Z potwierdzenia króla Zygmunta I dtto Cracoviae 12 m. Maii 1525, oblatowanego w księdze metryki 38, fol. 205 v. Sprostowane myłki: a) Marchionis, b) sigillo, c) Ornenchin, d) preta domino et abbate. 1) Ludzimirz, wieś parafijalna w obw. sądeckim, pow. czarnodunajeckim, niegdy siedziba Cystersów, następnie do Szczyrzyca przeniesionych. 2) Droginia, wieś paraf. w obw. bocheńskim, pow. dobczyckim. 3) Zapewne Straszęcin i Latoszyn, wsie w obw. tarnowskim, pow. dębickim, gdzie było w wiekach średnich jedno z gniazd rodowych Gryfitów, do których ród Marka wojewody krakowskiego należał. CCCCXVII. 1239. die 9. m. Iulii, in Przedborz. Boleslaus filius Lestconis dux Sandomiriae testatur, Fulconem archiepiscopum Gnesnensem villam Kępino monasterio Cisterciensium Suleioviensi contulisse. In nomine domini nostri Ihesu Christi amen. Quoniam mundus caducus est et diuersis cottidie casibus variatur, idcirco necesse est, acciones legitimas, que memoria indigent, per scripti continenciam in noticiam transmittj posterorum. Eapropter ego Boleslauus Dei gracia dux Zandomirie, cum matre mea uniuersis presentibus et posteris notum esse uolo, quod venerabilis pater Fulco diuina prouidencia Gneznensis ecclesie archiepiscopus, villam Campino inter Rospram et Mileyow) sitam, quam a fratre suo patruele comite Petro et filio suo Mironesio pro alia villa Quilina 2) nomine recambiuerat, eisdem eciam presentibus et consencientibus domui de Zuleyou pro remedio anime sue contulit, iure hereditario in eternum possidendam. Actum in Predbor, in colloquio inter me et matrem meam cum baronibus meis ex una parte et patruum meum ducem Conradum et filium eius Semouidum ex altera, VII idus Iulij celebrato, anno gracie Mo. CCo. XXXo. VIIII. presentibus eciam quam pluribus, corum nomina sunt hec: dominus Wislauus episcopus Cracouiensis, Pacoslaus palatinus Zandomirie, Mstiuuy palatinus Lancicie, Pacoslaus castellanus Vislicie, Iachobus castellanus Zandomirie, Tomas castellanus Lancicie, Sdislaus castellanus de Malogost, Michael pincerna, Nicholaus iudex, Bronisius, Prandota prepositus Kilciensis, Petrus subcamerarius, Falibosius domini archiepiscopi camerarius, dominus Volimirus archidiaconus de Ruda. Datum per manum lanusii domini archiepiscopi cancellarii. Vt autem tam sollempne factum perpetue firmitatis robur obtineat, presentem paginam meo nec non et aliorum sigillis feci roborari. Oryginał pargaminowy przechowany w zbiorach hr. Przezdzieckich w Warszawie, opatrzony był pierwotnie pięciu pieczęciami, z których pierwsza, trzecia, czwarta i piąta na pasmach z pąsowego jedwabiu, druga na pasmie z zielonego i białego jedwabiu były przywieszone. Z tych pierwszej podługowatej ułomek przedstawia postać biskupa siedzącego, w infule, z pastorałem w lewej, prawą wzniesioną do błogosławieństwa. W otoku reszta napisu.....LCON. . . . CHIE . . . .; druga, trzecia i czwarta pieczęć oderwane; piąta okrągła mała, wyobraża jeźdźca zbrojnego pędzącego w lewo, którego prawica poza sobą wznosi mięcz. W otoku napis: † S'COMITIS PACOZLAI MAIORIS. Z tego oryginału ogłoszony został powyższy dokument w kodeksie dyplomatycznym wielkopolskim pod N. 221, zaś z wadliwej kopii w kodeksie dyplomatycznym Rzyszczewskiego i Muczkowskiego, tomie I, pod N. 28. 1) Kępino dziś już nie istnieje. Rozprza, miasteczko w obw. i pow. piotrkowskim. 2) Kwilina, wieś w woj. krakowskiem, obw. kieleckim, pow. jędrzejowskim, par. Kosów. CCCCXVIII. 