lantibus obsonia promittimus sic 'Alles liebes cnûoge', et intellegitur per contrarium propter grauitatem uocis. 10 XXVII. SPRICHWÖRTER. 1. A toto fit argumentum ad partem ita: si mundus regitur diuina prouidentia, quomodo fiet ut non homo? eius namque pars est non uilis. item: si quis habuit argentea uasa, et absque liberis moriens alicui legauit totam pecuniam, cuius sunt illa argentea uasa nisi illius cui legauit totam pecuniam? 5 item: omnibus membris ualidus pede non claudicat. et teutonice: 1. Târ der ist ein fúnt úbelero féndingo, Tár nist nehéiner guot. Vnde dår der ist ein hûs follez úbelero lîuto, Târ níst nehéiner chústic. A parte fit argumentum ad totum ita: uno membro languente conpatiuntur omnia membra, et in euangelio: si oculus tuus fuerit simplex, totum corpus lucidum erit, et si nequam, totum corpus tuum tenebrosum erit. teutonice: 2. Fóne démo límble so beginnit tír húnt léder ézzen. A nota, hoc est ab ethimoloia, fit argumentum teutonice: 20 4. Ter der stúrzzet, dér vállet. latine etiam: qui amat parsimoniam, non odit abstinentiam. Haec tria loca sunt intrinsecus, hoc est in ipso negotio; extrinsecus autem sunt haec tredecim quae secuntur. A coniugatis fit argumentum, ut est Ciceronis exemplum: si conpascuus ager est, licet eum conpascere. si rex est, oportet eum regere. si dux est, gnuoge A, cnûege B, câůge C XXVI, 32 allês libês C ein funt ubelero phennigo B et] & C 7 tár nîst neheiner guôt B 8 Vnde dârdêr îst éin hûs fóllez ubelero liûto B 9 dâr nist neheiner chûstêg B dêmo lîmble beginnêt der hûnt lêdêr ezzen B qui amat parsimoniam non odit abstinentiam B B 16 Térdêr stúrzet. dér uallet B von cut A 13 Fone teutonice] 14 ethimologia B 15 Dir ârgo dér ist dêr ubélo 17-19 fehlt B 20 nach si rasur 25 30 35 40 45 oportet eum ducere. si consul est, oportet eum consulere. si doctor est, oportet eum docere. si scriptor est, oportet eum scribere. et Eva si de uiro sumpta est, uirago est. et in euangelio: si filius uos liberauerit, uere liberi eritis. teutonice: 5. Dír scólo dír scófficit fo, Vnde dir gouh dér gúccot fo. A genere fit argumentum ita: si uirtus bona est, castitas quoque bona est. unde in Virgilio: uarium et mutabile semper est femina. ergo et Dido uarium et mutabile uideatur. teutonice: .... .... ..... A specie fit argumentum ita .... Ab adiunctis A simili.... A dissimili Ab antecedentibus.... A consequentibus A contrariis: si mors fugienda est, uita est apetenda. et si stultitia est fugienda, sapientia est apetenda. si sanus est, imbecillis non est. et si in uiridi ligno haec faciunt, in arido quid fiet? 7. Vbe dir wé ist, so níst dír áber nieht wóla. A repugnantibus: non potueris simul parasitus esse et non ridiculus. qui non colligit mecum, spargit. et si Satanas in se ipso diuisus est, quomodo stabit regnum eius? 8. Túne máht nieht mít éinero dóhder zeuuena eidima máchon, Nóh túne máht nieht fóllén múnt háben mélues únde dóh blásen. Ab efficientibus, id est a causis: intercessio lunae est defectio solis. et percussio aeris uocis est effeccio. teutonice: 9. Söz régenôt, só názzènt ti boumá. 