صور الصفحة
PDF
النشر الإلكتروني

borum densitate vestitur, que pingunt ver floribus, frondibus ornant estatem, et hiemalis inclementie minas multa lignorum administratione propulsant'.

15 (fol. 45). Magnifico principi et Campanie comiti palatino'. Heinrich I. (1152-1181) wird hier mit ganz überschwänglichem Lobe gefeiert; eine ähnliche Lobpreisung, doch mehr sachlich und weniger wortreich, hat auch Albrich, SS. XXIII, 847, dem Geschichtswerk des Guido entnommen. Hier hören wir, dass er Guido mit Rath und Hülfe Gutes erwiesen hatte.

16 (fol. 47) an denselben. Guido, der jetzt ein Klostergut von St. Martin des Champs zu verwalten hat, neben welchem aber auch andere Besitzungen von ihm oder von seiner Pfründe liegen, beklagt sich bitter über einen Vasallen des Grafen, welcher trotz des an ihn ergangenen Verbotes nicht aufhört, ihn heimzusuchen. 'Vester ille miles .

a rerum mearum invasione iussione magnanimitatis tue prohibitus, dampna tamen et contumelias michi et hominibus meis inferre non cessat, et res meas non solum, ut solet, non erubescit auferre, set1 adhuc violenter detinet, et sustinet me super hoc veterem querelam vestris auribus innovare. Nuper enim cuidam religiose domui, quam monacorum Parisiensium S. Martini de Campis diligentia cure et proteccioni mee commisit, inmisit armatam suorum multitudinem, que predicte domus septa disrupit, irrupit atria, confregit ostia, subvertit parietes, evertit angulos, abstulit utensilia, tulit utilia, rapuit altilia, nudavit altaria, familiam cicidit (sic), abcidit (sic) de ovili pecus, et armentum in presepibus non reliquid'. bittet ihn also um den Schutz, den er allen gewähre.

Er

'Magnanimitatis enim tue virtus, nonne contra leonis Alamannici formidabiles iras obviam ire non timuit? Magna nimis inquam magnanimitas tua ille collecte flos et electe militie tue (sic), nonne Suevos male suaves irrisit? nonne trucibus Batavis temerarios impetus amputavit? nonne saxeos reputavit in equis Saxones, et furori Teutonico fulmen incussit? Per te, princeps egregie, viget honor et gloria regni Francorum, qui regis Anglorum, quam nec viris valet nec viribus vincere Franciam'. Hier fehlt mit dem folgenden Blatt die Fortsetzung; das nächste (48), von anderer Hand, schliesst auch am Ende nicht an. Es wird da des Grafen hohe Abkunft gefeiert. 'Sic enim historiarum autentica tradit antiquitas. Primus ad coronam regni Francorum electus et dilectus a Deo Clodoveus ex Chrotilde devotissima Dei cultrice genuit Chlotarium; Chlotarius ex beata Radegunde Chilpericum et Blitildem Chilperici

1) Ich bemerke, dass hier 'set' ausgeschrieben ist, sonst immer abgekürzt. 2) Ueber diese Heldenthaten habe ich nichts finden können.

sororem, set a Chilperico post decem reges sanguinis sui generationi Blitildis cessit e solio successio Chilperici. Siquidem ex memorata Blitilde genuit dux illustris Ansbertus Arnoldum, Arnoldus Arnulfum, ecclesie Metensis episcopum sanctum, Arnulfus Ansigisum, Ansigisus ex sancta Begga sorore sancte Gertrudis et filia primi Pipini, qui primi filius Karolomagnis, Pipinum secundum, de quo Karolus, qui Martellus est dictus ab armorum exercicio triumphali vel a Romana generositate Marcellus. Hic vero Pipinum tertium et hominem Dei Karolomagnum secundum, quos adusque Blitildis heredes in regno Francorum et duces et palacii constat esse maiores. In diebus huius Pipini, cessante successione regia Chlodovei, translatum est regnum ad eiusdem propaginis ramum, videlicet ex sepe fata Blitilde productum, dum idem Pipinus tam divina dispositione quam apostolica iussione, simul et acclamatione principum, cleri populique tocius, electus est et provectus in regem, genuitque Karolum secundum et magnum regem pariter et imperatorem. Filius eius Ludovicus primus et pius imperator, et ipse genuit Pipinum Italie regem, de quo Francie dux Bernardus, et ex eo Pipinus, pater Veromandensis et Campanie principis Heriberti. Fertur huius fuisse pronepos ille Campanensium atque Blesensium potentissimus Odo comes, qui Tebaudi, qui Stephani, qui patris tuis pater, precipui principis inter principes occidentis. Quod si generationis huius ex eodem fonte decursus per computationis ad te canalem alium dirivetur, evidens erit processisse seriatim de secundo primum', de tercio secundum 10, de quarto tercium, Karolo et Ogiva, regis Anglorum Eduardi primi filia, Ludovicum. Hic vero genuit ex filia Germanorum regis

7

6

1) Diese nebst den nächstfolgenden Gliedern gehört zu einer für die Legitimation der Arnulfinger schon viel früher erfundenen Genealogie. 2) 'sorore Begga' Hs. 3) 'Korol.' Hs. Dieser ist auch eine Erfindung. 4) 'tranlatum' Hs. 5) Vielmehr König von Italien. 6) Das ist falsch. 7) Heribert I.

