صور الصفحة
PDF
النشر الإلكتروني

LV.

5

10

FREISINGER AUSLEGUNG DES PATERNOSTER.

Pater noster qui es in caelis.

fater unser, dû pist in himilum. mihhil gôtlich ist, daz der man den almahtigun truhtîn sînan fater uuesan quidit. karisit denne, daz allero manno uuelih sih selpan des uuirdican tôge, cotes sun ze uuesan.

Sanctificetur nomen tuum. kauuthit si namo din. nist uns des duruft, daz uuir des dikkêm, daz der sin namo kauuthit uuerda, der eo uuas uuth enti eo ist: ûzzan des dikkamės, daz der sin namo in uns kauuthit uuerda, enti dê uuihnassi, dê uuir in deru taufi fona imo intfengun, daz uuir ze demu suonotakin furi inan kahaltana pringan muozîn. Adveniat regnum tuum. piqhueme rîhhi din. sîn richi uuas eo enti eo ist: úzzan des dikkamês, daz daz sîn rîchi uns piqhueme enti er in uns richisója, nalles der tiuval, enti sin uuillo in uns uualte, nalles des tiuvales kaspanst.

Fiat voluntas tua sicut in caelo et in terra. uuesa din uuillo, sama 15 sô in himile est, sama in erdu, daz nû so unpilipono enti sô êrlicho sôso dê engilâ in demu himile dînan uuillun arfullant, des mezzes uuir inan arfullan muozzin.

LV, 1 fat A(Frising.) der ist in (dann rasur eines striches) himilom B(Emmer.) 2 mihil guot lihi ist daz | daz B fat A 3 karîsit bis 4 uuesan fehlt B 4 tôge] gote A: gatuoe Graff, getô Roth, gatôe Braune, uuirdicââ gote Wackernagel 1835: später bezeichnete er mit beibehaltung der überlieferung eine lücke vor gote. mit Graff sprachschatz 4, 1277. 154 an guaten gôtten zu denken, geht nicht an sunt A 5 kauuisit A kæ uui hit uuer de din (dann rasur) namo B: kæ- kae- kę- Bimmer Nist A 6 durft B der fehlt B der eo bis 7 ist der sîn namo] er B 8 kę

dikke A, pittem B

fehlt B 7 uzzen daz uuir des dickem B uuihit] h mit rasur aus corr. B

uuerde B

uuerde B

enti bis 9 intfengun] daz

uuir de uuinessi kæhaltem. de uuir dar. fona imo. in deru touffi in fiengun B 9 daz uuir die kæ haltana in demo sonategin. furi inan pringan muoz zin B ze] e aus offenem a corr., der erste strich des a durch punkt darüber getilgt A 10 piqueme rihi B rihi eino (avtos) B 11 enti eo ist fehlt B

13 kaspanst] das erste s überrande von anderer hand ohne verdin sama ist in himile enti in erdu.

11-13 uz zan uuir scu lun des pi.ten den almahtigun trunhtin daz er in uns rihiso nalles des tiuules kęspanst B geschrieben A 14 nur fiat uoł A am weisungszeichen 14-17 uuesse uuillo daz so unscripulo enti so uuerdliho so de dine engila (a aus corr.) de (zu tilgen) den dinan uuillun in himile æruullent daz uuir inan (i scheint nachträglich eingesetzt) des mez zes. in erdu æruullen muozzin B 16 himile vor der zeile nachgetragen A

uuillon A

[ocr errors]

Panem nostrum cotidianum da nobis hodie. Pilipi unsraz emizzigaz kip uns eogauuanna. In desêm uuortum sint allo unsro licmiscûn du20 rufti pifankan. Nú avar euuigo forkip uns, truhtin, den dinan lichamun enti din pluot, daz uuir fona demu altare intfahamês, daz iz uns za êuuîgera heilî enti za êuuîkemo lipe piqhueme, nalles za uuîzze: enti dîn anst enti dino minnâ in uns follicho kahalt.

