صور الصفحة
PDF
النشر الإلكتروني

1.

Konrad schenkt dem Kloster des h. Gundpert zu Ansbach Besitzungen zu Vieret.

Originaldiplom im k. Reichsarchiv zu München (A).

Forchheim 911 November 10.

Fries in Ludewig Wirtzb. Geschichtschr. 415 und 430 Reg. Eckhart Franc. orient. 5
2, 899 no 26 aus A Strebel Franconia illustr. 221 no 7, - Falckenstein Nürnb.
Urk. 14 no 6. Mon. Boica 28a, 144 no 102 aus A = Böhmer A. Conr. 7 no 1.
Böhmer Reg. Imp. 1, Reg. Kar. 1233.

---

Verfasst und geschrieben von SA.

(C.) In nomine sanctae et individuae trinitatis. Chuonradus divina favente cle- 10 mentia rex. Comperiat omnium fidelium nostrorum praesentium scilicet et futurorum industria, quia nos rogatu Diotonis venerabilis et dilecti episcopi nostri sancto Gundperto confessori Christi quasdam res iuris nostri in pago Folchfeld dicto sitas, hoc est in comitatu cuiusdam comitis cui nomen Hessi, quicquid in loco Fihuriod nuncupato ad regiae serenitatis auctoritatem pertinere videtur una cum caeteris Sclavienis oppidis 15 illuc iuste conspicientibus, cum curtilibus vinetis aedificiis mancipiis terris cultis et incultis agris pratis campis pascuis silvis aquis aquarumque decursibus molendinis piscationibus viis et inviis exitibus ac reditibus quaesitis et inquirendis omnibusque rebus magnis et parvis ad eandem proprietatem iuste legitimeque pertinentibus, pro nostra et antecessorum nostrorum, videlicet regum seu imperatorum, pia commemoratione in per- 20 petuam proprietatem donavimus. Iussimus quoque hoc praeceptum inde conscribi per quod volumus firmiterque iubemus, quatenus praefatus vir venerabilis Dioto praesul aegregius suique successores talem inde ulterius habeant potestatem sicut et de aliis rebus quae antiquis temporibus ad praedicti sancti Gundperti coenobium pertinere videbantur. Et ut hoc largitionis nostrae praeceptum a nullo umquam successore nostro 25 violetur seu violari praesumatur, sed firmum ac stabile per omnia succedentium temporum curricula permaneat, manu nostra subtus illud firmavimus anuloque nostro insigniri praecepimus.

Signum domni Chuonradi (MF.) serenissimi regis. ⠀

Ŏdalfridus cancellarius advicem Hathonis archiepiscopi summique cappellani 30 recognovi et (SR. NN.) (SI. 1.)

Data IIII. id. novembr. anno incarnationis domini DCCCCXI, indictionum XV, regnante piissimo rege Chuonrado anno 1; actum Foracheim; in Christi nomine feliciter amen.

2.

Konrad schenkt dem Kloster S. Gallen Besitzungen in Wunderklingen (Muni- 35 chinga).

[ocr errors]

Bodmann 912 Januar 11.

Originaldiplom im Stiftsarchiv zu S. Gallen (A).
Cod. trad. S. Galli 431 no 741 (a). Herrgott Geneal. 2, 66 no 114 aus A (b) = Böh-
mer A. Conr. 8 no 2.
Neugart CD. Alem. 1, 559 no 680, Extr. aus ab. Wart-
mann S. Gall. UB. 2, 366 n° 765 aus A. Böhmer Reg. Imp. 2, Reg. Kar. 1234. — 40
Hidber Reg. 963.

--

-

1. [Sickel].

Von einem S. Galler Mönch verfasst und geschrieben. Ueber diese und die andern Urkunden für S. Gallen DDK. 5 und 12 s. Sickel Schweizer KU. 8 ff. und über die Ortsnamen in ihnen Meyer von Knonau in Mitth. für vaterl. Geschichte 13, 168 und 228.

(C.) In nomine dei aeterni. Chuonradus divina favente clementia rex. Si iustis 5 fidelium nostrorum petitionibus assensum prebemus, eosdem procul dubio devotiores nobis efficimus et regni a deo nobis commissi gubernacula in melius augmentamus. Quapropter noverit omnium praesentium scilicet et futurorum nobis subiectorum industria, quod interventu et admonitione fidelissimi nobis Salomonis episcopi, comitum quoque Erchangarii et Chuonradi, Ŏdalrici, Hugonis ob perpetuam divinae remunera10 tionis mercedem quoddam ditionis nostrae donativum in loco Munichinga dicto in pago Chlethgeuue ad monasterium sancti Galli deo sanctisque eius ibidem famulantibus possidendum ac perpetualiter perfruendum contradimus, illud videlicet quicquid in eodem loco Munichinga Rambreht presbiter possidens erga antecessores nostros sub censu reddito proservivit, eodem Ramberto ad hoc voluntario et consentiente. Et ut huius prae15 cepti nostri decretum firmius habeatur et credatur, manu propria id ipsum roboravimus ac sigilli nostri inpressione insigniri praecepimus.

