23 Ἐὰν δὲ ὁ ὀφθαλμός σου που νηρὸς ᾖ, ὅλον τὸ σῶμά σου σκοτεινὸν ἔσται. Εἰ οὖν τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ, σκύτος ἐστὶ, τὸ σκότος πόσον ;

24 Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν· ἡ γὰρ τὸν ἕνα μισήσει, καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπήσει· ἡ ἑνὸς ἀνθέξεται, καὶ τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει· οὐ δύνασθε Θεῷ δουλεύειν καὶ μαμμωνά.

25 Διὰ τοῦτο λέγω ὑμῖν, μὴ μεριμνάτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν, τί φάγῆς, καὶ τί πίηλε· μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν, τί ἐνδύσησθε· οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖόν ἐστι τῆς τροφῆς, καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος ;

26 Εμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, ὅτι οὐ σπείρουσιν, οὐδὲ θερίζουσιν, οὐδὲ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας, καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτά. οὐχ ὑμεῖς μᾶλλον | διαφέρετε αὐτῶν ;

27 Τίς δὲ ἐξ ὑμῶν μεριμνῶν δύναῖαι προσθεῖναι ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ πήχυν ἕνα ;

28 Καὶ περὶ ἐνδύματος τί μεριμ νᾶτε; καταμάθετε τὰ κρίνα τῇ ἀγρᾶ πῶς αὐξάνει· ἐ κοπιᾷ, ἐδὲ νήθει.

29 Λέγω δὲ ὑμῖν, ὅτι οὐδὲ Σου λομὼν ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ περιεβάλετο ὡς ἓν τούτων

30 Εἰ δὲ τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ σήμερον ὄντα, καὶ αὔριον εἰς κλίβα νον βαλλόμενον, ὁ Θεὸς οὕτως ἀμφιέννυσιν, οὐ πολλῷ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι ;

31 Μὴ οὖν μεριμνήσητε, λέγοντες, Τί φάγωμεν, ἢ τί πίωμεν, ἢ τί περιβαλώμεθα ;

23 Si autem oculus tuus maIus fuerit, totum corpus tuum tenebrosum erit. si ergo lumen quod in te, tenebræ sunt, tenebræ quantæ ?

24 Nemo potest duobus dominis servire : aut enim unum oderit, et alterum diliget: aut unum amplexabitur, et alterum despiciet. non potestis Deo servire et mammonæ.

25 Propter hoc dico vobis, ne anxiemini animæ vestræ, quid manducetis, et quid bibatis : neque corpori vestro, quid induamini. nonne anima plus est esca, et corpus indumento?

26 Inspicite in volatilia cæli, quoniam non seminant, neque metunt, neque congregant in horrea, et Pater vester cælestis pascit illa. nonne vos magis excellitis illis ?

27 Quis autem ex vobis anxiatus potest adjicere ad staturam suam cubitum unum?

28 Et circa vestimentum quid anxiamini ? Observate lilia agri quomodo augentur: non fatigantur, neque nent.

29 Dico autem vobis, quoniam nec Salomon in omni gloria sua amictus est sicut unum istorum.

30 Si autem foenum agri hodie existens, et cras in clibanum injectum, Deus sic circu mornat, non multo magis vos, exiguæ fidei ?

31 Ne igitur anxiemini, dicentes : Quid manducabimus, aut quid bibemus, aut quid carcumamiciemur ?

ὁ οὐράνιος, ὅτι χρήζετε τούτων

πάντων.

33 Ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν.

vester calestis quod opus habetis norum omnium.

33 Quærite autem primum regnum Dei, et justitiam ejus, et hæc omnia adponentur vobis

34 Ne igitur anxiemini in cras: nam cras curabit suaip

2 In quo enim judicio judicaveritis, judicabimini : et in qua mensura mensi fueritis, remetietur vobis.

3 Quid autem intueris festucam quæ in oculo fratris tui, at in tuo oculo trabem non animadvertis?

4 Aut quomodo dices fratri tuo : Sine ejiciam festucam de oculo tuo, et ecce trabs in oculo tuo?

5 Hypocrita, ejice primum trabem de oculo tuo, et tunc intueberis ejicere festucam de oculo fratris tui.

6 Ne detis sanctum canibus, neque mittatis margaritas vestras ante porcos, ne forte conculcent eas in pedibus suis, et conversi dirumpant vos.