10. Sô iz uuât, só uuágôt íz. XXVII, 1, 23 Srictor A 26 Têr scolo sufficit. îo B 27 der gouhgûchot io B 28 argumentum am rande nachgetragen B 31 vbê man allîu tîer furbtin sal B 32 nehêin soharto so den man B 33 spece B 34 contrariis fit arg. B 35 fugenda beidemal A 38 Vbê dîr uue ist so nesist aber uuola B 39 repugnantibus fit arg. B esse parasitus B tu nemâht nieht mit einêro doêhder zuêna eîdîma mâchôn B e 42 Teutonice eidima] di aus ta corr. A 43 f. Noch dunemâch niet follon mûnt haban undê doh blasen B 45 causis fit arg. B lone B 47 Soiz regênot so nazzên dî boûma B 48 So iz u, aet s uuagent di boumâ B 50 Ab effectis uel ab euentu..... A comparacione tribus modis: a magori... a minori... a pari. ut apostolus ait: quoniam qui talia agunt, digni sunt morte, et non solum qui faciunt, sed et qui consentiunt facientibus. item: merito diues ille guttam aquae non impetrauit, qui micas panis Lazaro negauit. 11. Vbilo tuo: bezzeres né wâne. 12. So diz rêhpochchilf fliet, so plecchet imo ter ars. *angulus hec monstrat, quando nequam male purgat. V 30.1. V 33. A 23. A 4 C1. 15 Ardea culpauit undas, male quando natauit. Byrrum sole feras; licet, est si nimbus, omittas. 20 Calceus ungatur ut sepe bouinus oportet. XXVII, 1, 50 qui talia] Italia B 53 tûo] o verlöscht A bezeres ne uuane B 54 boйma 55 uuath B 37. A6 C4 E 1. V 35. vbele tûo bomma 56 rehpochchili 2, 3 sic sal' V(Wien) 9 Angelus V, verb. von Voigt zs. 30, 276 f. 15 exasinibus C(Zürich), verb. von Wackernagel 17 fit uultargeus C, verb. von Wackernagel 18 est si aus cum sit gebessert C 19 hinc obstrepitus, darüber uel. hunc abstemius A(Nürnberg) urget C 30 35 C47. A 38 B 27 C 9. V 76. A 91. A8C7D1 E 2. Compar amat similem: quod amatur, amabit amantem. A 29C8E 6. • Conueniunt sturni fures et equi scabiosi. • Credas, humorem quo monstret callidus, ignem. • Criminis inuiso satis est et laudis amico. Danubio quasi mittat aquam, dat oui capra lanam. Da semel ingrato puero, bis morigerato. 40 • Dat magis audentem, qui molliter impetit hostem. XXVII, 2, 21 Collis C, verb. von Wackernagel 24 honore petas A 25 dantis fehlt E(München) bessert) est C 26 quod] darüber qui C 29 cum caput C 32 indulti B(Wien) 34 respice E Voigt aao. 276, der daneben plus debet vorschlug von Voigt aao. 264 49 Diuicie fehlt E bl. 165b A 14. A 42. A 43 E 15. C10. V 99. B7. A 44. A 36 E 9. V7. A 82. A 93. A 2. A 72 E 13. A 13. A 79. V 206. A 94 B1 C11. V 105.6. B 38 V 97. A 52 E 10 22 horti] ortus C manui (aus manus gemonstrat E 30 capit C 45 debet V, verb. von 48 escas] aures A, verb. 50 damnati 52 competa A 55 60 Effodit foueam uir iniquus et incidit illam. Emptus equus modico modicam facit esse diętam. En ouis illa uetus que parua uidebitur agnus. Est dictum uerum: priuata domus ualet aurum. Est puer in patria bos qui nutritur in aula. Fallunt iurati, uix uno sanguine nati. A 45 C 12 E 14. V 65. A 99 C 14. A 77 B3C 13. V 3. A 20 B 43. A 18. B 24. V 91. A 46. A 87. V 81. 65 70 75 80 Fasce dolens uterum, pregnans petit uxor acetum. • Fur dum laudat equum, stabulo deflexit ocellum. Gaudet de morbo medicus, de morte sacerdos. • Germanus latis longe pręstantior agris. Grandine tutus erit, sibimet quicunque tonabit. Gutture clausa lupi raro solet esca relabi. Hic par liber erit qui non seruire timebit. Hoc facit una dies, quod totus denegat annus. • Hospicium lauda surgens dum cantat alauda. Humescit facile pluuia locus humidus ante. Igne semel tactus timet ignem postmodo cattus. V 47. A 86 C 16. A 39 B 22 C 15 D 5. C 17. V 61. A 58 B 18 C 19. A 47 B 10 C 18. B 14. C 44. V 24. V 69. C 20. B 31. V 34. V 71.2. A 24 B5 C 21 E 5. A 84 B 19 C24 D 7. 55 quel quam C 68 Quod D(München) 83 propere E XXVII, 2, 53 et fehlt, incidet aus lapsus in gebessert C |