dominus Lassota, frater eius Scarbimirus et alij quamplures. Datum in Ossiek XV kalendas Augusti, per manus Twardoslai subcancellarij curie nostre, per cuius manus priuilegium est porrectum.

Z potwierdzenia Władysława Iagiełły z r. 1421 i Zygmunta I z r. 1538, oblatowanego w księdze metrvki 55, na karcie 262. Sprostowane myłki: a) mansis, b mansis calipanorum, c) censo, d) mercimonialibus, e) montanorum, f) truncatio, g) Bogula.

1) Połaniec, miasteczko w woj. sandomirskiem, pow. staszowskim, nad rzeką Czarną, powyżej jej ujścia do Wisły położone.

CCCCLXXIV. 1268. die 4. m. Iunii, in Korczyn.

Kunegundis ducissa Cracoviae et Sandomiriae enucleat immunitates et servitia incolarum villae Stary Sącz.

In nomine Domini amen. Ne labantur cum tempore, que geruntur in tempore, noticia perhenantur" scripture. Hinc est, quod nos Kunegundis Dei gracia ducissa Cracouie et Sandomirie, notum facimus uniuersis, presens scriptum inspecturis, quod de consensu et bona uoluntate karissimi mariti nostri. domini ducis Boleslai terrarum predictarum, homines nostros non liberos de Sandecz1) ab omni seruicio et solucione castri reddimus immunes, ut nec dan, neque stan quod wlgariter nominatur, soluere teneantur, sed volumus, de quolibet laneo nobis marcam argenti usualis monete in festo beati Andree soluere non obmitant illi, quem nos ex parte nostra curabimus mittere ad eosdem; ad arandum vero in Lacko et in Ilbina 2) ter in anno quoque sicut obligati, nolumus absoluere. Cum vero iter ad patrem nostrum, dominum regem Vngarorum faciemus, nos ducere et reducere omni contradiccione remota tenebuntur. Constituimus autem in nostris hominibus sex scoltetos et quemlibet eorum super duas villas, ut iudicent in eisdem, recipientes pro se tercium denarium et de duobus ex parte eorum volumus nobis fieri iustam causam per totum. Iudex vero noster ter in anno descendet et ille causas magnas, videlicet furtum, homicidium inter eos discutere non cesabit. Item fecimus cum nostris hominibus in pena iudiciali misericordiam a sex marcis: si iuratum est, IIII scoti, si vero non, duo persoluantur; de trista similiter, si iuratum est, duo scoti (s), si vero non, vnum dabunt pro nobis iudicibus constitutis. Constituimus insuper, ut homines nostros iudices constituti non dispergant, sed pocius augeant, utpote fideles. Hoc eciam volumus, quod scoltetj liberos homines ad syluam conuocent, pro se duos laneos liberos recipientes. Insuper volumus gaudere nostros homines, quod quando ab eis colligetur peccunia, pro trista non grauentur sicut grauabantur, quando ab eis dan recipiebatur. Vt autem hoc statutum nostrum sit firmum et ratum, munimine sigilli nostri et karissimi mariti nostri fecimus roborari. Acta sunt hec anno Domini M. CC. LX octauo. Presentibus hijs testibus: domino Paulo episcopo Cracouiensi, comite Nicolao palatino Cracouiensi, comite Varsone

palatino Sandomiriensi, Miroslao pincerna Cracouiensi, Martino castellano de Zawichost, Iohanne thezaurario Cracouiensi. Datum in Corczin per manus Viti notarij nostri, die lune post festum sancte Trinitatis.

Z kopijarza klasztoru Panien Klarysek w Starym Sączu, karta 55, stronica odwrotna, gdzie też zanotowano, iż oryginał opatrzony był jedną małą pieczęcią. Sprostowane myłki: a) perheniter, b) volumus, c) ista, d) recipiebantur.

1) Stary Sącz, miasteczko powiatowe w obw. sądeckim.

2) Łącko, wieś parafijalna w obw. sądeckim, pow. krościeńskim.