1241. mense Novembri, in Przedborz. Conradus dux Cracoviae et Lanciciae monasterio sanctimonialium ordinis b. Benedicti de Staniątki partem villae Bogumiłów confert. In nomine sancte Trinitatis amen. Nos Conradus Dei gracia dux Cracouie et Lancicie, pro remedio delictorum nostrorum Deo et beate Virgini Matri eius, domui uidelicet de Staniatky '), congregacionis sacre sanctimonialium ordinis b. Benedicti, Cracouiensis dyocesis, extra libertates alias, quas eidem specialiter dedimus, partem uille de Bogumilow 2), eam, quam Petrus de Hansa quondam possedit, et mensuram salis in Bochnia 3) octauo die semper percipiendam, que hactenus spectabat castellano Cracouiensi, benigne contulimus perpetuo possidenda. Et ad hoc faciendum peticio et preces chari filij nostri ducis Semouiti specialiter (nos) induxerunt. Vt autem hec nostra donacio perpetuo maneat inconcussa, hoc scriptum sigilli nostri munimine prouidimus roborari. Actum anno Domini M° CC° XLI°, mense Nouembre, Predborij. Z kopijarza staniąteckiego, karta 90. 1) Staniątki, wieś w obw. bocheńskim, pow. niepołomickim, par. Brzezie, siedziba Panien Benedyktynek. 2) Zapewne Bogumiłowice, wieś w tymże obwodzie, powiecie wojnickim, par. Wierzchosławice. 3) Bochnia, miasto obwodowe w Galicyi zachodniej. CCCCXIX. 1242. Cracoviae. Conradus dux Cracoviae, Lanciciae, Cuiaviae et Masoviae refert possessiones et immunitates monasterii sanctimonialium ordinis b. Benedicti de Staniątki. In nomine sancte ac indiuidue Trinitatis amen. Nos Conradus Dei gracia dux Cracouie et Lancicie, Cuyauie et Mazouie, notum facimus uniuersis, presentibus et futuris, hanc paginam inspecturis, quod dominus Andreas Plocensis episcopus et fratres sui comes lanko castellanus de Ruda, et Wirbyantha prepositus de Stanyathekg, in presencia nostri ac baronum nostrorum commuttauerant uillas, quas comes Clemens castellanus Cracouiensis domui de Stanyathekg contulit, quando ipsam fundauit, quarum nomina hec sunt: Lypowa, Zagore, Babici, Roscochow, Lussouycy, Dlugoschin, Cescouycy, Iauorno mediam, cum omnibus utilitatibus, cum molendinis et cum plumbo, exceptis hominibus ipsas uillas inhabitantibus, quos omnes comes Clemens ante permuttacionem manumisit. Hanc igitur permuttacionem supranominatus Andreas episcopus et fratres sui supradicti cum domino Prandotha episcopo Cracouiensi fecerunt, recipientes ab eo et a fratribus ipsius, canonicis ecclesie beati Wenceslai, pro uillis antedictis decimas super Moscauam et villam Liziny totaliter cum ecclesia beati Clementis et cum decimis omnibus, ad ipsam ecclesiam pertinentibus, tale pactum coram nobis ab utraque parte firmantes, quod si aliquis ipsarum parcium hanc permuttacionem infringeret, dominio nostro quatuor marcas auri persoluere teneatur. Apposito hoc, quod dominus episcopus Cracouiensis supradictam domum de Stanyathekg in omnibus defendere et inspicere tenebitur, tam interius", quam exterius, ita sane, quod absque uoluntate domini episcopi Cracouiensis congregacio sepedicti cenobij nichil facere audebit, nec hereditatem aliquam uendere uel emere, commuttare uel concedere, aut qualicumque modo a domo alienare, nec abbatissam constituere aut destituere, nec prepositum quemquem deicere, nec numerum sororum augere uel minuere, sed sicut heredes tunc constituerunt, quando sumptus domus computauerunt, quod triginta sorores esse debent et non pauciores; nisi quando abbatissa vel prepositus uiderent domum ab aliqua parte proficere, tunc de voluntate supranominati episcopi numerum ipsarum augere possent usque ad quadraginta, sed non ultra. Sororum eciam nulla absque uoluntate domini episcopi exire claustrum audebit, nisi in fuga paganorum aut tempore famis, preter abbatissam, que pro negocijs domus exire poterit. Quinque fratres sacerdotes esse debent, quibus prepositus singulis annis cuilibet per marcam argenti pro uestibus dabit, et sororibus similiter, si ita domus sufficere poterit. Si autem de ordine beati Benedicti transire uoluerint, de uoluntate et consilio domini