8. Auszüge aus den Rechnungsbüchern des XIV. Jahrhunderts. Anhang XV. 9. Auszüge aus den ältesten Statuten des Stifts. Anhang XVI. Vielseitige Aufklärungen und Winke in Bezug auf Einzelnheiten habe ich den hinterlassenen Schriften unseres verdienten Archivars Leyrer zu verdanken, was ich hier mit dankbarer Anerkennung ausspreche. Nussdorf, den 24. Januar 1854. Dr. Zeibig. Der verdienstvolle Bearbeiter dieses Urkundenbuchs hat die Beendigung des Druckes nicht erlebt; er starb als Pfarrer zu Haselbach in Nieder-Österreich am 3. December 1856. Was er seinem um die Geschichte des Stifts verdienten Ordensbruder Maximilian Fischer nachrief, sprechen wir auch von ihm aus: „Viel zu früh rief ihn der Herr vom Schauplatze seiner Thätigkeit." Wien, den 17. Februar 1857. Die Redaction. DAS STIFT KLOSTERNEUBURG IN SEINEM INNEREN UND ÄUSSEREN LEBEN BIS ZUM ENDE DES XIV. JAHRHUNDERTS. ALS EINLEITUNG IN DAS URKUNDENBUCH DES STIFTS. Als Leopold IV. nach seiner Vermählung mit Agnes, der Witwe des 1) Calles Annales Austriae P. I. L. I. p. 41. Vindobona Romana. Wien 1766, pag. 10. Nummi argentei Imperatorum Augustorum Saeculi 1. II. et III. reperti anno 1737 tem- A. RVFVS. IIIVIR. Duo capita galeata stellisque signata Castoris et Pollucis. II. Nummus Appii Clodii Macri, Propraetoris Africae, ex argento, medii moduli, cusus A. Caput muliebre spicis ornatum, Numidiae captae fertilitatem exprimens. Wunsch, eine religiöse Genossenschaft als Pflanzschule christlicher III. Nummus Vespasiani, Imp. Rom. Aug., ex argento, medii moduli, Romae cusus capta urbe Hierosolyma impletaque prophetia Isaiae de interitu Judaeorum ad annum V. C. 824, ab aera Christi 71, haud adeo obvius. A. IMP. CAESAR. VESPASIANVS. AVG. Caput laureatum. R. IVDAEA. Figura muliebris, urbem Hierosolymam captam designans sedensque ad erectum tropaeum, pedibus manibusque ligata. IV. Nummus Flavii Vespasiani, Patris Titi, R. Imp., ex argento, medii moduli, sortita cum filio Tribunicia potestate, translatoque in templum Veneris sede curuli, rarissimus. A. IMP. F. CAES. VESP. AVG. Caput laureatum. R. TRI. PO. Dea Cybele cum patera sedens in sella curuli. V. Nummus ejusdem, titulo Augur, in nummis rarissimo, insignitus, ex arg. med. mod. Romae cusus. A. IMP. CAES. VESP. AVG. P. M. Caput laureatum. R. AVGVR. TRI. POT. Vasa pontificalia. VI. Nummus Titi Vespasiani ex argento, medii moduli, signatus Seleuciae ad ostia Orontis anno V. C. 828, Christi 75, Imp. VII. Consul. IV. Trib. Pot. IV., post captam Hierosolymam IV., non adeo tritus. A. IM. TITVS. CAES. VESPASIAN. AVG. P. M. Caput laureatum. R. TR. P. IV. IMPER. VII. COS. IV. P. P. Templum Jovis Capitolini fulmine superposito. VII. Nummus duplex pelliculatus Nervae Trajani Ulpii Imp. Rom., ex. arg. medii moduli, cusus Romae a Senatu P. Q. R. anno V. C. 856 consulatu IV., Tribunatu VI. devictis Germanis ac Dacis factaque expeditione in Parthos, unde et nomen Germ. Dac. Parth. Optimi obtinuit. Communis quidem, sed ob vitium pelliculae aestimandus. A. IMP. CAES. NER. TRAIANO. OPTIMO. AVG. GERM. DAC. Caput laureatum. R. P. M. TR. P. COS. VI. P. P. S. P. Q. R. Symbolum pacis, figura muliebri expressum, cujus laeva cornu copiae tenet. VIII. Nummus Hadriani Imp. Aug. ex argento, medii moduli, in Africa navigii Africani post secund. advent. in U. Romam, rarissimus. A. HADRIANVS. AVG. COS. III. P. P. Caput laureatum. cusus, tempore R. AFRICA. Africa muliebri vestitu exhibita, super caput ejus proboscides Elephantis, in manu sinistra cete, dextera cancer, ad pedes ejus piscina piscibus repleta. IX. Nummus I. Faustinae. Sen., uxoris Antonini Pii Imp. Aug., ex argento, medii moduli, aedificato illi templo in via sacra region. IV. delatisque Circensibus, post mortem suamanno imperii Antonini Pii III. Romae cusus et rarus. Nummus II. ejusdem Augustae ex argento, medii moduli, facta ejus consecratione, Romae cusus et frequens. A. DIVA. FAVSTINA. PIA. Caput Faustinae Senioris tricatum. R. CONSECRATIO. Templum Faustinae honoribus post mortem aedificatum in via sacra Regionis quartae Romae. A. DIVA. FAVSTINA. Caput Faustinae turritum. R. AETERNITAS. Aeternitas globo et velo insignita. X. Nummus vitiosus L. Aurelii Veri Imp. Aug. ex argento, med. moduli, monetariorum veterum culpa combinatus, in aversa parte quidem L. Veri genuinus, in adversa tamen cum titulo M. Aurelii sui in Imperio collegae ejusque nummo afferruminatus |