Łubnia dziś już nie istnieje. Leżała ona niegdyś w pobliżu dzisiejszego miasta Nowego Sącza, które podówczas jeszcze nie istniało. Rzeczka Łubinka wpadająca poniżej Nowego Sącza z prawego brzegu do Dunajca a wspomniana jeszcze w przywileju Gryfiny z r. 1299 (kod. małopolski N. 132), i wieś Załubincze położona w sąsiedztwie Nowego Sącza między rzekami Kamienicą a Łubinką, popierają to przypuszczenie. (Niniejsze objaśnienie zawdzięczam uprzejmości autora Sadecczyzny).

CCCCLXXV. 1268. die 4. m. Iunii, in Korczyn.

Kunegundis ducissa Cracoviae et Sandomiriae cuidam Pyschoni scultetiam in villa Stary Sącz confert.

In nomine Domini amen. Diuine quidem res perpetue sunt, humana uero condicio instabilis perseuerat, et nisi scriptis roboretur, solent condiciones ipsius commutari. Hinc est, quod (nos) Kunegundis Dei gracia ducissa Cracouie et Sandomirie, reducentes homines nostros de Sandecz non liberos in aliud seruicium, ut a iudice castrensi fuerint penitus immunes, Pyschonem constituimus scultetum super duas villas, ut iudicet in eisdem, duos denarios pro nobis recipiens et tercium pro sua utilitate eidem contulimus possidendum, iure hereditario ei et posteris eius omni ambiguitate remota. Volumus eciam, quod idem scultetus liberam tabernam pro se obtineat et liberum molendinum; in alia vero villa pro nobis tabernam volumus obtinere. Insuper vo lumus, quod scultetus a pena sex marcarum non plus recipiat, quam quatuor scotos, si esse constiterit iuratum, si uero (non), duos tantummodo recipiat, de trista similiter si iuratum est, duo scoti, si non, vnum a scolteto volumus ut recipiat. Item scoltetus idem de quolibet laneo suorum hominum in festo beati Andree marcam argenti soluere non obmittat et ter in anno nobis in Lancz(co) et Albinam ire homines ad arandum procurabit, omni remota contradiccione. Sculteciam uero, quam donauimus, uolumus quod ipsi et posteris eius inperpetuum non recipiatur, nisi causis legitimis comprobatis. Vt autem hec donacio nostra robur firmitatis obtineat, munimine sigilli nostri fecimus roborari. Acta sunt hec anno Domini M. CC. LX octauo. Presentibus hijs: comite Nicolao palatino Cracouiensi, comite Varsio palatino Sandomiriensi, Myroslao pincerna Cracouiensi, Martino castellano de Zawichost, lohanne thesaurario Cracouiensi. Datum in

Corczin per manus Viti notarij nostri, die lune post diem beate Trinitatis.

Z kopijarza klasztoru Panien Klarysek w Starym Sączu, karta 62. Sprostowane myłki: a) duo tantummodo recipiant, b) iurant, c) recipiant. Oryginał opatrzony był dwiema pieczęciami.

Położenie miejscowości w tym dokumencie przytoczonych, objaśnione zostało przy akcie poprzednim.

CCCCLXXVI. 1270. Sandomiriae.

Boleslaus dux Cracoviae et Sandomiriae incolis villarum monasterii Benedictinorum de Calvomonte amplissimas immunitates largitur.