episcopi ad ordinem Cisterciensem transibunt. Nos uero memoratus Conradus dux pro remedio peccatorum nostrorum domui beate virginis Marie de Stany athekg Cracouiensis diocesis benigne et liberaliter conferimus plenam libertatem, ita ut omnes incole uillarum ad ipsam domum pertinencium, nec coram pallatino, nec coram castellano, nec coram iudicibus eorum citentur vel citati respondeant, nec strosam soluant, neque ad bellum uel ad castrum edificandum ire compellantur; sed si quis aduersus eos aliquam causam habuerit, littera sigillo nostro sigillata citati, coram nobis iudicium subire tenebuntur. Confirmamus eciam, quod dominus Andreas episcopus sepedictus suas proprias hereditates de consensu et bona uoluntate fratrum suorum domui sepefate contulit, Bresniciam uidelicet in iure Theutunico cum ecclesia beati Petri et cum decimis omnibus ad ipsam ecclesiam pertinentibus, cum foro libero et thabernis, ita quod nullus iudex uel monetarius ibi dominari possit, et cum castoribus. Contulit insuper et Lopankam cum sale et hereditatem Vincencij, que Bochnya dicitur, Bircow et in Duloszicze, quod frater suus Swanthoslaus ha buit, Visnice totaliter et quicquid commutauerunt pro Stanyathekg, iterum reddidit domui, Dobranouicze et Czedanthovicze, ac duas porciones salis, que a wlgo peczini et corcze uocantur, ad Magnum Salem. Item confirmamus, quod comes Clemens castellanus Cracouiensis seperecitatus de consensu fratrum suorum hereditates suas domui multociens dicte contulit, eas uidelicet, que commuttata sunt domino episcopo et alias, quarum nomina hic (s) sunt: Smolici cum castoribus, Zathor cum castoribus, Canthi, Celaz super fluuium Breniciam cum castoribus et cum thaberna, Withow prope Siewior, et de terra ad uiginti aratra magna, que narok a wlgo vocatur, Ostrow, Podlanze cum castoribus, quam accepit pro Lantcouici et pro Woznyk, cum ecclesia ab abbate Thyncensi", addendo ei insuper viginti marcas argenti, Lanscouicze cum castoribus et cum molendino super fluuium Rabam, quod unum littus proprium habuit, et aliud a comite Heinrico redemit idem Clemens pro decem marcis argenti et uestibus in plenum, Zagrocze, Nabuze, Druszow, Permutani, Sicze, Luszouicze; item idem Clemens contulit filie sue Wisenyge sanctimoniali uillam Nyemil, vt post mortem suam conferret, ubi vellet; item confirmauit coram nobis Wirbyantha prepositus de Stanyathekg, quod emit a Petro canonico ecclesie beati Wenceslai, partem hereditatis in Luthcouycze pro septuaginta marcis argenti et ibidem a Domarzathko pro triginta marcis argenti et pellibus wlpinis, et a filijs Cosme emit, quantum ibidem in Luthcouice habuerunt, pro triginta marcis argenti et duobus equis. Item idem Wirbantha confirmauit in presencia nostri, quod Clemens comes commutauit Monatowycze Withoslao pro Lutcouicze tali condicione, quod Monathouycze ab eo alienaretur domus de Stanyathekg, ut ei vel pueris eius triginta marcas argenti daret. Vt autem hec nostra deuota donacio et confirmacio inconcussa maneat, sigillo nostro hanc cartulam iussimus sigillari, rogantes dominos et patres venerabiles Fulconem Gneznensem archiepiscopum, Prandotham Cracouiensem episcopum et Andream Mazouiensem episcopum et duces Polonie, ut cum nostrum sigillum viderint appensum, ad maioris roboris firmitatem sua eciam apponere non recusent. Si autem quispiam de nostris filijs aut successoribus hanc confirmacionem seu donacionem conabitur eneruare, ante districtum iudicem in nostris delictis et commissis, pro quorum indulgencia hanc contuli (s) libertatem, reus teneatur, et de eis racionem reddere compellatur, digna supplicia recepturus. Acta sunt hec in Cracouia, anno Incarnacionis Domini millesimo ducentesimo quadragesimo secundo, presentibus