Et dimitte nobis debita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus 25 nostris. enti flâz uns unsro sculdi, sama sô uuir flâzzamês unsrêm scolom. makannôtduruft allero manno uuelihhemo, sih selpan desêm uuortum za pidenchenne, daz allero manno uuelih sinemu kanôz enti sinemu proder er allemu hugiu enti hercin sîno missitâti flâzze, daz imu der truhtîn sama deo sino flâze. danna er demu sînemu kanôzze flâzan ni uuili, 30 danna . . . . . . danna er qhuidit 'flâz uns sama sô uuir flâzamês'.

35

.....

Et ne nos inducas in temptationem. enti ni princ unsih in chorunka. ni flâz unsic, truhtin, den tiuval sô fram gachorôn sôso sîn uuillo si, úzzan sôso uuir mit dînera anst enti mit dînêm ganâdôn ubaruuehan mekîn.

Sed libera nos a malo. úzzan kaneri unsih fona allêm suntôn, kalitanêm enti antuuartêm enti cumftichêm. Amen.

LV, 18 pilipi unsaraz B bis 20 uns] des sculu uuir pitten lihamun B 21 bl. 71a A

20 sinan demo B

18. 19 kip uns emizizaz B 19 eogauuanna den halmahtigun B uuortu A din] daz (z aus corr.) sin B dar fona infahemes B 21. 22 uus mera. ze euuigeru heli piqueme B nalles bis 23 kahalt] denne ze uuizze B

n

22 za] 24 dimin

26 makannôt

a aus e corr. A timus B 25 ulaz B unsero B flaz zemes unserem B duruft (makannot duruft A, das compositum ist von Wackernagel 1835 erkannt) bis 27 pidenchenne (pidenchennæ A)] allero manno liih. scal sih. piden chen. in dese uuortō B 27. 28 sinemo pruoder. enti sinemo gnoz sino sculdi flaz

ze B 28 pder A 28. 29 daz uns der halmahtigo truhtin deo unsero flazze B 29. 30 souuer so sinemo. gnoz sino ulazzit. dene pittit er daz (nach a kleine rasur) imo der truhtin deo sino ulazze denne quidit 'flaz mir sama so ih andermo flazzu' B 31 temtationem set libera nos a malo B ni fehlt A uerleiti B

.80

in in A, in die B 31. 32 chorunga uz zan ærlosi unsih. fona allem suntom B 32 ni bis truhtîn] des sculu uuir den truhtin (u aus rasur) pitten daz unsih ni ulazze B uram kæchoron. siner upiler B sin übergeschrieben A 33 sî] ist B sôso bis 36 Amen] so uilu so uuir mit (t aus rasur) dineru ensti upærqhueman megin B ganadon] o aus i corr., wie es scheint, A

35 allē A 35. 36 kalitanē A 36 antuuartē A

LVI.

WEISSENBURGER CATECHISMUS.

Fater unser, thû in himilom bist, giuuîhit si namo thin. queme rîchi thîn. uuerdhe uuilleo thin, sama sô in himile endi in erthu. Broot unseraz emezzigaz gib uns hiutu. endi farlâz uns sculdhi unsero, sama so uuir farlâzzêm scolom unserêm. endi ni gileidi unsih in costunga. auh ar5 lôsi unsih fona ubile.

Fater unser, thû in himilom bist, giuuîhit si namo thin. Gotes namo ist simbles giuuihit: auh thanne uuir thiz quedhêm, thanne bittêm uuir, thaz sîn namo in uns mannom uuerdhe giuuîhit thuruh guodiu uuerc.

Queme richi thin. Richi gotes ist simbles endi eogihuuâr: thes 10 bittêm uuir thoh, thanne uuir thiz quedêm, thaz gotes rîchi sî in uns endi thes diufles giuualt uuerdhe arfirrit fona uns.

Uuerdhe uuillo thin, sama sô in himile endi in erthu. Thes sculun uuir got simbles bitten, thaz sîn uuilleo uuerdhe samalih in erdhu in mannom, sôso her ist in himile in engilom, cithiu thaz man in erthu sînan 15 uuilleon giuuurchen megîn sama sô engilâ in himile magun.

