صور الصفحة
PDF
النشر الإلكتروني

Orgia, quae frustra cupiunt audire profani:
Plangebant alii proceris tympana palmis,
Aut tereti tenues tinnitus aere ciebant.
Multis raucisonos efflabant cornua bombos,
Barbaraque horribili stridebat tibia cantu.

265

V. 264. Multi raucisonos reperit in omnibus MSS. Statius, qui recte iam multi in multis mutandum esse vidit. multaque raucisonos Gryph. Muret. Multi raucisonis eflabant cornua bombis multas editt. habere testatur Scaliger, sed pro multi mavult multae, ut Bacchae intelligantur, vel scribendum putat multis efflebunt cornua bombos ex libro Mediolanensi Vossius, adiecta interpretatione » cornua, i. e. per cornua. Efflere vero rectum. Ulitur hoc vocabulo etiam Quinctilianus. Est autem inprimis tristis aut flebilis cornuum sonus, utpote qui non homines solum male afficiat, sed et brutorum animalium ululatum provocet. «< satis ridicule!

[ocr errors]

bantur a cistophoris. (de cistophoris tam numorum, in quibus orgiorum solemnia expressa fuerunt, quam hominum cistam mysticam portantium genere, exstat erudita dissertatio Alex. Xaver. Panelii Lugd. 1734. 4. adde Ernesti in Clav. Cic. s. h. v.) Inter alias res frivolas in cista illa mystica (de qua Clemens Alexandr. Protrept. p. 13 et 30.) reconditas, nemini nisi initiatis usurpandas oculis, praecipue fuit phallus, cui accinebant religiosi

(Aristoph. Acharnens. V. 259.) vid. Wesseling. ad Diodor. Sicul. I, 22. n. 60.

V. 261. profani non initiati his sacris, archizde, booggle , qui abigi solebant a sacris sacerdotis vel praeconis acclamalione: ἱκὰς ἑκὼς ἐπὶ βέβηλοι.

V. 262. Plangeb. alii procer. tymp. palm. de tympanis vid. ad Carm. LXIII. v. 8. 10. proceris palmis h. e. longe extensis, ut recte Vossius. Sic procerius

proiectum brachium apud Cic. Orat. III, 59. – totus, qui sequitur locus, ut observat Scaliger, adumbratus videtur ex Aeschyli is, cuius tragediae fragmentum a Strabone L. X, servatum est.

V. 263. Aut teret. tenues tinnit. aere etc. non crotala cum Vulpio, sed potius cymbala intellige, quae semper in his sacris iunguntur tympanis. Erant concava (Ovid. Met. IV, 30.) et rotunda (Propert. IV, 7, 61.) atque inter se concussa tinnitum tenuem vel acutum edebant. cf. Gonsala ad Petron. c. 22. Recte igitur cymbalum vocatur aes teres h. e. rotundum et oblongum. de cymbalis vid. nos ad Carm. LXIII, 21.

V. 164. 265. Multis raucison, efflab. corn. bomb. multis est casus tertius et exquisitius dictum pro vulgari: multi cornibus efflab. raucos bombos; quam quidem explicationem, olim iam a

Talibus amplifice vestis decorata figuris
Pulvinar complexa suo velabat amictu.
Quae postquam cupide spectando Thessala pubes
Expleta est, sanctis coepit decedere Divis.
Hic qualis flatu placidum mare matutino
Horrificans Zephyrus proclivas incitat undas,

270

V. 269. coepit dein cedere divis coniectat Statius. pro divis in veter codice Heinsii tectis. V. 270. Nec qualis vel Aequalis ex libris manu exaratis profert Vossius, qui inde fecit Ac qualis. melior est nostra lectio.

nobis datam, non dubitavimus repetere. - Caeterum huc pertinet Lucian. D. D. XII, è đi, žudie τῷ κέρατε, ὁ δὲ, ἐπιβομβῖι τῷ τυμπάνῳ &imixture tập xuμBa, ubi, ne quis, ut vulgo fit, diversum plane a tibia instrumentum habeat cornu, egregie observat Hemsterhus. cornu aduncum et reflexum xipas krvive seu codonem tibiae Phrygiae ad gravem et raucum sonum ex illa eliciendum appositum et agglutinatum fuisse. exempla ad hanc rem confirmandam prolata lege apud ipsum. cf. nos ad Carm. LXIII, v. 22. hinc adunco tibia cornu apud Ovid. Met. III, 533. ubi cf. Burmannus et Gronov. Observatt. I, 17- Barbara tibia h.e. Phrygia, ut aurum barbaricum apud Virg. Aen. II, 504. ubi vid. Cerda et quos ibi laudat Burmannus. cf. Hor. Epod. IX,

6.

V. 266. amplifice h. e. multa arte, magno splendore, egregie. V. 269 decedere pro simplici: cedere ut passim coepit sensim sensimque.