7 Petite, et dabitur vobis: quærite, et invenietis : pulsate, et aperietur vobis.

8 Omnis enim petens accipit. et quærens invenit, et pulsanti aperietur.

9 Aut quis est ex vobis ho

τος, ὃν ἐὰν αἰτήσῃ ὁ ὑιὸς αὐτοῦ ἄρτον, μὴ λίθον ἐπιδώσει αὐτῷ ;

10 Καὶ ἐὰν ἰχθῦν αἰτήσῃ, μὴ ὄφιν ἐπιδώσει αὐτῷ ;

11 Εἰ οὖν ὑμεῖς, πονηροὶ ὄντες, είδατε δίματα ἀγαθὰ διδόναι τοῖς τέκνοις ὑμῶν, πόσῳ μᾶλλον ὁ πα- | τὴρ ὑμῶν, ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, δώσει ἀγαθὰ τοῖς αὐτοῦσιν αὐτόν ;

12 Πάντα οὖν ὅσα ἂν θέλησε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, οὕτω καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς· οὗτος γάρ ἐστιν ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆται.

13 Εἰσέλθετε διὰ τῆς στενής τύλης· ὅτι πλατεῖα ἡ πύλη, καὶ | εὐρύχωρος ἡ ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ἀπώλειαν, καὶ πολλοί εἰσιν οἱ εἰσερχόμενοι δι' αὐτῆς.

14 Οτι στενὴ ἡ πύλη, καὶ τε θλιμμένη ἡ ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ζωὴν, καὶ ὀλίγοι εἰσὶν οἱ εὑρίσω κοντες αὐτήν.

15 Προσέχετε δὲ ἀπὸ τῶν ψευδοπροφητῶν, οἵτινες ἔρχονται πρὸς ὑμᾶς ἐν ἐνδύμασι προβάτων, ἔσωθεν δέ εἰσι λύκοι ἁρπαγες.

16 ̓Απὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν ἐπιγνώσεσθε αὐτούς. Μήτι συλλέγουσιν ἀπὸ ἀκανθῶν σταφυλὴν, ἢ ἀπὸ τριβόλων οῦκα ;

17. Οὕτω τῶν δένδρον ἀγαθὸν καρποὺς καλοὺς ποιεῖ· τὸ δὲ σαπρὸν δένδρον καρποὺς πονηροὺς ποιεῖ.

18 Οὐ δύναται δένδρον ἀγαθὸν καρπὲς πονηροὺς ποιεῖν, ἐδὲ δένδρον σαπρὸν καρποὺς καλοὺς ποιεῖν.

19 Πᾶν δένδρον μὴ ποιοῦν καρτὸν καλὸν ἐκκόπτεται, καὶ εἰς πᾶς

βάλλεται.

40 *Αραγε ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτ τῶν ἐπιγνώσεσθε αὐτούς.

21 Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι, Κύριε, Κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασι

mo, quem si petierit flius suus panem, nunquid lapidem dabit ei?

10 Et si piscem petierit, nunquid serpentem dabit ei?

11 Si ergo vos mali existentes, nôstis data bona dare filiis vestris, quanto magis Pater vester qui in cælis, dabit bona petentibus se?

12 Omnia ergo quæcumque vultis ut faciant vobis homines, ita et vos facite illis. Hæc enim est Lex et Prophetæ.

13 Intrate per angustam portam, quia lata porta et spatiosa via ducens ad perditionem, et multi sunt ingredientes per

eam.

14 Quia angusta porta, et stricta via ducens ad vitam, et pauci sunt invenientes eam.

15 Attendite verò à falsis prophetis, qui veniunt ad vos in indumentis ovium, intrinsecus autem sunt lupi rapaces.

16 A fructibus eorum agnoscetis eos. Nunquid colligunt & spinis uram, aut de tribulis ficum?

17 Sic omnis arbor bona fructus bonos facit: at cariosa arbor fructus malos facit.

18 Non potest arbor bona fructus malos facere, neque arbor cariosa fructus pulchros facere.

19 Omnis arbor non faciens fructum pulchrum, exscinditur, et in ignem injicitur.

20 Itaque ex fructibus eorum agnoscetis eos.

21 Non omnis dicens mihi, Domine, Domine, intrabit in

λείαν τῶν οὐρανῶν· ἀλλ ̓ ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς.

