صور الصفحة
PDF
النشر الإلكتروني

videmus appellari της τραγώδιας ἡγημὸνα, ποιηλικω]αῖον καὶ πρῶτον τῶν τραγωδιποιῶν. Et ve

teres certe dramatici Homerum ita fibi auctorem habebant ut (eodem monente Barnefio) Æfcylus fateretur fua poemata effe tantum Μικρά τινα τεμάχια των μεγάλων Ὁμήρε δεΐπνων; Et Sophocles præcipue 12óungos, et Homerus Tragicus diceretur; Euripides demum eum et maximi æftimaret, et paffim æmularetur. Principem quidem poefis, cujus ingenio tam multa accepta retulerunt, tali par erat ut agnofcerent reverentia : fed quod ex illo, veluti ex fonte, et argumenta fua, et personas, et nonnunquam ipfas fententias veteres tragici fæpiflime deprompferint, nullumne ergo cenfemus illis relictum fuiffe inventionis locum? Nonne eandem materiam, pro diverfa fcribendi ratione, novam omnino tractationem ac difpofitionem, non modo admittere perfpicuum eft, verum etiam poftulare? Quin et ille, de quo fupra, defiderabitur novus pro rebus novis, inftructus ornatufque perfonarum, morum, sensorum, imaginum, fententiarum, numerorum. Quomodo vero hac ex parte fatis erit officio fuo poeta facturus nifi ei ingenium contigerit et ad judicandum fagaciffimum, et ad excogitandum acutiffimum? Itaque poetarum tum veterum, tum recentiorum femper mos fuit materiam fibi fumere notam publicamque incolumi, et judicii, et inventionis fama. Multa certe, ficut luculente fatis quidam noftras nuper probavit, qui

bus

bus, imitationis nomine, turpiditudinis quafi nota inuri folet, ad generales caufas poffunt referri; neque femper, eodem docente, de induftria imitantibus ingenii inopia objicienda est.

Atque huc pertinere quidem monitum illum Horatianum arbitror,

[ocr errors]

"Rectius iliacum carmen deducis in actus
Quam fi proferres ignota, indictaque primus ;
Publica materies privati juris erit, fi
"Nec circa vilem patulumque moraberis orbem,
"Nec verbum verbo curabis reddere fidus
Interpres; nec defilies imitator in arctum,

[ocr errors]

"Unde pedem proferre pudor vetet, aut operis lex.

Verifimile eft quidem poetam hic Græcos dramaticos ob oculos pofuiffe quos fuis effe voluit exemplaria.

Et profecto nunquam dramaticis religio fuit commune fumere argumentum; Oedipum certe in fcenam induxerunt Efcylus, Sophocles, Euripides, Seneca, aliique quorum fcripta, injuria temporum, ad nos non pervenerunt. Sed eandem nomine fabulam de novo quafi formatam atque conftitutam exhibere non mediocris erat inventionis: et proinde eorum qui ætate præcedebant æmuli potius quam imitatores, femper qui fequebantur fcriptores habiti fuerunt. Atque idem hercle de quibufdam

ex

[ocr errors]

ex noftratibus dicendum eft, qui nonnullas antiquorum fabulas imitati funt non ita diffimili argumento, fed tamen diffimili oratione factas ac ftylo, ut ad morem Anglicani theatri accommodarentur.

Et hic quidem mihi obiter memorandus imm● et reprehendendus occurrit Johnsonus, qui, vel quia id fibi licitum fuiffe crediderit, vel quod ifti imponere ætati factu facillimum ratus fuerit, fæpe totas orationes, eafque prælongas et apud Salluftium, et apud Ciceronem, aliofque repertas, de latino in anglicanum fermonem convertit,

[merged small][ocr errors][merged small]

At aliud eft imitatorem agere, aliud plagiarium. Imitationem enim, modo ea obferventur quæ Horatius notavit evitanda, inventionem neutiquam excludere manifeftum eft. Quamvis enim in unoquoque fcribendi genere præcedentibus instare qui præter cæteros ingenio excelluerunt, hominis fit et modice de fe, et magnifice de veteribus, uti par eft, exiftimantis, permultæ tamen erunt partes nullis adminiculis, fed proprio marte explendæ, Antiqui enim fcriptores bonorum tantum ingeniorum duces funt, et fuorum fimilium; quid enim prodeft, cæco facem præferre? Quicquid igitur

aut

aut quocunque in genere præclare fcribitur, id omne inventioni erit apponendum; quæ prout ipfa varia fit atque admodum diffimilis pro diverfa ratione fcribentium tum naturæ, tum ftudii, tum doctrinæ, tum fortaffe ipfius corporis conftitutionis, ita poema quodlibet abundare cernimus vel fublimitate, vel acumine, vel fonitu, vel gravitate, vel lenitate, vel vi, vel harmonia.

Quanquam autem in fcribendo nihil poffint divitis venæ atque inventionis expertes, eam tamen fatemur magis in epopæia, quam in dramate requiri: in illa enim dignitas operis poftulat ut fumma vis animi et adhibeatur, et ad imum confervetur: quod fi, aliquando, etiam

" bonus dormitet Homerus,

mirum fane non effet, fi mediocris quilibet poeta in tali opere, ob ipfam magnitudinem difficili, fomno fæpius oppreffus, oneri cederet. Nam quis quidem aliud effe caufæ putet, cur inter epicos omnes, Homerus, Virgilius, Miltonus, nobiliffimi illi Triumviri, foli emineant, dramatici vero tam multi admirabiles extiterint, nifi rei epicæ quandam incredibilem amplitudinem, ac difficultatem? Atque ea certe de caufa dixit Rapinus poema epicum abfolutiffimum effe opus humani ingenii.

Cum

Cum igitur de dramaticis folummodo hic agatur, operæ erit pretium hoc quicquid eft five inventionis, five imaginationis, five furoris poetici, five vividæ vis animi (nam contentio, ut videtur, perperam in verbi controverfia ponitur) ita breviter apud poetas tam veteres quam recentiores animadvertere, ut fuum cuique pro ratione fcribendi quam pauciffimis conftet elogium.

Æfchylus igitur (ut vitæ ejus fcriptorem adeamus) quoad poefin magnum ubique et fublime "affectat, onamatopæiis, et epithetis, metapho

non

rifque, et omni quod ftylo pondus addere poffit "ufus. Difpofitiones dramatum fuorum "multas peripetias et implexus habent, ficut fit "apud recentiores. Sublimitati enim et tumori

ftudet, antiquam effe cenfens hanc partem, at "vafrum, elegans, et fententiofum a tragœdia « alienum." Idem porro a Quintiliano nuncupatur "fublimis et gravis, et grandiloquus fæpe ufque "ad vitium." Præterea veteres critici, (Barnefo auctore) Sophocli peyaλoqwvíav, Euripidi xvgioλογίαν, Sophocli λογιότητα, Euripidi σοφίαν, Sophocli qúow, Euripidi Táboç tribuebant. Seneca demum apud Latinos (Quintiliano iterum judice) ingenium facile et copiofum; multæ in eo claræque fententiæ; fed in eloquendo corrupta pleraque, atque eo perniciofiffima, quod abun"dant dulcibus vitiis. Velles eum fuo ingenio fcripfiffe, alieno judicio."

[ocr errors]
[ocr errors]
« السابقةمتابعة »