Dic, ait. Ipse omnem longo decedere circo Infusum populum, et campos iubet esse patentes. Incedunt pueri, pariterque ante ora parentum Frenatis lucent in equis: quos omnis euntes Trinacriae mirata fremit Troiaeque iuventus. Omnibus in morem tonsa coma pressa corona: Cornea bina ferunt praefixo hastilia ferro; Pars leves humero pharetras: it pectore summo Flexilis obtorti per collum circulus auri. Tres equitum numero turmae, ternique vagantur Ductores: pueri bis seni quemque sequuti Agmine partito fulgent, paribusque magistris. Vna acies iuvenum, ducit quam parvus ovantem Nomen avi referens Priamus; tua clara, Polite, Progenies, auctura Italos; quem Thracius albis Portat equus bicolor maculis, vestigia primi Alba pedis, frontemque ostentans arduus albam. Alter Atys, genus unde Atii duxere Latini; Parvus Atys, pueroque puer dilectus Iulo. Extremus, formaque ante omnes pulcher, Iulus Sidonio est invectus equo, quem candida Dido Esse sui dederat monumentum et pignus amoris. Cetera Trinacriis pubes senioris Acestae
Excipiunt plausu pavidos, gaudentque tuentes Dardanidae; veterumque adgnoscunt ora parentum. Postquam omnem laeti consessum oculosque suorum Lustravere in equis; signum clamore paratis
Epytides longe dedit, insonnitque flagello. Olli discurrere pares, atque agmina terni Diductis solvere choris, rursusque vocati Convertere vias, infestaque tela tulere. Inde alios ineunt cursus aliosque recursus Adversis spatiis, alternosque orbibus orbes Impediunt, pugnaeque cient simulacra sub armis, Et nunc terga fuga nudant; nunc spicula vertunt Infensi; facta pariter nunc pace feruntur. Vt quondam Creta fertur Labyrinthus in alta Parietibus textum caecis iter, ancipitemque Mille viis habuisse dolum, qua signa sequendi Falleret indeprensus et irremeabilis error. Haud alio Teucrûm nati vestigia cursu Impediunt, texuntque fugas et proelia ludo, Delphinum similes: qui per maria humida nando Carpathium Lybicumque secant.
Hunc morem cursus, atque haec certamina primus Ascanius, Longam muris quum cingeret Albam, Rettulit, et priscos docuit celebrare Latinos, Quo puer ipse modo, secum quo Troïa pubes. Albani docuere suos; hinc maxima porro Accepit Roma, et patrium servavit honorem; Troiaque nunc, pueri Troianum dicitur agmen. Hac celebrata tenus sancto certamina patri.
Hic primum Fortuna fidem mutata novavit. Dum variis tumulo referunt sollemnia ludis, Irim de caelo misit Saturnia Juno
Iliacam ad classem, ventosque adspirat eunti, Multa movens, nec dum antiquum saturata dolorem. Illa viam celerans per mille coloribus arcum, Nulli visa, cito decurrit tramite virgo. Conspicit ingentem concursum, et litora lustrat; Desertosque videt portus, classemque relictam. At procul in sola secretae Troades acta Amissum Anchisen flebant, cunctaeque profundum Pontum adspectabant flentes. Heu tot vada fessis Et tantum superesse maris! vox omnibus una. Vrbem orant: taedet pelagi perferre laborem. Ergo inter medias sese haud ignara nocendi Coniicit, et faciemque deae vestemque reponit: Fit Beroë, Ismarii coniux longaeva Dorycli; Cui genus, et quondam nomen, natique fuissent: Ac sic Dardanidûm mediam se matribus infert: O miserae, quas non manus, inquit, Achaïa bello Traxerit ad letum patriae sub moenibus! o gens Infelix, cui te exitio Fortuna reservat?
Septima post Troiae excidium iam vertitur aestas, Quum freta, quumterras omnes, tot inhospita saxa, Sideraque emensae ferimur; dum per mare magnum Italiam sequimur fugientem, et volvimur undis. Hic Erycis fines fraterni, atque hospes Acestes. Quid prohibet muros iacere, et dare civibus urbem? O patria, o rapti nequidquam ex hoste Penates! Nullane iam Troiae dicentur moenia? nusquam Hectoreos amnes, Xanthum et Simoënta, videbo?
Quin agite, et mecum infaustas exurite puppes. Nam mihi Cassandrae per somnum vatis imago Ardentes dare visa faces. Ilic quaerite Troiam, Hic domus est, inquit, vobis: iam tempus agi res: Nec tantis mora prodigiis. En quattuor arae Neptuno. Deus ipse faces animumque ministrat. Haec memorans, prima infensum vi corripit ignem, Sublataque procul dextra connixa coruscat, Et iacit. Adrectae mentes, stupefactaque corda Iliadum. Hic una e multis, quae maxima natu, Pyrgo, tot Priami natorum regia nutrix: Non Beroë vobis, non haec Rhoeteïa, matres, Est Dorycli coniux. Divini signa decoris, Ardentesque notate oculos; qui spiritus illi, Qui vultus, vocisve sonus, vel gressus eunti. Ipsa egomet dudum Beroën digressa reliqui Aegram, indignantem, tali quod sola careret Munere, nec meritos Anchisae inferret honores. Haec effata.
At matres, primo ancipites, oculisque malignis Ambiguae spectare rates, miserum inter amorem Praesentis terrae, fatisque vocantia regna: Quum dea se paribus per caelum sustulit alis, Ingentemque fuga secuit sub nubibus arcum. Tum vero attonitae monstris, actaeque furore Conclamant, rapiuntque focis penetralibus ignem: Pars spoliant aras, frondem ac virgulta facesque Coniiciunt. Furit immissis vulcanus habenis
Transtra per et remos, et pictas abiete puppes. Nuntius Anchisae ad tumulum, cuneosque theatri, Incensas perfert naves Eumelus: et ipsi Respiciunt atram in nimbo volitare favillam. Primus et Ascanius, cursus ut laetus equestres Ducebat, sic acer equo turbata petivit Castra: nec exanimes possunt retinere magistri. Quis furor iste novus? quo nunc, quotenditis, inquit, Heu miserae cives? non hostem, inimicaque castra Argivûm, vestras spes uritis. En ego vester Ascanius: galeam ante pedes proiecit inanem; Qua ludo indutus belli simulacra ciebat. Accelerat simul Aeneas, simul agmina Teucrûm. Ast illae diversa metu per litora passim Diffugiunt; silvasque, et sicubi concava furtim Saxa, petunt. Piget incepti, lucisque; suosque Mutatae adgnoscunt, excussaque pectore Iuno est. Sed non idcirco flammae atque incendia vires Indomitas posuere: udo sub robore vivit Stuppa vomens tardum fumum, lentusque carinas Est vapor, et toto descendit corpore pestis: Nec vires heroum infusaque flumina prosunt. Tum pius Aeneas humeris abscindere vestem, Auxilioque vocare deos, et tendere palmas: Iuppiter omnipotens, si nondum exosus ad unum Troianos, si quid pietas antiqua labores Respicit humanos; da flammam evadere classi Nunc, Pater, et tenues Teucrûm res eripe leto.
« السابقةمتابعة » |