20

25

Broot unseraz emetzigaz gib uns hiutu. Allo mannes thurfti sintun in themo brôtes namen gameinito, thero er ci thesemo antuuerden libe bitharf. bithiu scal man dago gihuueliches thiz gibet singan, so huuer sô uuili thaz imo got gidago sînero thurfteo helphe.

Indi farlâz uns sculdhi unsero, sama sô uuir farlâzzêm scolom unserêm. So huuer so thiz quidhit, so bitharf thaz er so due so her quithit, huuanda her fluochot imo mêr thanne her imo guodes bitte, ibu her sô ni duat sô her quidhit: huuanda sô huuer so andhremo arbolgan ist endi thiz gibet thanne singit, ther bidit imo selbemo thanne ubiles.

Indi ni gileiti unsih in costunga. Ni leitit got eomannan in ubilo thohheinaz; ûzzar thanne her then man farlâzzit, so ist her sâr in costungom. thaz meinit thaz uuort, thaz her unsih ni farlâzze cithiu thaz uuir in ubil gileitte ni uuerdhen.

LVI, 1 quaeme, ferner 9 Quaeme, 48 quemendi, 71 quędhanne, 103 Uuelaquędhemes 7 bl. 150a auh 12 sculun, doch ist an dem zweiten hauptstriche des n oben noch der verbindungsstrich gezogen, an welchen sich der drille anschliefsen sollte 16 em&zigaz 20 farlâz uns | darnach am rande ein sonderbares z ähnliches zeichen 22 guodes] o aus e 25 gileiti] ti aus di, wie es scheint

Auh arlôsi unsih fona ubile. In thesemo uuorde ist bifangan allero 30 ubilo gihuuelîh, thero maune giterjan megi. bithiu sô huuer sô thiz gibet hluttru muatu singit, gilouban scal her, thaz inan got thanne gihôrje: huuanda her ni bitit thâr ana elljes eouuihtes, nibu thes got selbo giboot ci bittanne, endi thâr sintun thoh allo mannes thurfti ana bifangano.

Ista sunt criminalia peccata per quae diabolus mergit homines in in

35 fernum.

Vitia carnis. âcusti thes lichamen. Inmunditia. unhreinitha. Fornicatio. huar. Luxuria. firinlusti. Idolorum servitus. abgoto theonost. Veneficia. eittarghebon. Inimicitia. fiantscaf. Contentiones. bâgâ. Aemulationes. anthruoft. Irae. nidhå. Rixae. secchiâ. 40 Dissensiones. fliiz. Sectae. striiti. Invidia. abunst. Obstinatus.

einuuillig. Homicidia. manslagon. Anxius. angustenter. Ebrie

tas. truncali. Adulteria. mêrhuara. Furta. thiubheit.

Gilaubju in got fater almahtigon, scepphjon himiles enti erda. Endi in heilenton Christ, suno sinan einagon, truhtin unseran. Ther infanganêr 45 ist fona heilegemo geiste, giboran fona Mariûn magadi, giuuîzzinôt bî pontisgen Pilâte, In crûci bislagan, toot endi bigraban. Nidhar steig ci hellju, in thritten dage arstuat fona tóotêm, Ûf steig ci himilom, gisaz ci cesuûn gotes fateres almahtiges: Thanan quemendi ci ardeilenne quecchém endi dóodêm. Gilaubju in âtum uuihan, uuîha ladhunga alli50 cha, Heilegero gimeinidha, Ablâz sundeôno, Fleisges arstantnissi, Liib êuuigan. Amen.

Credo in deum patrem omnipotentem, creatorem caeli et terrae.

et

in Iesum Christum, filium eius unicum, dominum nostrum. qui con45 ceptus est de spiritu sancto, natus ex Maria virgine, passus sub Pontio Pilato, crucifixus, mortuus et sepultus. descendit ad

inferna, tertia die resurrexit a mortuis, ascendit ad caelos, sedet ad dexteram dei patris omnipotentis: inde venturus iudicare vivos et mortuos. credo in spiritum sanctum, sanctam ecclesiam catholicam, san50 ctorum communionem, remissionem peccatorum, carnis resurrectionem, vitam aeternam. Amen.