V. 270. Hic qualis etc. egregie ad describendum ex discessu

spectatorum excitatum strepitum, primum quidem progredientibus paucioribus leniorem, deinde, vero succedentibus pluribus et in diversas regiones abeuntibus, graviorem, latiorem et sonantiorem; ab undis maris primum leniori, deinde vehementiori vento agitatis, petita comparatio. Fundum huius saepius a poëtis adornatae comparationis iam indicavit Ach. Statius Hom. Iliad. IV, 422, seqq. egregia inprimis arte imitatus est Virgil. Aeneid. VII, 528. et Georg. III, 237. - Lenzius in Spicileg. Observv. comparat Apoll. Rhod. I, 1159. seqq et Euripid. Phoeniss. 218 - 21. ubi vid. Valckenar. – kic hoc spectatorum discessu.

[blocks in formation]

Aurora exoriente, vagi sub lumina solis;
Quae tarde primum clementi flamine pulsae
Procedunt, leni resonant plangore cachinni:

Post, vento crescente, magis magis increbescunt. 275 Purpureaque procul nantes a luce refulgent:

V. 272. pro lumina substituere tentat limina Burmannus Sec. ad Cland. in Eleg. de Phoenice p. 1041. et ad Antholog. Tom. II, p. 441. peccaruut omnino saepe in confundendis his duabus vocibus librarii. vid. Heins. ad Claud. in Mal. Theod. Cons. v. 205. et quos laudat Drackenborch. ad Sil. Ital. I, 66. adde Burmannum ad Sueton. Caligul. c. XLV, sed recte monet Burmannus ad Virgil. Aeneid. VI, 255. limen solis memorari, cum de loco ac regione agitur; unde sol oritur, de tempore vero ortus lumen. V. 274. pro leni vitiose in quibusdam levi, unde metri causa fecerunt leviterque. pro plangore mavult I. Dousa Fil. clangore, et Lennep. ad Coluth. praeter omnem necessitatem scribi iubet: lenique sonant. V. 276. purpureaeque (scil. undae) coniecit Lenzius. pro nantes in aliis,

V. 272. vagi solis, cf. supra ad Carm. LXI, 117.

V. 273. clementi flamine. clemens flamen et placidum et minus vehemens quam in procellis esse solet. cf. Burmann. ad Valer. Flacc. VI, 747

V. 274 leni reson. plangore cachin. paulo audacius et sublimius pro vulgari: leniter perstrepunt et murmurant. cachinnus audaci metaphora ad undarum quemdam strepitum ab aliis quoque poëtis translatus est. Laudarunt iam Interpretes Theocrit. Idyll. VI, 12. úμα

üya yu Sic yeux apud

Aeschyl. Prom. Vinct. 90. ubi vid. Stanleius. adde Oppian. Halieut. IV, 334. ubi úpatos yds. Et sic de leni undarum murmure vel molli earum agitatione passim. Huc pertinet Leonidas Alexandrin in Anal. Vet. Poët. Graec. Brunck. Ep. XXVIII, Tom. II, p. 196. ubi simul Zephyrus horrificans in

CATUL. Carm.

v. 271. illustratur. Ò' ït per qλέωσα καταφονέσει Γαλήνη Κύματα, καὶ

daxùv qpixx qépoɩ Zișupes. Suave autem et iucundum cachinnantis aquae murmur auribus. Hinc μειδιῶν τῆς θαλάσσης γαληνιώτης χαριές 5. apud Alciphr. III, Ep. I, ubi cf. Berglerus. sed vide quos laudat Abreschius ad Hesych. Tom. I, p. 1167.

V. 275. magis magis ad rem Carm. XXXIII, 3. Et magis augendam sine copula. Sic supra apud Graecos. cf. Oudenmagis in dies et horas. sic pλov dorp. ad Apulei. Met. II, p. 170.

[blocks in formation]

Sic tum vestibuli linquentes regia tecta,
Ad se quisque vago passim pede discedebant.
Quorum post abitum, princeps e vertice Pelii
Advenit Chiron portans silvestria dona.

280

Nam quotcumque ferunt campi, quosThassala magnis
Montibus ora creat, quos propter fluminis undas
Aura parit flores tepidi foecunda Favonî,
Hos indistinctis plexos tulit ipse corollis,
Quefs permulsa domus iucundo risit odore.
Confestim Peneos adest, viridantia Tempe,
Tempe, quae silvae cingunt superimpendentes,
Mnemonidum, linquens, doctis celebranda choreis,

285

ut testatur Muret. variantes luce, non male! V. 278. A se Stat. V. 281. quot cumque in quibusdam, pro quo malit Lenzius: quoscumque. V. 284. Hos interstinctis Heins. in not. ad Catull. in quam rem laudat Stat. Silv. III, 5. 90. V. 285. Quot permulsa domus Statius in duobus MSS. quod permulsa in uno. Faërnus legendum putat quo, quod valde, addit Statins, prebandum, nisi si quis malit quot, id est quot florum. V. 286. ut imadantia Tempe invenit Statius, unde legit undantia Tempe. V. 288-89. lo

V. 277. vestibuli regia tecta exquisitior forma, pro: vestibulum regiorum tectorum.

V. 278. Ad se h. e. domum xx, ut saepe apud Comicos. passim in variis et diversis viis; disertius hoc describit supra Carm. XLVI, 10. Longe quos simul a domo profectos Diverse variae viae reportant.