22 Πολλοὶ ἐροῦσί μοι ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρα, Κύριε, Κύριε, οὐ τῷ σῷ ὀνόματι προεφητεύσαμεν, καὶ τῷ σῷ ὀνόματι δαιμόνια εξεβάλομεν, καὶ τῷ σῷ ὀνόματι δυνάμεις πολλὰς ἐποιήσαμεν ;

23 Καὶ τότε ὁμολογήσω αὐτοῖς, ὅτι οὐδέποτε ἔγνων ὑμᾶς· ἀποχωρεῖτε ἀπ' ἐμοῦ οἱ ἐργαζόμενοι τὴν ἀνομίαν.

24 Πᾶς οὖν ὅστις ἀκούει μου τοὺς λόγους τούτους, καὶ ποιεῖ αὐτ | τοὺς, ὁμοιώσω αὐτὸν ἀνδρὶ φρονίμῳ, ὅστις ᾠκοδόμησε τὴν οἰκίαν αὑτοῦ ἐπὶ τὴν πέτραν

25 Καὶ κατέβη ἡ βροχὴ, καὶ ἦλθον οἱ ποταμοὶ, καὶ ἔπνευσαν οἱ ἄνεμοι, καὶ προσέπεσον τῇ οἰκίᾳ ἐκείνῃ, καὶ οὐκ ἔπεσε· τεθεμελίωτο γὰρ ἐπὶ τὴν πέτραν.

26 Καὶ πᾶς ὁ ἀκούων μου τοὺς λόγους τούτους, καὶ μὴ ποιῶν αὐτοὺς, ὁμοιωθήσεται ἀνδρὶ μωρῷ ὅστις ᾠκοδόμησε τὴν οἰκίαν αὑτοῦ ἐπὶ τὴν ἄμμον·

27 Καὶ κατέβη ἡ βροχὴ, καὶ ἦλθον οἱ ποταμοὶ, καὶ ἔπνευσαν οἱ ἄνεμοι, καὶ προσέκοψαν τῇ οἰκίᾳ ἐκείνῃ, καὶ ἔπεσε· καὶ ἦν ἡ πτῶσις αὐτῆς μεγάλη.

28 Καὶ ἐγένετο ὅτε συνετέλεσεν ὁ Ἰησοῦς τοὺς λόγους τούτους, ἐξεπλήσσοντο οἱ ὄχλοι ἐπὶ τῇ διδαχῇ

αὐτοῦ·

29 Ην γὰρ διδάσκων αὐτοὺς ὡς ἐξουσίαν ἔχων, καὶ οὐχ ὡς οἱ γραμ- | ματεῖς.

Κεφ. η'. 8.

|

22 Multi dicent mihi in illa die : Domine, Domine, nonne tuo nomine prophetavimus, et tuo nomine dæmonia ejecimus, et tuo nomine efficientias multas fecimus?

23 Et tunc confitebor illis, Quod nunquam novi vos ; abscedite à me omnes operantes iniquitatem.

24 Omnis ergo quicunque audit mea verba hac, et facit ea, assimilabo illum viro prudenti, qui ædificavit domum suam super petram.

25 Et descendit pluvia et venerunt fumina, et faverunt venti, et procubuerunt domui illi, et non cecidit: fundata erat enim super petram.

26 Et omnis audiens mea verba hæc, et non faciens ea, assimilabitur viro stulto, qui difcavit domum suam super

arenam :

27 Et descendit pluvia, et venerunt fumina, et naverunt venti, et proruerunt domui illi, et cecidit, et fuit casus illius

magnus.

28 Et factum est, quum consummasset Jesus sermones hos, stupebant illum turbæ super doctrina ejus.

29 Erat enim docens eos ut auctoritatem habens, et non sicut Scribæ.

CAPUT VIII.

ὄρους, ἠκολούθησαν αὐτῷ

ὄχλοι πολλοί.

eo ae monte, secuta sunt eum turbæ multæ.