8) Theobaldi IV.

[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small]

9) Von Karl dem Grossen, welchen er oben als

zweiten Karolus bezeichnet, indem Karl Martell der erste ist, Ludwig I.

10) Von Karl dem Kahlen Ludwig II. Balbus.

fältigen Ludwig IV, der dritte in dieser Folge.

11) Von Karl dem Ein

Henrici primi, Gerberga, Matildem', que mater Arnulfi Flandrie comitis, qui Balduini barbati pater, et hic Insulani, qui de filia Roberti Francorum regis, Adela, Matildem, primi Guilermi regis Anglorum uxorem, quorum filia Stephani sponsa Blesensis, Adela; de quibus ille, cuius in gloria viget memoria, pater tuus. Numerandus es igitur per filium Karoli Magni, Pipinum Italie regem, a primo Francorum ortodoxo rege Člodoveo vicesimus primus, undecimus a Karolo magno, per eiusdem Karoli filium, fratrem Pipini regis Italie, Ludovicum imperatorem, ab eodem Clodoveo vicesimus tercius, tercius decimus a Karolo Magno. Inveniris etiam ab Henrico Germanorum rege per filiam eius Gerbergam, Ludovici (regis uxorem) decimus, nonus per alteram eius filiam Hadevidem', Hugonis magni Francie ducis uxorem', sextus a Francorum rege Roberto, quartus ab Anglorum rege Guilermo primo. Nunc ergo, princeps inclite, videas quos sequi debeas, cum tales habeas precessores, quorum, si licet cuiquam dicere quicquam quod non sit obnoxium mendacio, vel quod adhulatio sibi non vendicet, imitatorem sicut debes, re vera te prebes, et quos non minus' Da ist das Ende des Blattes.

[ocr errors]

17 (fol. 49). N. domino suo, dilecto sibi pre ceteris, quia pre ceteris diligendo'. Dieser, der ganz ausserordentlich gepriesen wird, war sein Genosse im Studium und ist mit ihm verwandt; fast allein hat er bei seinem Bakelfest gefehlt, an dessen Herrlichkeit er noch mit Freuden denkt. Guido hat also, wie es scheint, sein Canonicat in Châlons angetreten und zum Neujahrsfest die ganze Stadt bewirthet (vgl. oben S. 75). 'Sicut enim ex litterarum tuarum et earum geruli relacione cognovi, gaudium et leticiam dedit auditui tuo longe simul et large fama disseminans, quod baculi mei sollempnitas honore, quanto me decuit, et decore processit, quia gratiam patrie per ipsam adeptus sum, et opinionis florentissime gloriam assecutus'.

18 (fol. 51). M. carissimo fratri suo, militanti Deo vite claustralis in castris'. An den Mönch Milo, seinen Bruder. Das schöne Fest hatte leider einen bitteren Nachgeschmack. Gewiss würde Milo sich wundern, dass er ihm noch nicht geschrieben habe, wenn ihm nicht seine Noth bekannt wäre. 'Scitur enim, et quod utinam late posset latére potest, in quem me precipue precipitaverit illa mea me iudice digna dici temeritas, apud aliquos aliter, scilicet liberalitas, laberintum, in quas amaritudines me constituerit, et destituerit inter naufragia, fallax amor ille glorie secularis, et lascivie bacularis

1) Nicht diese Mathilde, sondern die Tochter Herzog Hermanns von Sachsen war die Gemahlin Balduins III. von Flandern und Mutter Arnulfs II. 2) 'Hadeildem' Hs. 3) 'quo' Hs. 4) Sic! Vielleicht nur für 'utinam latere posset' verschrieben. 5) 'liberat' ist hier irrthümlich eingeschoben. 6

Neues Archiv etc. XVI.

excessus; quas pressuras exultacio iuvenilis incurrerit, quas inciderit inscicia mea iacturas, in quos mea levitas exitus, et exitialiter blandientium sinus abduxerit sirenarum'.

Er ist deshalb vollkommen überzeugt, dass die Weltlust zu verwerfen und zu meiden sei. Durch diese Schwäche gegen ihre Lockungen ist der gute Anfang seiner Studien zunichte gemacht. Er ist in ein leichtsinniges Leben gerathen. Aber es ist nur ganz allgemeine Declamation, irgend welche Einzelheiten erfahren wir nicht.

Am Schluss folgen Verse 'de novi et electi martiris et archipresulis Deo dilecti Thome victoriosa passione', und da dieser am 29. Dec. 1170 erschlagen ist, wird also dieser Brief in das Jahr 1171 fallen.

