صور الصفحة
PDF
النشر الإلكتروني

1222. Juli. 6. Lübek.

283.

Brunward, Bischof von Schwerin, Bertold, Bischof von Lübek, und Heinrich, Borwins Sohn, Fürst von Werle, urkunden über die Beilegung der Streitigkeiten zwischen den Bürgern von Lübek und den Domherren daselbst. B. dei grati[a] Z[w]erinensis episcopus, B. Lubecensis episcopus, H. de Werla, Burwini filius. Ad sopiendam discordiam inter canonicos Lubicenses et burgenses civitatis eiusdem consensum est in arbitros: C. prepositum Acta sunt hec Lubeke, anno dominice incarnationis M° CCXXIIo, II. nonas Julii. Gedruckt bei Leverkus, Urk. des Bisth. Lübek I, S. 48, aus dem Original im Archive zu Oldenburg. „Das dritte anhangende Siegel hat die Gestalt eines dreieckigen Schildes und zeigt einen aufrecht stehenden Greif. Von der Umschrift sind fast nur noch am Schlusse die Buchstaben ROZ.. erhalten." Lev. Nach der Vergleichung des Originals mit den vorgelegten Zeichnungen durch den Archivrath Leverkus zu Oldenburg ist das an dieser Urkunde hangende Siegel das jüngere, kleinere Siegel des Fürsten Heinrich Borwin II., welches an Nr. 284 und der Urkunde für die Stadt Parchim vom J. (1225-1226) hängt und zu denselben abgebildet ist. Ueber das ältere, grössere Siegel des Fürsten vgl. zum 1. August 1219.

1222. Juli. 8. Ratzeburg.

284.

Heinrich Borwin, Fürst von Meklenburg, und seine Söhne Heinrich und Nicolaus vergleichen sich mit dem Bischofe Heinrich von Ratzeburg über die Zehnten in den Landen Bresen und Dassow, in Klüz und Tarnewiz.

Jn

In nomine sancte et indiuidue trinitatis. Ego Heinricus senior Burwinus Magnopolensis et filii mei Heinricus et Nicholaus notum facimus omnibus, tam presentibus, quam futuri temporis successoribus, quod in hac forma cum domino H. Razzeburgensi episcopo et suo capitulo de bonis nostris in suo episcopatu, tam decimis, quam mansis nobis feodali iure debentibus, amicabiliter conuenimus. terra Brizen, tribus uillis exceptis, quas dominus H. dux Saxonie consentiente patre meo Pribezlao cum omni libertate Razzeburgensi ecclesie ad dotem episcopo superaddidit, medi[e]tatem decime per totam prouinciam Brizene iam dictus H. episcopus nobis feodali iure concessit, tam de cultis, quam incultis, medietatem uero sibi retinuit, h[oc] interposito: quecumque uilla tunc temporis culta XIIcim mansos haberet uel plures, decimam duorum mansorum prestare teneretur episcopus; que autem uilla culta minus XIIcim haberet, tantum unum mansum prestare teneretur episcopus. Ecclesias etiam tam fundandas, quam fundatas per totam prouinciam episcopus dotabit et libere possidebit, et idem ius erit de uillis adhuc fundandis. Dedimus etiam domino episcopo et suis successoribus in qualibet uilla de supra nominatis tribus, que sunt dos ecclesie, quatuor mansos liberos et absque omni seruicio dominorum, presentibus et petentibus filiis meis cum domino episcopo,

cui antea tantum duos recognouimus, in consecratione cimiterii in uilla Mirisdorp. Ea uero, que antea posita sunt, ordinata sunt in Mustin. Consensimus etiam ego et filii mei in eo, quod uillam, que uocatur Mandrowe, sicut eam filius meus Nicholaus ubique disterminauit, in liberam possessionem episcopo dedimus, hoc excepto, quod homines tantum illius uille burgwerk et brukewerk operentur, circulum scilicet urbis Magnopolis, relique due ville Mirisdorp et Gressowe tali iure per omnia gaudebunt, quod burgwerk et brucwerk operabuntur et expeditiones sequentur, et omnes tres uille peticiones non dabunt. De capitalibus autem causis due partes compositionum episcopo proueniant, tercia aduocato, pro quo filius meus Nicholaus in beneficio mecum recepit uillam Lubimari, unam de tribus, que pro dote habentur in priuilegiis Razzeburgensis ecclesie. Recepimus insuper in beneficio pro villa Mandrov, quicquid decimarum habuit episcopus in tribus uillis Begereuiz, Vůtmunde, Wizendorp, Reimansdorp. Conuenimus etiam in eo, quod dominus episcopus, sua uilla excepta, que dicitur Uilla Episcopi, et omnibus bonis, que sub se tenuerunt tam laici, quam clerici Lubeczensis ciuitatis, tocius prouincie Dartzowe medietatem decime mee filie et suò filio in feodo concessit, medietatem sibi et sue ecclesie retinuit, hoc interposito, quod in qualibet uilla dominus cpiscopus de parte sua decimam unius mansi prestabit. Concessit insuper episcopus Nicholao meo filio et filie mee filio Johanni silue, que uocatur Clutze, postquam culta fuerit, duas partes decimarum, terciam partem sibi et ecclesie sue retinuit, et de tercia parte sua semper decimum mansum magistro ciuium prestabit. Ecclesias uero in Cluze fundandas domini terre de suo beneficio et episcopus dotabunt, sed episcopus prestabit et ius patronatus habebit; in silua autem Tarneuiz ecclesias fundandas episcopus dotabit et cui uoluerit prestabit. De decima Dartzowe terminatum fuit prope uillam Gressowe sub arbore, de silua Clutze Prozeke in ecclesia. Huius rei testes sunt: Aluericus prepositus, Godescalcus prepositus, Wichmannus prepositus, Wikkerus sacerdos, Ludewicus diaconus, Bernardus dyaconus, Cunradus de Reine sacerdos, frater Jko, Reinfridus miles, Otho Albus, uterque Reinboldus, Volcmarus, Eilardus de Godebuz, Cunradus aduocatus, Herimannus dapifer et alii quam plures. Datum Razeburg, anno M° CC XXII°, VIII° idus Julii, indictione XII.