Signum domni Chuonradi (M.) serenissimi regis.

Salomon cancellarius advicem Piligrimi archicapellani recognovi et (SR.) (SI. 2.) Data III. id. ian. anno ab incarnatione domini DCCCCXII, indictione XV, anno vero 20 imperii Chuonradi piissimi regis 1; actum Potamis curte regia; in Christi nomine feliciter amen.

25

330

335

40

3.

Konrad wiederholt in Folge der auf einem Tage zu Ulm an ihn gerichteten Bitte die von seinen Vorgängern dem Bisthum Eichstädt gemachten Schenkungen.

Velden 912 März 5.

Büttner Franconia 2, 59 aus einer 1785 verfassten Geschichte von Hasenried, MS. des Eichstädter Hofraths J. Barth (A) = Böhmer A. Conr. 8 no 3 (als unecht bezeichnet). Schon 1829 constatirte der Eichstädter Domcapitular D. Popp dass keine Abschrift von DK. 3 mehr vorhanden und dass auch das Barth'sche MS. nicht mehr bekannt war. Auch jetzt blieben alle Nachforschungen, bei denen mich besonders Hr. Generalvikar Suttner unterstützte, vergeblich. Wir sind also auf Büttners Abdruck angewiesen. Wird nun von ihm das D. in offenbar interpolirter Gestalt geboten, so ist doch eine echte Grundlage unverkennbar. Die Schenkung von Hasenried (jetzt Herrieden) an das Bisthum wird durch ein D. Arnolfs vom J. 888 (Mon. Boica 31a, 123 no 58) und durch ein späteres D. Otto I. bezeugt. Ebenso sind uns mehrere der andern hier angeführten Ortschaften aus Urkunden und aus dem Lib. pontificalis Eichst. in SS. 7, 245 als ehemaliger Eichstädter Besitz bekannt. Insbesondere blieb das zugleich als Ausstellungsort genannte Velden (an der Pegnitz in Mittelfranken) bis zum J. 1008 (s. Hirsch Jahrb. H. II. 2, 84) bei Eichstädt. Weitere Bürgschaft bietet die Fassung: sie mit einigen allerdings seltenen, aber doch anderwärts begegnenden Ausdrücken weist auf den Dictator SD. hin. Nur den einen sicher interpolirten Satz habe ich als solchen bezeichnet; desgleichen habe ich mich bei den Ergänzungen deren der überlieferte Text bedarf, auf das was nahe lag und zugleich sicher war, beschränkt. In nomine sanctae et individuae trinitatis. Chuonradus divina favente cleDignum siquidem et iustum atque necessarium esse censemus, ut fidelium

45 mentia rex.

2. [Sickel].

nostrorum petitionibus pareamus quas pro utilitatibus et aucmentationibus divinorum obsequiorum auribus serenitatis nostrae infuderint. Unde generali collegio omnium fidelium nostrorum notum fieri cupimus presentium scilicet et futurorum, quia nos rogatu atque communi consensu fidelium nostrorum ad placitum nostrum Ulmae habitum ex diversis mundi partibus collectorum, Salomonis videlicet, Dracholfi atque Meginperti 5 venerabilium episcoporum, comitum vero Sigihardi, Arnolfi, Erichangarii, Odalrici, Perchtoldi, Chuonradi, Herimanni, Luitfredi atque Iringi, ad episcopium Erchanbaldi venerabilis episcopi Eihstat nominatum et ad domum illius in honorem sancti Willibaldi confessoris Christi constructum omnes res quas antecessores nostri et bone memorie pius consanguineus noster Hludovicus eidem domui dei per preceptales chartas pro 10 remedio animae suae vel nos ipsi post eius discessum in proprium donavimus, denuo ad eandem domum dei concessimus atque in ius et dominium illius aeternaliter transfudimus, id est abbatiam Hasenrieda dictam, Ahusa, [Bi]rihhinga, Faranpah, Sundaresfeld, partem illius foresti ad Viuzunbure, sicut in pagina praecepti ob hoc facti scriptum habetur, ecclesiam ad Feldun cum suis pertinentiis et locum vivarii unius in Paginza 15 et insuper pratum unum; qu[anti]tas vero vivarii et prati atque situs loci in priori precepto adtitulata est. Ad hec etiam in elemosinam nostram et antecessorum nostrorum ad predictam ecclesiam omni anno tres porcos silvaticos, tres cervos, tres cerfas atque trecentos pisces ad usum Eistatensis ecclesiae episcopo, ubi sanctus Willibaldus confessor Christi et venerabilis sancta Walpurgis corpore quiescunt, cum suis 20 venatoribus atque piscatoribus infra forestum Feld[un commanentibus] acternaliter in proprium concessimus. Iussimus quoque hoc praeceptum inde conscribi per quod haec omnia et quidquid ad illa pertinet ad memoratum episcopatum ita contulimus et perpetualiter [concessimus], et insuper quidquid memoratus illustris pontifex suae domui per cumulationes vel emptiones aut quaslibet ocasiones acquisierat, per omnia et in 25 omnibus confirmamus et roboramus. (Sicut quevis m.......re rapiatur ut temerario casu aliquid inde de supradictis rebus conetur auferre, summi pontificis id est dei omnipotentis inde sentiat vindictam, privatus tamen facultate suae malivolentie, et ad cameram nostram auri libras X, argenti C persolvat.) Et ut hoc concessionis nostrae auctoritatisque preceptum firmum stabileque consistat, manu nostra illud firmavimus 30 et sigillo nostro consignari iussimus.

