis ad leges conficiuntur, ex loco in locum fæpiffime horæ momento migratur; neque molefte ferunt fpectatum admiffi nunc in ædibus, nunc in vico, nunc in fylvis verfari; quibus tamen rebus quafi fidem facere fummæ eft artis, et poetici ingenii. Ea porro quæ de unitate temporis ftatuuntur candem arbitror argumentandi rationem admittere. Nolunt nimirum critici poetis ex loco in locum auditores transferendi poteftatem pene infinitam concedi, propterea quod illud in articulo temporis, aut brevi fpatio effici nullo modo poffit. Sed quod revera fieri non poteft, id cur mente non concipi poffit, hercle non video. Scilicet unus dies actioni dramatica perficiendæ præfinitur; unum igitur diem in tres horas compingi credibile eft, annum non item! Ex duabus autem rebus quarum neutra fieri poteft, quæftio perperam inftituitur, utra fit abfurdior. Quatenus certe de veritate, vel etiam probabilitate quæritur, eodem redit utrum inter duos actus, vel horas aliquot, vel menses, imo vel annos præterlabi fingamus. Quid enim vetat, quo minus istos quafi hiatus in dramate animus facile tranfiliat? Quod fi ad exquifitiffimam amuffim res exigeretur (inquit iterum Trappius) non diuturnior effe debet actio dramatis, quam ipfain fcenis reprefentatio : quanquam hoc rariffime aut nunquam fieri posse affirmat idem. Fatemur quidem iftam accurationem rariffimam valde effe laudandam, fed ita laudandam, fi aliorum licentia non reprehendatur, ne eorum quidem qui actionem dramaticam ultra unius diei fpatium producunt; folos enim illa lege teneri puto (ut fupra de unitate loci dictum eft) eos qui more potius agunt atque inftitutis dramaticorum, quam aut natura, aut recta ratione. Ad theatrum certe idcirco adire folemus, ut jucunde decipiamur; toti tunc temporis ad voluntatem poetæ accommodamur: 1 Qui pectus inaniter angit, « Ut magus. Objicere ergo quenquam poetæ actionis diuturnitatem, quafi per fe intolerabilem, qui et dolet et lætatur, et timet et irafcitur, et "mutatur in horas, ad alienum prorfus arbitrium, hominis effe opinor nimis fastidiosi, et poetæ confilio minus æquo faventis. quæ Hic autem vos iterum admonitos velim, me non id agere, ut leges quædam prorfus abrogentur, fane mediocribus poetis, rite præfcribuntur, fed ut ab iis immunes quodammodo faciam præftantiffimos. Ea enim licentia, quam his velim concedi, illos nolim abuti. Quot enim et quanta vitia oritura credibile eft ex ifta indulgentia? Peffime quidem de dramate effet exiftimandum, fabulæ Horatiana perfimili, се Cujus velut agri fomnia vane Fingentur fpecies: ut nec pes nec caput uni "Reddatur formæ. Videatis igitur, Academici, quam parum fit probabile poetam, illam poteftatem quam propugnavi, imprudenter fibimet vindicantem, provisurum ne quid in hoc genere peccaretur. Materies certe dramatis uniufmodi fit oportet, atque fui femper fimilis. Et fane in fabula ad normam compofita, mirum effet, imo et intolerandum, fi res aliter fefe haberet. Triennium vero aut amplius in tres horas ita compingere, ut omnia nihilominus inter fe conveniant, nullæ partes fibi invicem repugnent, Sed ut alia in præfentia omittam quæ minus apte in dramate inter fe cohærentia fortaffe videremus, propter licentiam iftam mediocribus poetis conceffam, id effet præcipue verendum ne in aliam unitatem peccarent, quam tribus iftis actionis loci et temporis, non temere Trappius adjiciendam putavit, unitatem fcilicet characteris, five perfonæ, quæ quidem Horatio etiam docente necesse est, Idonea autem videntur verba Trappiana, quæ hujusce præcepti breviter explicandi caufa huc transferantur. "Per characterem intelligimus (inquit) "univerfam congeriem eorum omnium quæ quam"libet perfonam a cæteris discriminant; ut ætas, fortuna, mores, indoles. Hoc igitur refpectu "una fit quælibet persona ab initio ufque ad fi"nem: non quod idem femper fentire debeat, " vel eadem paffione femper affici; hoc enim nihil faftidiofius, vel abfurdius: fed quod nihil dicat neque agat fundamento characteris sibi proprii "contrarium." Hactenus Trappius; liceat vero pauca quædam characterum exempla, utpote quæ in promptu fint, ex Horatiana ad Pifones epiftola in medium producere. VOL. III. F "Sit |