Nach dem Original im Ratzeburgischen Archive zu Neu-Strelitz.

Diese Urkunde ist offenbar nicht

in einem Zuge geschrieben; denn es wechselt in kurzen Absätzen nicht nur die Farbe der Dinte, sondern auch die Höhe der Buchstaben.

An Fäden von blauem Zwirn hangen drei im Ganzen wohl erhaltene Siegel:

1) das Siegel des Fürsten Borwin 1., wie es auf der folgenden Seite unter Nr. 1, und zuerst zur Urkunde Nr. 254 abgebildet ist;

2) das kleine, zweite Siegel des Fürsten Heinrich (Borwin II.), wie es zuerst in Jabrb. X, S. 9, und wieder auf der folgenden Seite unter Nr. 2, und ferner zu der folgenden Urkunde für Parchim von 1225-1226 abgebildet ist, jedoch an der vorstehenden Ratzeburger Urkunde mit der noch ganz vollständigen Umschrift:

SIGILLVM. HENRICI DE ROZTOCH

3) das Siegel des Fürsten Nicolaus, wie es zur Urkunde, vom J. 1219, Nr. 258, und hier unten unter Nr. 3 wieder abgebildet ist.

[merged small][subsumed][merged small][subsumed][merged small][merged small][merged small][merged small][graphic][merged small][merged small]

Die Abdrücke bei Westphalen II, S. 2060; Schröder P. M. I, S. 538; Franck IV, S. 81; Schreiben vom Ursprung Niclots, S. 58, sind aus der ingrossirten Urkunde und Bestätigung des Fürsten Johann vom 7. März 1260 genommen und stimmen nicht mit dem Originale. Vgl. unten das Transsumt d. d. 1260, März 7.

(Um 1222.)

285.

Ingardis, Herzogin von Pommern, verleiht dem Kloster Dargun das freie Eigenthum der Dörfer Wagun und Clobutsew (ehemals bei Wagun), welche das Kloster vom Castellan Rochillus gekauft hat.

I. dei miseratione ducissa Sclauie omnibus, tam presentibus, quam futuris, ad quos presens scriptum peruenerit, effectum diuine gratie promereri. Cum omnium uota credentium in eo debeant esse defixa, ut per elemosinarum largitionem seu bonorum operum incrementum cotidiana scelera, quibus implicantur, quantum diuina clementia permiserit, expientur, magni non debet ab aliquo estimari, si quis terrenis hereditatibus imminutis necessitate aliqua seu rerum inopia se premente celestis regni, cuius nulla est comparatio cum rebus transitoriis, premium consequatur. Rochillus siquidem castellanus noster in Dimin, uir nobilis et deum timens, considerans, quod non sint condigne passiones huius temporis ad futuram gloriam, quam deus se diligentibus repromisit, et cum nudi nati sumus in hoc mundo et nichil preter bonorum operum merita deportantes ipsum simus necessario eggressuri, uolens deo pro flagitiis cotidianis in aliquo satisfacere in hac uita, in succursum terre sancte uoto se obligans peregrinationis, cum ad id perfitiendum summo studio anhelaret, non inopia se premente, set ut in amplioribus deo stipendiis militaret, partem hereditatis sue, duas uidelicet uillas Wigun et Clobutsew, quas ipse ab heredibus predictarum uillarum iure hereditario sibi suisque comparauerat, successiue licentia inde accepta a marito nostro felicis recordationis domino Kazimaro, fratribus in Dargun deo seruientibus pro quadam summa pecunie uendidit perpetuo, spe omni postposita recuperandi. Set quoniam bonorum facta per malorum dolositates sepius reuocantur, deuotum propositum predicti R., quod ex nostra permissione fuit impletum, ne careret robore firmitatis, litteris nostris et sigilli muniuimus appensione, predictas uillas eis dimittentes ab omni liberas exactione. Testes autem, quibus presentibus acta, sunt hii: Conradus Caminensis episcopus, Johannes dapifer, Dobemarus camerarius, Tsirnech castellanus in Cholberg, Wizlaus castellanus in Wolin, Rozwarus castellanus in Stetin, Chemko uir nobilis in Dimin.