In nomine Domini amen. Quoniam ea, que rite gesta sunt, tractu temporis hominum elapsa memoria in irritum reuocantur aut aliquorum per excogitatam maliciam facta ydonea retractantur, unde consueuit queuis actio ydonea sollempni scripture testimonio munita succedencium noticie comendarj. Noscat igitur presens etas et sciat postera, quod nos Boleslaus Dei gracia Cracouie et Sandomirie dux, una cum nostra generosa conjuge domina Kunegunda ducissa terrarum earundem, diligencius auscultantes ac veraciter cognoscentes priuilegia et libertates per nostros predecessores seu parentes ecclesie sancte Trinitatis, monasterio videlicet ordinis beati Benedictj de Lysech '), ob amorem Dei sanctorumque ejus donatas, easdem pro salute nostra et animarum parentum nostrorum, de communi consilio et vnanimi voluntate omnium nostrorum baronum innouamus et perpetuo confirmamus, inspecta fidelitate viri religiosi domini Iacobi abbatis, ipsum et monasterium ipsius supradictum, predia, villas ac omnes incolas villarum eiusdem monasterij in nostram et nostrorum successorum proteccionem recipientes specialem, ipsos et posteros ipsorum ab omnibus liberamus exaccionibus, solucionibus et seruicijs, que hic per ordinem wlgariter exponuntur, videlicet: powoz, stroze, stan, poradīne, stroza, thargoue, naraz, a vaccis, ab ouibus, a stacione uenatorum et aucupum et eorum, qui castores venari consueuerunt, in villis ipsorum, que Braceouici, Glodno, Cepla, Conemloti 2) nuncupantur, a stacione pistorum et braxatorum, a pogon et ab omnibus expedicionibus, exceptis Paganis, ab edificacionibus castrorum omnium, excepto castro Sandomiriensi, ab omnibus teloneis, ab omnibus iudicijs palatinorum et castellanorum siue ipsorum iudicum vel aliorum omnium in dominio nostro, preter quod littera nostra citati, iudicium coram nobis subire tenebuntur. Confirmamus insuper monasterio iam prefato reditus quinque marcarum in Bochna 3) de salis coctura perpetuo condonantes. Si quis ergo nostrorum successorum vel baronum aut iudicum aliquorum hanc donacionem parentum nostrorum et nostram confirmacionem perpetuam inuiolare presumpserit, indignacionem et malediccionem Dei in Trinitate omnipotentis se nouerit incurrisse et pro nostris de

lictis in die districti iudicij reus teneatur. In quorum euidenciam pleniorem presentem paginam nostri sigilli munimine duximus roborandam. Actum publice in Sandomiria, anno Domini M° CC LXX. Presentibus hijs, quorum nomina sunt ista: comes Petrus castellanus Sandomiriensis, comes lacobus castellanus Visliciensis, eomes Miroslaus pincerna Cracouiensis, comes Laurencius venator de Clobutesk, comes Scarbimirus, comes Poznanus et alijs quampluribus. Datum per manus Martini clerici.

Oryginał pargaminowy, pieczęć oderwana, pozostały tylko resztki sznurka z pasowego jedwabiu. Iest ten dokument również z oryginału ogłoszony poprawnie w ks. Gackiego: Benedyktyński klasztor świętego Krzyża na Łysej górze, Warszawa 1873, str. 343.

1) Łysa góra czyli Święty krzyż, wieś w woj. sandomirskiem, obw. i pow. opatowskim, par. Słupia nowa.

2) Braciejowice, wieś w woj. lubelskiem, pow. kazimirskim, par. Piotrawin.
Głodno, wieś w tymże powiecie, par. Gołąb.

Ciepła, wieś w woj. sandomirskiem, pow. szydlowieckim, par. Wysokie.
Koniemłoty, wieś parafijalna w pow. szydłowskim.

3) Bochnia, miasto obwodowe w Galicyi zachodniej.

CCCCLXXVII. 1271. die 8. m. Maii, Cracoviae.

Boleslaus dux Cracoviae et Sandomiriae villis quibusdam, monasterii Cisterciensium de Wąchocko propriis, ius Teutonicum Szredense confert.

In nomine patris et filij et spiritus sancti amen. Quoniam cuncta trahit secum voluitque volubile tempus, ne gesta rerum humanarum abyssus absorbeat obliuionis, opere precium est, ipsa posteris sanccione pragmatica et legitimo testimonio fideliter perennari. Igitur nouerit presens et secutura Christifidelium vniuersitas, quod nos Boleslaus filius Lesthkonis, diuina ordinacione dux Cracouie et Sandomirie, intencione eterne retribucionis ab imo cordis desolacioni domus de Vanchocko per Tartaros inflicte, compaciens, ad peticionem venerabilis patris N. ipsius domus abbatis et fratrum suorum supplicacionem deuotam, Cisterciensis ordinis, Cracouiensis diocesis, pro salute nostra et parentum nostrorum munificencia principali et deuota liberalitate concessimus facultatem, plena auctoritate licenciam dedimus in predijs eiusdem monasterij, videlicet in Luchawa et Radosczewic, ad pontem, qui wlgo Nowirszyn most nominatur, vbi eciam teloneum exigitur, et in Radomic et Below iuxta fluuium, qui Nida nuncupatur, secus publicam stratam, que ducit in Marzysc, iure Theutonico villas locare sub tali libertate, qualem hospites in Saroda habere dinoscuntur, omnibus iuribus, usibus et utilitatibus plene et integre firmiter secundum idem ius nostrum donatorium seruatis. Itaque in Radomic et Below villa forensis habeatur libera cum tabernis, cum omnibus vtilitatibus, siluis, pratis, mellificijs, castoribus, ad ipsum territorium pertinentibus, et hospites earum villarum vna cum predictarum

