T] Arce Parce nobis. [HYMNUS S. MUGINTII.] rce domine parce populo tuo' quem redemisti Christe sanguine tuo et non in æternum irasceris /Deprecamur te domine in omni misericordia [fol. 4b. 5 tua ut auferatur furor tuus et ira tua a ciuitate ista et de domu sancta tua. Quoniam peccauimus peccaui. mus tibi domine et tu iratus es nobis et non est qui effugiat manum tuam. Sed tuam. Sed supplicemus ut ueniat super nos misericordia tua domine qui in 10 Ninuén pepercisti inuocantes dominum. Exclame mus ut respicias populum tuum conculcatum et dolentem et protegas templum sanctum tuum ne ab impiis contaminetur et miserearis nimis afflictæ ciuitati tuæ. Exclamemus omnes ad dominum dicentes, 15 Peccauimus tibi domine peccauimus, patientiam habe in nobis et erue nos a malis quæ quotidie crescunt super nos. Dimitte domine peccata populi tui secun dum multitudinem misericordiæ tuæ. Propitius fuisti patribus nostris propitius esto nobis et 20 implebitur gloria tua in uniuersa tua. Recordare domine, dic angelo tuo percutienti populum tuum, sufficit. Contene manum tuam, et cesset interfectio quæ grassatur in populo ut non perdas omnem animam uiuentem. F] 2 irascaris 8 et pro ut 12 om. et ante protegas 16 cotidie uniuersa terra 22 contine 13 ciuitatis 20 impleatur Glossae T] 10 Ninuén].i. Ninué ciuitas magna fuit iteneris trium dierum, quæ egit penitentiam in prædicatione Ionæ profeta et sic liberata est. et in sinistr. marg. Ninuen pulcra interpretatur (iucun)dum significat; alii ex nomine Níní Beli filii Ninum urbem condiderunt magnam quam Ebrei Nínuén appellant. 1 Ioel ii. 17. cf. Dan. ix. 16. 2 Reg. xxiv. 16, 21 • Tobit xiii. 2. Hieron, de nom. Hebr. p. 14. T] Exurge domine adiuua nos et redime nos propter I 5 nomen tuum Parce domine peccantibus ignosce penitentibus miserere nobis te rogantibus saluator omnium Christe respice in nos Iesu et miserere. Amen. F] 26 add. in finem Parce domine 3 om. nobis 5 om. in om. amen [PRAEFATIO IN HYMNUM S. COLMANI.] T] Sén De. Colmán mac hui Chluasaig, fer legind Corcaige, is e dorigne in n-immun-sa di-a sóerad ar in mbuidechair robóe ir-remis mac n-Oeda Sláne. Ar roptar imda doine in Herinn in tan-sein, ocus robe a n-immed con na roichtis acht 5 trí nói immaire do cech fir i nHerinn .i. a nói do móin, ocus a nói do min, ocus a nói do chaill; co rothroiscset maithe fer n-Erenn im meic n-Óida Sláne ocus im Fechine Fabair ocus im (Ailer)án ocus im Manchan Leith ocus im sochaide archena, im huatigud na ndoine, ar dodechaid tercca bíd ann ar a 10 n-immed; conid aire-sein tuccad in buidechair forru, conid de atbathatar meicc Eda Sláne isin bliadain-sin, ocus na sruithe ro'ráidsem, et alii multi. Dicunt alii combad Cholman dogneth uile; atberat fairenn aile na dernai acht da rann de nammá, ocus in scol di-a dénaim (o-sin) immach .i. 15 leth-rann/cech fir dib. I Corcaig dorigned, i n-amseir [fol. 5. da macc Æda Sláne .i. Blaithmac ocus Diarmait. Is e immorro tuccait a dénma: teidm mór do'ratad for firu Herinn .i. in Bude Connaill, co ro'sirestar Herenn hule, ocus co na farcaib acht cech tres dune i nHerinn i mbethaid; ocus conid di-a 20 n-anacut co n-a scoil doróne ar in teidm-sen Colman in n-immun-sa. Ocus is ann doʻrola do-som a denam, in tan ro'thinscanastar