Nach dem Originale im Haupt-Archiv zu Schwerin. An weissen leinenen Fäden hängt ein parabolisches Siegel. Im Siegelfelde mit Blumenranken ist eine ganze weibliche gekrönte Figur stehend dargestellt, welche ein mantelartiges Obergewand mit der linken Hand im Faltenwurf über den Gürtel an den Leib legt und mit der ausgestreckten rechten Hand einen Blumenstengel hält; Umschrift:

INGARTIS: DAI: GRACIA SCLAVOR: DVCISSÄ.

[ocr errors]

Abgebildet in Kosegarten's Cod. Pom. I, Taf. K, Nr. 1. Das Jahr, in welchem Ingardis diese Urkunde gegeben hat, lässt sich nicht genau ermitteln. Das Todesjahr ihres Gemahls ist ungewiss; die letzte seiner Urkunden, welche sich erhalten hat, ist die oben unter Nr. 247 gegebene vom J. 1219. Die einzige Urkunde der Ingardis, welche ein Datum trägt, ist im Jahre 1222 ausgestellt (für Stolp, Kosegarten, Cod. dipl. I, Nr. 139); ihr ältester Sohn Wartislav III., den sie in der undatirten Urkunde für das Kloster Grobe (Kosegarten, Nr. 129) als „paruulus" bezeichnet (vgl. daselbst Nr. 136), stellt selbständig Urkunden

aus seit dem Jahre 1225 (s. unter diesem Jahre die Urkunde über Küsserow), am. 12. Oct. 1227 aber noch einmal mit seiner Mutter gemeinschaftlich (Wartizlaus d. g. dux Pomeranorum et Ingert mater ipsius ducissa eorundem) eine Urkunde über das Nonnenkloster in der Landschaft Treptow. Sicher fällt unsere obige Urkunde in die Zeit vom J. 1219 bis zum J. 1225. Gedruckt: bei Lisch, Mekl. Urk. I, S. 35, und bei Kosegarten, Cod. Pom. dipl. I, S. 377.

(1223.)

286.

Gerhard II., Erzbischof von Bremen, bestätigt den Vergleich der beiden Dom-
Capitel zu Hamburg und zu Bremen.

Ecclesia Hamenburgensis recognoscit, titulum et archiepiscopalem dignitatem apud ecclesiam Bremensem remanere. Archiepiscopus Bremensis sinodum et capitula celebret et officia ecclesiastica in Bremensi et Hamenburgensi ecclesiis exerceat, sicut antecessores sui.

Nach Lappenberg's vollständigem Abdruck im Hamb. UB. I, S. 409, aus der Original - Urkunde. Dieser Spruch ward von beiden Capiteln angenommen 1223 (Lappenberg Nr. 469), zu Bremen publicirt am 24. Decbr. 1223 (Nr. 470), vom Papste Honorius III. am 1. April 1224 bestätigt (Nr. 478). wegen der Synode zu Hamburg oben Nr. 70.

Vgl.

(1223.)

287.

Friedrich, römischer Kaiser, beauftragt den Bischof Konrad von Hildesheim, den von dem Grafen Heinrich von Schwerin gefangen genommenen König Waldemar von Dänemark und dessen Sohn in seine Gewalt zu bringen, um die an den König abgetretenen Reichslande wiederzugewinnen.

Fridericus dei gratia Romanorum imperator etc. dilecto principi suo Hildesheimensi C. episcopo gratiam suam et omne bonum. suam et omne bonum. Felices nostre serenitatis euentus, quos affectare te scimus, tecum participare volentes, affectioni tue sepe sepius ducimus intimandum, quod per illius gratiam, a quo prouenit omne bonum, ad vota nobis in regno nostro cuncta succedunt, Sarracenis, qui cacumina montium et loca inexpugnabilia ceperant, ad inferiora et plana loca iam omnibus reuocatis. De tua itaque fidelitate certissimam fiduciam obtinentes, H. karissimum filium nostrum, Romanorum regem illustrem, circumspectioni tue duximus commendandum, pro seruitiis eidem filio nostro a te modo exhibitis in absentia nostra tanto tibi vber[ior] es gratias referentes, quanto in absentia nostra magis quam in presentia purissime fidei tue animus approbatur. Vt igitur ecce nobis in Alemanniam venientibus, gratissimis tuis possimus meritis respondere, rogamus plurimum et monemus, quatinus in seruitiis nostris et eiusdem filii nostri more solito perseueres. Sane relatum est celsitudini nostre, quod rex Dacie ac filius eius

« السابقةمتابعة »