Graec. Tom. III. Epigramm. 23. p. 117. edit. Brunck. contra eleganti metaphora id, quod de navigio proprie dicitur, transfertur ad volatum. Ita Virgilius dixit remigium alarum. Aeneid. I. v. 3o1 et VI. V. 19. Ceterum observandum est, tres diversas metaphoras hic coniungi, natare, ire, volare ut mox v. 12. ubi pro fronde coma, quae loqui et sibilum edere dicitur. Quam quidem poëtae ab una metaphora ad aliam transilientis audaciam graviter reprehendit Muretus. Sed recte observat Ernesti in Initiis Rhetor. §. 319. non nimis huic legi adstringendos esse poëtas, quibus, prae ingenii aestu non semper licet omnia severe ad praecepta expendere, et id modo tenendum esse, ne subiecto metaphorice expresso, tribuamus, quae isti metaphorae non conveniant.

cf. Klotz. Lect. Ven. p. 417 seq. et Tollius ad Longin. 32, 2. p. 173.

V. 6-10. Et hoc negat negare hoc affirmare ait litus minacis Adriatici. Adriaticum mare est sinus maris Mediterranei inter Italiam et Illyricum. minax procellosum, impetuo

sum.

10

Cyclades Iusulae maris. Aegei. Rhodus insula Cilicii vel Carpathii maris, colosso, mercatura, artibus et philosophia nobilis. clara vocatur apud Horat. Od. I. 7. 1. Thracia, regio ultra Macedoniam, Septentrionem versus. horrida vel ad feros et barbaros mores trahendum est, quo sensu Germania horrida dicitur apud Horat. Od. IV. 8. 22. vel ad asperam et gelidam regionem. Propontis, pars maris inter Hellespontum et Bosporum Thracium. Ponticus sinus mare Euxinum. Animadvertant autem tirones in hoc carmine elegantem metaphoram ab affectu irae de mare translatam in adiectis trux, minax, impotens. cf. Doctiss. Harles. ad hunc locum in Chrest. Lat. Poët. contra ira fervere, aestuare, fluctuare dicitur.

V. 10-19. ubi in regione Ponti, quae largissimo arborum navibus struendis aptarum proventu nota est. Hinc naves ibi exstructae nobilitatem suam iactabant. Horat. Od. I. 14. 11. Quamvis Pontica pinus, Silvae filia nobilis, Iactes et genus et nomen inutile. Mira autem suavitate recordatur Phaselus usu

15

20

et aetate nunc exesus, se olim inter arbores frondosas floruisse in iugo Cytorio et foliorum agitatione dulcissimos susurros edidisse, quod dicitur V. 12. Loquente coma edidit sibilum. Eleganter enim arboribus vox et cantus tribuitur a poëtis, Petronius Car. 120. Mollia discordi strepitu virgulta loquuntur. ubi similia exempla larga manu dabunt interpretes p. 567. edit. Burman. et ad Virgil. Eclog. V. v. 28. Sed satis notum vel ex primo versu Theocriti: πού τι τὸ ψιθύρισμα καὶ ὁ zirus. Simili modo pristinae suae conditionis memor navis inducitur in Epigr. incerti cuiusdam poëtae graeci in Analect. Vet. Poët. Graec. T. III. Ep. 385. p. 232. edit. Brunck. Oρισιν ἐν δολικοῖς βλωθρὴν πίτυν ὑπιός με Πρόῤῥιζον γάιος ἐξεκύλισσε Νότος. Ενθεν ναῦς γενόμην, ἀνέμοις πάλιν ö‡på pùzwvni. "Apwmotas ποτε φειδόμενοι. Amastris urbs Paphlagoniae Sesamum olim nuncupata, proxima monti Cytoro, qui buxifer dicitur propter abundantiam buxorum. Virgil. Georg. II. v. 437. Et

invat undantem buxo spectare Cytorum. V. 15 ultima ex origine, non, uti omnes interpretantur, ab antiquissimis inde temporibus, sed potius ex antiquissima et nobilissima arborum stirpe. nam arbores ducunt quasi familiam quamdam, ideoque apud poëtas matrum filiarumque nomine appellantur. Ex multitudine exemplorum, quae interpretes afferunt, unum huc facit a Statio laudatum ex Cornelio Nepote in Attico Cap. I. Pomponius Atticus, ab origine ultima stirpis Romanae generatus.

V. 19-22. laeva sive dextera v. au. sive utr. cet. Sensus: explevi boni navigii partes sive ab una tantum parte (a dextera vel a sinistra), sive ab utraque parte ventus secundus ita adspiraret, ut plenis velis currere liceret. Pedes dicuntur nautis funes, quibus inferiores veli anguli (die äussersten Spitzen des Segeltuchs, poggia ed orza italice) puppim versus adducuntur. Quodsi igitur ab utraque parte ventus secundus adflat, ab utraque etiam parte

25

pansis pedum ope velis ille éxcipitur, et hoc est: incidit ventus in utrumque pedem sive utroque pede curritur. sin vero ventus obliquus spirat, et vel a dextera vel a sinistra vocat, tunc uno tantum pede inferior veli angulus ad excipiendum ventum attrahitur. Acriter de hac dictione disputarunt Scaliger et Vossius ad bunc locum, Salmasius ad Solin. p. 400. Potter ad Lycophron v. 1015. Graevius ad Cic. lib. XVI. ad Attic. ep. 6. Burmannus ad Ovid. Fast. III. 565. et plures alii. Sed nemo accuratius rem excussit quam Illust. Heyne ad Virg. Aen. V. v. 830. - Iuppiter pro vento est res nota. Hinc vocatur oplos, cuius celebre fanum fuit in ora Ponti Euxini, de quo erudite Wesseling. ad Diodor. Si

cul. et Petit. Commentar. L. L. Attic. lib. 5. 4. p. 503.

V. 22. seqq. ornate pro: se nunquam expertum fuisse tempestatem. Nam saeviente tempestate nautis suscipiebantur vota in littore diis solvenda, quod nunquam opus habuit Phaselus. Dii litorales sunt dii quivis marini in littore expiandi. cf. Virgil. Georg. I. v. 436. a mare novissimo, remotissimo, Pontum Euxinum puta. limpidus lacus est Benacus, ad quem sita fuit Sirmio peninsula, v. 25 Sed haec prius fuere: Haec fuerunt olim Tibul. Eleg. 5. lib. 2. vid. de hac formula Gatacker in Dissertat. de n. instrum. stylo p. 115. V. 27. Gemelle Cast. et gem. Cast. Castor et Pollux, navigantibus propitii. cf. Horat. Od. I. 3. 1. et ibi Doctiss. Iani,