ascnam co araile inse mara Herenn amaig, for teched in tedma-sa, combetis .ix. tonna eturru ocus tír, ar ní tic teidm tarais innunn, ut ferunt periti; co ro'iarfaig araile 25 don scoil Cholman 'cia sen i tarla doib dul for set, conid ann-sein atrubairt Colmán, 'cia sén on tra,' ol seissom,' acht sén Dé?' Ar iss-ed rothrialsat-som, dul for insib mara immach, for teched res[in] ǹgalur. F] Sén De. Colman mac ui Chluasaig fer legind Corcaige, dorone in n-immun-sa ocus a scol immalle fris; ocus commad lethrand cech fir foe-sin. No is a oenur doróne in n-immun. Is he immorro a loc, otha in n-inse co Corcaig corice in n-inse di-a ndechatar 5 for teched in tedma. I n-amsir immorro da mac Æda Slane dorónad .i. Blathmac ocus Diarmait. Is he immorro tucait a denma: teidm mor do ratat for firu Érend .i. in Buide Condaill co ro‘indrestar Hérind uile, ocus co na farcaib acht cech thres duine i nHerind uile i mbethaid; ocus conid de atbathatar meic Æda Slane ocus atbath 10 Fechéne Fobair, et alii multi clerici et reges in eodem anno perierunt. Ocus conid di-a n-ánacul co n-a scoil doróne ar in teidm-sin Colman in n-imunsa, ocus is and dorala do-som a denom, in tan roʻtinscanastar ascnam co araile indse mara co mbetis.ix. tonna etarru ocus tir, ar ni thic teidm dar noi tonna, ut ferunt periti. Co ro‘iarfaig araile do'n 15 scoil do Colman, cia sen i tarla doib dul for set? Conid and atrubairt Colman, cia sén tra, ol se-seom, acht sén Dé. HYMNUS S. COLMANI MIC UI CLUASAIGH. [HYMNUS S. COLMANI MIC UI CLUASAIGH.] Én TISEn Dé don'fe for don'te, nocht, macc Maire ro'n'feladar for a oessam dún in- cia tiasam cain-temadar. Itir foss no utmaille, ruire nime fri cech tress, 5 Itge Abeil meic Adaim, ro'n soerat ar dian-galar, Noe ocus Abraham, immu'n'tisat ar tedmaim, Ailme athair tri cethrur 10 ron'sóerat a n-ernaigthi Snaidsi'um Moisi deg-tuisech Iesu, Aaron macc Amra, Iob cosna fochaidib fáthi Fiadat ro'n anset F] té felathar itir suide no sessam, iss-ed attach adessam. Heli, Enoc, di-ar cobair, secip leth fon mbith fogair. Isac in macc adamra, nacha'n'tairle adamna. ocus Ioseph a n-uas(er), co rig n-il-ainglech n-uasal. ro'n'snaid tria rubrum maire, Dauid in gilla dána. sech na nemi ro'n'snada, la secht maccu Mocaba. thisam 6 bith 2 oesam 4 ruri tarle tres 5 Abéil Ele 9 anóser 13 fochadib neme 11 Moysi 'snade maim 12 lessu Glossae 3 cter fos eter essam 8 immo'n tesat theddria mare degh-thóisech 14. ainset Mochaba fordoate] forund de .i. tí forn (forrnn F) TF ronfeladar].i. ro'n'fialadar F + doʻrata TF] I don'fe] .i. ro'n'fuca leis T do'n'fuca leis cip e leth tiasam F fial torund (fial torond F) di-ar ditin TF 2 oessam] for a oessitin T oesitin F innocht].i. in nocte tribulationis T a nocte, dictum est, quia in nocte ambulauerant ut ̊cia].i. quidam, no in tempore tribulationis et ain tis furri-side F cepe leth tiasam T.i. secip e leth F_cain].i. alaind T temadar].i. co ro'emdar sinn di-ar ditin .i. doné ar ǹditinT .i. don fem(adar), do'n'dithne tar a doen .i. ditinus F 3 foss].i. cid fossidecht T cid i fosidech F utmaille] 4 ruire].i. rori TF fri].i. contra TF ades-am].i. atchimit. 