2 Καὶ ἰδοὺ λεπρὸς ἐλθὼν προσεκύνει αὐτῷ, λέγων Κύριε, ἐὰν θέλης, δύνασαι με καθαρίσαι.

3 Καὶ ἐκτείνας τὴν χεῖρα, ἥψατο αὐτοῦ ὁ Ἰησοῦς, λέγων· Θέλω, καθαρίσθητι· Καὶ εὐθέως ἐκαθαρίσθη αὐτοῦ ἡ λέπρα.

4 Καὶ λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Ορα μηδενὶ εἴπῃς· ἀλλὰ ὕπαγε, σεαυτὸν δεῖξον τῷ ἱερεῖ, καὶ προσένεγκε τὸ δῶρον, ὁ προσέταξε Μωσης, εἰς μαρτύριον αὐτοῖς.

5 Εἰσελθόντι δὲ τῷ Ἰησοῦ εἰς Καπερναούμ, προσῆλθεν αὐτῷ ἑκατόνταρχος παρακαλῶν αὐτὸν,

6 Καὶ λέγων, Κύριε, ὁ παῖς μου βέβληται ἐν τῇ οἰκίᾳ παραλυτικός, δεινῶς βασανιζόμενος.

7 Καὶ λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Ἐγὼ ἐλθὼν θεραπεύσω αὐτόν.

8 Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ἑκατόνταρ χος ἔφη· Κύριε, οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς ἵνα μου ὑπὸ τὴν στέγην εἰσέλθῃς· ἀλλὰ μόνον εἰπὲ λόγῳ, καὶ ἰαθήσεται ὁ παίς μου.

9 Καὶ γὰρ ἐγὼ ἄνθρωπός εἰμι ὑπὸ ἐξουσίαν, ἔχων ὑπ' ἐμαυτὸν στρατιώτας· καὶ λέγω τούτῳ, που ρεύθητι, καὶ πορεύεται· καὶ ἄλλῳ, ἔρχου, καὶ ἔρχεται· καὶ τῷ δούλῳ μου, ποίησον τοῦτο, καὶ ποιεῖ.

10 'Ακούσας δὲ ὁ Ἰησοῦς, ἐθαύ μασε, καὶ εἶπε τοῖς ἀκολουθοῦσιν· ̓Αμὴν λέγω ὑμῖν, οὐδὲ ἐν τῷ Ἰσβαὴλ τοσαύτην πίστιν εὗρον.

11 Λέγω δὲ ὑμῖν, ὅτι πολλοί ἀπὸ ἀνατολῶν καὶ δυσμῶν ἥξουσι, | καὶ ἀνακλιθήσονται μετὰ ̓Αβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ ἐν τῇ βασιλεία τῶν οὐρανῶν·

12. Οἱ δὲ υἱοὶ τῆς βασιλείας ἐκβληθήσονται εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώσερον· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ἰδόντων.

2 Et ecce leprosus veniens, adorabat eum, dicens: Dom ne, si velis, efficax es me mun dare.

3 Et extendens manum, tetigit eum Jesus, dicens : Volo. mundare. Et confestim mun data est ejus lepra.

4 Et ait illi Jesus : Vide, nemini dixeris : sed abi, teipsum ostende sacerdoti, et offer munus quod precepit Moyses, in testimonium illis.

5 Introeunte autem Jesu in Capernaum, accessit ad eum Centurio, appellans eum,

6 Et dicens : Domine, puer meus jacet in domo paralyticus vehementer discruciatus.

7 Et ait illi Jesus : Ego ve niens curabo eum.

8 Et respondens Centurio ait : Domine, non sum idoneus ut meum sub tectum intres: sed tantum dic verbum, et sanabitur puer meus.

9 Etenim ego homo sum sub auctoritatem, habens sub meipsum milites : et dico huic, Vade, et vadit: et alii, Veni, et venit: et servo meo, Fac hoc, et facit.

10 Audiens autem Jesus, miratus est : et ait sequentibus : Amen dico vobis, neque in Is raël tantam fidem inveni.

11 Dico antem vobis, quod multi ab orientibus et occidentibus venient, et recumbent cum Abraham, et Isaac, et Ja cob in regno cælorum.

12 Filii autem regni ejicien tur in tenebras exteriores : ibi erit fetus, et fremitus dentium