V. 279. princeps primus, e vertice Pelei ad pedem nempe montis Pelei, ubi habitabat Chiron, celebratae fuerunt istae nupline, observante Vossio.

V. 280. Chiron erat Chiron, dum in terris agebat, quippe Saturno patre prognatus, immortalis; dicitur Luciano. Dial. Mort. XXVI, ubi eruditam de Chirone lege notam Hemste

rhusii p. 434. cf. Voss. ad h. 1.

V. 283. Aura parit elegans verbum in hac re. Sic passim creare, parturire, gignere, fundere, submittere etc. de nostra voce exempla collegit Heins. ad Ovid. Met. XV, 92. foecunda, Lucret. I, 11. genitalis aura Favoni.

V. 285. Queis permulsa domus etc. exquisite et ornate pro vulgari: quorum iucundo odore domus impleta fuit. ridere de rebus, quae nobis arrident, placent, suaviter nos afficiunt, ridet argento domus apud Horat. Od. IV, 11, 6. sic apud Graecos vid. Wesseling. Dissert. Herod. p. 153.

V. 286 288. locus vexatissimus; vid. Var. Lect. iunge:

Non vacuus: namque ille tulit radicitus altas
Fagos, ac recto proceras stipite laurus,
Non sine nutanti platano, lentaque sorore

[ocr errors]

290

- Minosin

us corruptissimus et variarum lectionum sorde inquinatissimus vel Minosim vel Minosium quin et Minosinque vel Inosinque) linquens Doris celebranda choreis Nonatius namque etc. in libris scriptis, teste Vossio, qui inde refinxit: Xyniasi et linquens Doris celebranda choreis Boebiados Namque ille tulit etc. Nessonidum linquens Gryph. Nereidum linquens Muret. Cantabrig. Naiadum linquens in aliis, indicante Mureto. pro Doris in uno MS. Statii claris, et sic est in edit. Gryph. Muret. Cantabrig., in aliis Cloris vel Chloris; Scaliger ex his corruptis lectionibus extricavit : Miny asin linquens Doris celebranda choreis Cranona aerisonamque. en reconditae doctrinae recessus in quos qui penetrare capit, adeat ipsum ad h. 1. Scaligerum. En Corradinum nostrum: Vinosus linquens Doris celebranda choreis Nonacrios num, quae ille tulit -Turnebus in Advers. I, 24. c. 9. Aemonidum linquens latis celebranda choreis Non agros etc. Haemonisin linquens Doris celebranda choreis, ut iungantur duo patronymica; ut Inachis Aerisione, vel Phasias Acetine. Heins. in not. ad Cat. pro Non vacuus corrupte legebatur in MSS. Nonacrios vel non acies vel non acuos. Unde Lennep. ad Coluth. I, 7. cudit: Dona suas namque ille etc. Nos excudi hunc locum curavimus, uti emendatus est a Statio, nisi quod pro Musarum dedimus Mnemonidum, quae propius ad antiquam scripturam accedens lectio est quoque in edit. Gotting. et Bipont. Sic cerle ex hoc loco sensus exit satis commodus. vid. not. Leuzins in vers. 289. admodum fluctuat et pro radicitus vel radicibus vel ille ruit radicibus scribendum, vel totum versum ita retractandum putat: Aethereas namque ille tulit radicibus altis ; quam tamen coniecturam nequaquam necessariam esse ipse sub fine in not. ad h. 1. fatetur. Ingeniose iam Heinsius in not. ad Catull. tentaverat rallicitus actas cum fagus patula non alta fit. V. 291. pro nutanti in libris veteribus lutanti, luctanti aut lactanti legitur, affirmante Vossio,

-

Peneos (fluvius Thessaliae no-
tissimus, qui, ut pervulgatum
est de fluviis, dei personam iam
induit.) adest, linquens Tempe
(describit poëta Tempe) Tem-
pe, quae superimpendentes silvae
cingunt, doctis Mnemonidum
(h. e. Musarum, vid. Heins. ad
Ovid. Met. V, 268.) 'choreis ce-
lebranda, non vacuus (non sine
muneribus.)

V. 289. radicitus una cum
adicibus, radicitus exstirpatas;

vid. Var. Lect. Mosch. Idyll. VII, 1. seqq. commode cum Nostro iam comparavit Statius.

V. 291. Non sine nutanti platano. platanum in deliciis velerum fuisse docet Gronovius Observatt. 1, c. 5. lentaq. sorore Phaethont. alnus vel populus; satis nota fabula sororum Phaethontis, in arbores mulatarum vel ex Ovid. Met. II, 225. seqq. cf. Lucian. D. D. XXV, 3, et ihi Hemsterhus. p. 208.

« السابقةمتابعة »