5 itge].i. guidmit TFmg Abeil].i. luctus' TFing Adaim].i. terrenus uel terra rubra interpretatur2 TFTMng cid for imtecht TF TF uel terrigena ndian TF + .i. ar in mbude Connaill T + .i. .i.fograiges.i. doné tomathium T .i. fogur res interpretatur, quia per ipsum mundus consolatus est in reparatione hominum3 Tmg Fing Abraham].i. pater excelsus interpretatur TFng adamra].i. quia per miraculum datus est TF Isac].i. risus interpretatur TF immuntisat].i. tisat immund T 9 athair] adamna].i. adamnỉ .i. gorta .i. quia per Adam (illum F) uenit dolor TFing i. lacob TFng + subplantator interpretatur Fmg tri cethrur].i. xii. patriarchæ T tri Ioseph].i. augmentum interpretaturi T anuas(er)] anuasal 10 il-ainglech] .i. quia multos angelos tenet TF Moisi].i. aquaticus interpretatur ro'n snaid].i. populum Israel TF Fmg Aaron] .i. Dauid].i. fortis manus interpretatur TF 14 Fiadat].i. fiada .i. fo diâ .i. dia maith fer T anuasal fer F Hieron, de nom. Hebr. p. 4. Ibid. p. 12. Ibid. p. 53 • Ibid. p. 5. Glossae TF] 15 Eoin].i. in quo gratia interpretatur T Iohan.i. Iohannes. in Deo gratia, uel Iohannes, dei gratia Fmg baptaist] . quia Christum baptizauit (babtizauit F) TF + uel quia primus homines babtisauit F adsluinnen] .i. asluindmeit ar cardes fris in hac laude T 16 apstalaib] apostolus Grece, missus interpretatur Latine TF rop].i. tísat (tisad F) di-ar cobair TF 17 Maire]. .i. stilla uel stella maris interpretatur TmgF Ioseph].i. aite Iesu TF do'n ringrat] .i. ro'n'tograt di-ar n-anacul T.i. ro'n'tograt no ro'n 'anmniget F spiritus].i. anima uel gratia eius T Stefani].i. coronatus interpretatur TF 18 do'n forslaice] .i. ron.uaslaice T .i. do'n fuaslaige F taithmet].i. foraithmet TF Ignati].i. Ignatius episcopus secundus post Petrum in Antiochia passus sub Traiano imperatore. Ignatius dendi præsentes primus et a leonibus et aliis bestiis Ignatius sicut ad ites ad fidem per suas discipulos multos. Traianus .i. rex Romanorum et totius mundi legato secum ad sede causam sibi fidei prædicandæ ducentes missit ei prædicandi ad se fidem trahenti uenisse quid si fuit regem uelle eum dare bestiis et se sed ille negauit frangitur et inde ductus est ad regem uita Petri fuerunt Fing successor eius in Roma 19 martir].i. pro deo TF + .i. testis interpretatur F dithrubach].i. pro deo TF + beos F noeb].i. pro deo T 21 nostris].i. in Scotica linga uel huius ymni T 22 anacht] .i. in ri ro'anacht TF luchtlach].i. a lucht locha no a lucht dub.i. Noe cum suis tribus filiis et .iiii. uxores eorum T.i. al-lucht locha no a lucht luath dub no a l(ucht) Fing 23 Melchisedech].i. rex iustitiæ interpretatur3 T rex Salem ] Hieronymus : aiunt Ebrei hunc esse Sem filium Noe, et supputantes annos uitæ ipsius .cccc. ostendunt eum usque ad Isac uixise. Alii hunc esse quendam Cannaneum et ignotum cuius Ebrei genelogiam ignorant. Secundum autem Augustinum et Origenem, non homo fuit sed angelus domini: homo sine patre et sine matre et sine genelogia esse non potest T is i cetfaid na n-Ebraide commad he Salem] angelus . . Fmg Hieronymus: Salem non, ut Iosepus et nostrorum omnes arbitrantur, idem est et Hierusalem, sed oppidum iuxta Scithopolim quod appellatur Salem, et dicitur uenisse Iacob in Salem ciuitatem regionis Sichem quae est in terra Chanaan Tug.i. fuit Salem nomen ciuitatis F iss-i immorro cetfaid na n-Ebraide conid i-sund ocus srotha Iordanen, ocus |