testibus: Mistiuvoy pallatino Cracouiensi, Bogusza castellano Cracouiensi, Floriano tribuno Cracouiensi, Smilone venatore Cracouiensi, Bronissone castellano de Bresekg, Panchoslao castellano Wislicensi, Iohanne iudice curie et alijs quam pluribus. e Z potwierdzenia króla Kazimirza Iagielończyka z r. 1464, wydrukowany jest ten dokument w kodeksie dyplomatycznym polskim, tomie III (Warszawa 1858) na str. 433. Powtarzamy tutaj ten interesujący dokument dla tego, ponieważ wydawca tomu trzeciego kodeksu dyplomatycznego polskiego nie położył go w po rządku chronologicznym pod r. 1242, lecz dopiero w zatwierdzeniu Kazimirza Iagielończyka pod r. 1464, zaś w spisie dokumentów na początku tomu zamieszczonym, o o tym dokumencie w porządku chronologicznym również wspomnieć przeoczył, tak iż uczony badacz wówczas dopiero o tym dokumencie nabiera wiadomości, gdy w badaniach swych aż do roku 1464 dojdzie. Iest też tekst tego dokumentu ogłoszony drukiem w Długosza Liber beneficiorum, tom III, str. 298, lecz w tekscie popsutym i z opuszczeniem świadków. Mimoto kilka usterek sprostowanych zostało wedle tekstu Libri beneficiorum: a) w tekscie z r. 1464 mylnie inferius, sprostowano wede L. B. b) w tekscie z r. 1464 mylnie: ad abbatem Thyncensem, c) L. B. ma Naszkowicze, d) tekst z r. 1464 ma mylnie et vel pueris, e) tekst z r. 1464 ma mylnie Simkone. Przytoczone w niniejszym przywileju miejscowości są: Staniątki, wieś w obw. bocheńskim, pow. niepołomickim, par. Brzezie, siedziba zgromadzenia Panien Benedyktynek, Lipowa, wieś w obw. i pow. wadowickim, par. Spytkowice, Zagórze, wieś w obw. bocheńskim, pow. niepołomickim, par. Bodzanów, która wedle Długosza Liber beneficiorum do klasztoru staniąteckiego należała. Może tu jednak mowa o Zagórzu w obw. krakowskim, pow. chrzanowskim, par. Babice, którą to wieś klasztór staniątecki biskupowi Prandocie dał w zamian za Lędziny, Babice, wieś paraf. w tymże obwodzie i powiecie, Rozkochów, wieś w par. Babice, Luszowice, w obw. krakowskim, pow. jaworznińskim, par. Kościelec, Długoszyn i Ciężkowice, w tymże obwodzie i powiecie, par. Iaworzno, Mozgawa, w woj. krakowskiem, obw. miechowskim, pow. szkalmirskim, par. Młodzowy, Lędziny, wieś na Górnym Szląsku, w rejencyi opolskiej, państwie pszczyńskiem, na północ od Berunia położona, Brzeźnica, wieś parafijalna w obw. i pow. bocheńskim, Łopianka, dziś już nie istnieje, Bochnia, miasto obwodowe w Galicyi zachodniej, Birków, dziś już nie istnieje, Dołuszyce, w obw. bocheńskim, pow. i par. Wiśnicz, Wiśnicz, miasteczko powiatowe w obw. bocheńskim, Dobranowice, w obw. bocheńskim, pow. wielickim, par. Biskupice, Czedantowice już nie istnieją. Magnus Sal jest Wieliczka, miasteczko powiatowe w obw. bocheńskim, Smolice, w obw. wadowickim, pow. andrychowskim, par. Palczowice, Kęty, miasteczko powiatowe w tymże obwodzie, Czeladź, miasteczko w woj. krakowskiem, obw. i pow. olkuskim, położone nad rzeczką Brynicą, prawym dopływem Przemszy czarnej, Witów, wieś tej nazwy w pobliżu Siewierza nie istnieje, Siewierz, miasteczko w woj. krakowskiem, pow. lelowskim, Ostrów, w obw. miechowskim, pow. szkalmirskim, par. Kościelec, Podłęże, w obwodzie bocheńskim, pow. i par. Niepołomice, Łętowice, w tymże obwodzie, pow. i par. Wojnicz; a może też rozumiane tu są Łętkowice, wieś parafijalna w obw. i pow. miechowskim, w której także klasztor staniątecki miał pewne źrebia, Woźniki, wieś parafijalna w obw. i pow. wadowickim, Łężkowice, wieś w obw. bocheńskim, pow. niepołomickim, par. Chełm, nad rzeką Rabą położona, Zagrodzie i Nabuże, wsie trudne do odgadnienia, Druszów i Permutani, może będą sąsiadujące z sobą wsie Gruszów i Przemęczany, w obw. i pow. miechowskim, pierwsza w parafii Wrocimowice, druga |