Luchawa, Radoscewic bonorumque aliorum ad eas pertinencium, cuiuscunque gentis fuerint, totali gaudeant immunitate et exempcione a palatinis, a castellanis, a monetarijs, a thelonearijs et ceteris exactoribus, angarijs ordinarijs siue extraordinarijs et omnibus alijs Polonicis vexacionibus, nostro dominio vel de iure vel de facto spectantibus; et habitatores villarum predictarum de nulla causa respondebunt nec citabuntur, nisi ad presenciam abbatis uel sculteti, quem ipse abbas cum fratribus suis constituerit tam in causa criminali, quam eciam ciuili vel pecuniaria; ad expedicionem eciam vel bellum ire non cogentur, nisi pro defensione terre, sicut et alie ducis ciuitates. Ne igitur de terra ville de Radoscewic et ville Below et alijs supra nominatis aliquis scrupulus in posterum suboriatur, eas dicto monasterio iure hereditario appropriamus possidendum et villis prefatis in omni libertate counimus. Volumus igitur et sancimus, hanc paginam nostre libertatis illibatam ab omnibus sub timore Dei ac diuini iudicij semper conseruari, quam sub testimonio multorum et nostri sigilli munimine per manus d. Procopij nostri cancellarij et Twardoslaw subcancellarij rite corroborauimus. Acta sunt hec anno Domini millesimo ducentesimo septuagesimo primo, in festo s. Stanislai in Cracouia. Presentibus hijs, quorum ista sunt nomina: dominus Paulus episcopus Cracouiensis, Dirsicragius prepositus, Vison cantor, Varsch castellanus, Petrus palatinus Cracouiensis, comes Nicolaus, Ianus palatinus Sandomiriensis, Dobeslaus' castellanus Visliciensis, Newstup castellanus Sandomiriensis etc.

Z kopijarza wąchockiego, str. 16, mianowicie z potwierdzenia króla Zygmunta Augusta, wydanego sabbato in octaua s. Francisci r. 1550. Sprostowane myłki: a) forensi, b) pertinens, c) villa, d) communimus, e) Virsignus, f) Boleslaus. Przytoczone w niniejszym przywileju miejscowości są:

Wąchock, miasteczko w wojew. sandomirskiem, obw. opatowskim, pow.

soleckim.

Łukawa, wieś parafijalna w powiecie sandomirskim, położona nad rzeczką tejże nazwy, wpadającą z lewego brzegu do Wisły, nad którąto rzeczką był wedle Długosza most zwany Niewierszyn, tu w naszym przywileju również wspomniany. Radoszewice leżały w pobliżu Łukawy, dziś nie istnieją.

Radomice i Marzysz leżą w woj. krakowskiem, pow. kieleckim, par. Lisów. Bielów, który niegdyś w pobliżu tych wsi nad rzeką Nidą leżał, dziś już nie istnieje.

CCCCLXXVIII. 1273. in Chorzewa.

Boleslaus dux Cracoviae et Sandomiriae fontem salis in Bochnia, casu dilapsum, abbati monasterii Cisterciensium de Wąchock reficiendum confert.

In nomine Domini amen. Vt nostris factis et iustis disposicionibus. certa fides adhibeatur, igitur nos Bolezlaus Dei gracia dux Cracouie et Sandomirie, communem nostri ducatus attendentes utilitatem, domino abbati de Wanchocsk1) de consilio nostrorum baronum fontem