stinatus

LVI, 29 thesemo] o scheint aus u gemacht 31 bl. 150b gilouban 32 sebo, 1 übergeschrieben 34 quos, aber os ist durchstrichen 40 Obdi42 trunclai 43 bl. 152b Gilaubiu 45 heilegemo] das dritte e aus o gihuuizzinot: 7. ghiuuizzinôt? 47 Úf steig, ebenso 50 Abláz gisaaz; ein durchstrichener punkt über dem i ist gewis kein accent 49 quecche 49f. bl. 153a allicha 51 darnach auf einer besonderen zeile Quicumque uult saluus esse. et reliqui

So huuer so uuilit gihaldan uuesan, fora allu thurft ist, thaz er habe allicha gilauba. Thia úzzar eogihuuelth alonga endi ganza gihalde, áno ibu in euuidhu faruuirdhit. Gilauba avur allichu thisu ist, thaz einan got in 55 thrînisse endi thrînissi in einnissî êrêmês, Noh ni gimisgente thio gomoheiti noh thea cnuat citeilente. Andher ist giuuisso gomaheit fateres, andher sunes, andher thes heilegen geistes, Ûzzar fateres endi sunes endi heilegen geistes ein ist gotchundi, gilih diuridha, ebanêuufgu craft. Huueolih fater, sulih sún, sulih ther heilogo geist. Ungiscaffan fater, 60 ungiscaffan sun, ungiscaffan endi ther heilogo geist; Ungimezzan fater, ungimezzan sun, ungimezzan ther heilogo geist; Èuuig fater, euuig sun, êuuig heilogo geist: Endi thoh nalles thri êuuige, úzzar einer ist euuiger, So nalles thri ungiscaffene noh thri ungimezzene, úzzar einêr ist ungiscaffanêr endi einer ungimezzenêr. So sama almahtîgo fater, almahtigo 65 sun, almahtigo endi heilago geist, Endi thoh nalles thri almahtige, úzzar einer ist almahtiger. So sama got fater, got sun, got heilago geist, Endi nalles thoh thri gotâ, ûzzar einêr ist got. Sô sama truhtîn fater, truhtîn sun, truhtin heilago geist, Endi thoh nalles thrî truhtina, úzzar einer ist truhtin: Huuanda so selp einezêm eina eogihuuelicha gomaheit got endi

Quicumque vult salvus esse, ante omnia opus est, ut teneat catholicam fidem. Quam nisi quisque integram inviolatamque servaverit, absque dubio in aeternum peribit. Fides autem catholica haec est, ut unum deum 55 in trinitate et trinitatem in unitate veneremur, neque confundentes personas neque substantiam separantes. Alia est enim persona patris, alia filii, alia spiritus sancti, sed patris et filii et spiritus sancti una est divinitas, aequalis gloria, coaeterna maiestas.

Increatus pater,

Qualis pater, talis filius, talis spiritus sanctus. 60 increatus filius, increatus et spiritus sanctus; immensus pater, immensus filius, immensus spiritus sanctus; aeternus pater, aeternus filius, aeternus spiritus sanctus: et tamen non tres aeterni, sed unus aeternus, sicut non tres increati nec tres immensi, sed unus increatus et unus immenSimiliter omnipotens pater, omni65 potens filius, omnipotens et spiritus sanctus, et tamen non tres omnipotentes, sed unus omnipotens. Ita deus pater, deus filius, deus spiritus sanctus, et tamen non tres dii, sed unus est deus. Ita dominus pater, dominus filius, dominus spiritus sanctus, et tamen non tres domini, sed unus est dominus: quia sicut singillatim unam quamque personam deum et

sus.

LVI, 53 Thia] im symb. Quicumque (bis z. 101) beginnt mit jedem grofsen anfangsbuchstaben eine neue zeile in der hs. 54 Gilauba allichu: zwischen beiden worten ist uū übergeschrieben oder au. ich nehme letzteres an und halte es für eine abkürzung von auur, das auch z. 90 autem wiedergibt 65 bl. 153b almahtigo 66 heilago] a aus o, wie es scheint

« السابقةمتابعة »