19 (fol. 56). 'Amico speciali et venerabili magistro suo N. sacram docendo scripturam'. Guido dankt ihm, dass er durch freundliche Briefe ihn aus seiner ihn fast erdrückenden Betrübnis aufgerichtet habe, seiner Trauer, 'quod scilicet inanis amore glorie, quod levitate mentis et lubrico lapsus etatis, quod male blandientium captus illecebris, totius discipline consideratione remota, commiserim lascivie iuventutis habenas, imperio temerarie voluntatis profluxerim laciore rivo quam alveo, maiores nido pennas extenderim, fecerim expensas intolerabiles et pecunias finierim infinitas'. Selbst nach Empfang des Briefes ist er noch wieder rückfällig geworden, er bittet den Adressaten, dass er doch persönlich kommen möge und ihn retten.

20 (fol. 58) 'dilecto suo Petro', ist ganz ohne Inhalt, wieder mit Versen auf den Erzbischof Thomas.

21 (fol. 64) an denselben, welcher erkrankt ist.

22 (fol. 72) 'Dilectis in Christo domino fratribus suis Cathalaunensibus', ist ein höchst originelles Schriftstück. Mit grosser Lebendigkeit schildert er den Zwiespalt zwischen seinem inneren Menschen, welcher ihn antreibt, sich ganz dem entsagungsvollen Studium zu widmen, und dem äusseren, welcher auf die Freuden der Heimath nicht verzichten will. 'Cum ergo (interior homo), depositis iuventutis lascive falleris, iuberet me transitorie glorie laudisque desiderium egredi secularis, et scolaris invitaret ingredi castra milicie, viteque melioris in viam consilii ratio dirigeret alcioris flevit autem et doluit exterior homo, dulce sibi subtrahi vestre presentie blandimentum, consortia lasciva dividi, resecari cara colloquia, iocunda convivia terminari; non posse gaudiis interesse festivis, et celebres adire conventus, spargere temerarias plus studio vanitatis quam largitatis expensas'. Und ferner sagt der äussere Mensch zum inneren:

1) 'cum miserim' Hs. 2) Hier sieht man recht deutlich, dass 'lascivus' bei ihm nur 'fröhlich' bedeutet; s. oben S. 74.

'Itane putas â sociis et amicis meis, ab his denique que generi mee congruunt et etati, studiorum tuorum occupatione supersticiosa me posse divelli, natum in diviciis, nutritum in deliciis, assuetum gaudiis, abstinere placitis, aspera sustinere, tristibus immorari? Ubi sunt, in quibus oblectabar ad votum, me sequentium et obsequentium michi grata sollatia, fida societas, decorus aspectus, nitidus apparatus? Ubi sunt deambulationes, comessationes, vocum modulationes, carminum recitationes, secus decursus aquarum, in pratis, in ortis, in viridariis nemorumque frondosis? Ubi sunt arte florentes ocree cum radiantibus auro calcaribus, ubi sunt equi decori faleris et superba frementes in frenis aureis? Ubi ludus in avibus celi, littoreus aut campanus, hyemalis in illis, in istis estivus? ubi canora canum iocunditas, sagacitas odoratus, spectanda celeritas per opaca silvarum, devexa collium, profunda vallium, plana camporum? Ubi sunt in securitatem et absconsionem å turbine et à pluvia thalami laqueati stellati luminaribus, adornati stramentis mollibus, in quibus splendet vitrum, rutilat aurum, nitet argentum, vivit color, pictura loquitur, arrident mensarum candida facies, odoriferi sapores, exquisita fercula, pocula pigmentata, ministrorum elegancia, stratorum grata mollicies, et caminus á tergo blandiens; dulce resonant cantilene, lasciviunt voces in organis, mulcent auditus lira, tybia, sinphonia, et psalterium iocundum cum cythara? Quorsum abiit, qua fortune procella periit, quo rerum languore tabuit decor quem habuit in serenis excepcionibus hostium, in conventu nobilium clericorum, in adventu militum et potentium virorum, in fremitu conculcancium terram, in strepitu concucientium urbem, in aspectu discurrentium cintillarum ex splendore fulguris armorum suorum, in ingressu glorie cupidis oleum fame vendentium, cum psaltriis, histrionibus et cytharedis, et omni frequentia ducentium in gaudio dies suos, in largis muneribus et magnis expensis?'

In der That eine reizende und sehr anmuthige Schilderung des fröhlichen Genusslebens der reichen französischen Kleriker, ganz entsprechend der nur kürzer gefassten im 5. Briefe, wo auch die nicht unbegründete Besorgnis ausgesprochen war, dass sein Freund durch diese Freuden von dem ernsteren Studienleben sich abhalten lassen werde. So gern aber auch der äussere Mensch dahin zurückkehren wollte, der innere hielt Stand; mit Mühe hatte er sich eben von diesen Sirenen losgerissen, die zum Verderben führen. Recht geschickt ist diese Schilderung der inneren Kämpfe durchgeführt; endlich muss doch der äussere Mensch nachgeben, und da er nicht dahin gehen kann, wohin er so gern möchte, sich von dem inneren diesen Brief dictieren lassen.

Von seinen eigenen Angelegenheiten zu berichten muss

« السابقةمتابعة »