d

Signum domini Chuonradi (M.) piissimi regis.

Salomon cancellarius advicem Piligrimi archicappellani recognovit. (SI.)

Data III. non. mar. anno incarnationis domini DCCCCXII, indictione XV, regnante domno Chuonrado anno I; actum ad Feldun; feliciter in dei nomine amen.

4.

Konrad bestätigt dem Bisthum Eichstädt die von seinen Vorgängern verliehene Immunität.

Copialbuch von Eichstädt aus dem Anfang des 14. Jh. f. 17 im k. Reichsarchiv zu
München (A).

Mon. Boica 31a, 180 no 91 aus A = Böhmer A. Conr. 36 no 36.

Die Fassung geht wahrscheinlich auf ein D. Ludwig des Frommen zurück. Hier

3. [Sickel] a) Erichargarii A
cervos., ... tres cerfas A

b) Perototti A c) Rihhinga A, 8. SS. 7, 247 e) Feld..... des aeternaliter A f) auctoritatis A

d) tres g) dato A.

35

40

eingereiht, weil Erkenbolds Tod am füglichsten zum J. 912 gesetzt wird: s. Dümmler Jahrb. des ostfr. Reichs 2, 615.

a

In nomine sancte et individue trinitatis. Chunradus divina ordinante providencia rex. Noverit omnium fidelium nostrorum presencium scilicet et futurorum in5 dustria, quia vir venerabilis Erkenboldus Eystetensis ecclesie episcopus que constructa est in honore sancti Salvatoris in pago Nordgåvense in loco Eystet nuncupato, detulit serenitati nostre emunitatem quam domnus Karolus bone memorie nec non ceteri antecessores nostri, videlicet reges seu imperatores quorum nomina longum est enumerare, pro mercedis sue augmento ad predictum locum visi sunt confirmasse, in qua con10 tinebatur qualiter prefati predecessores nostri suprascriptum episcopatum una cum ecclesiis vel omnibus ad se iuste ac racionabiliter pertinentibus sub defensione et sub emunitatis nomine visi sunt recepisse. Sed pro firmitatis studio peciit predictusb Erkenboldus serenitatis nostre clemenciam, ut denuo propter eternam remuneracionem talia concedere et confirmare deberemus, cuius peticioni pro divino amore libenter 15 annuimus et in omnibus et presentes et futuri fideles sancte dei ecclesie et nostri ita concessum atque perpetuo a nobis confirmatum esse cognoscant. Idcirco propter eius peticionem tale beneficium in elemosinam nostram ad predictum locum concessimus, ut nullus iudex publicus neque quislibet ex iudiciaria potestate neque quislibet ex fidelibus nostris in ecclesiis aut locis vel agris seu reliquis possessionibus memorate ecclesie 20 quas moderno tempore per donaciones regum reginarumque vel ceterorum fidelium nec non et de conparatu in quibuslibet pagis vel territoriis regni nostri et iuste habere vel possidere dinoscitur, vel quidquid etiam deinceps in iure ipsius loci voluerit divina pietas augeri, ad causas audiendas vel freta exigenda aut mansiones vel paratas faciendas nec fideiussores tollendos aut homines ipsius ecclesie tam ingenuos quam 25 servos iniuste distringendos nec ullas redibuciones aut inlicitas occasiones requirendas ullo umquam tempore ingredi audeat vel exigi presumat, sed liceat predicto presuli suisque successoribus res predicte ecclesie sub emunitatis tuicione possidere et nobis fideliter deservire atque pro nostra stabilitate vel tocius regni a deo nobis concessi atque conservandi una cum clero atque populo sibi subiecto domini misericordiam 30 exorare. Et ut hec auctoritas nostris futurisque temporibus domino protegente valeat inconvulsa manere, manu nostra eam firmavimus anuloque subtus insigniri iussimus.

Datum et cetera.

5.

Konrad bestätigt dem Kloster S. Gallen die Immunität, das Inquisitions- und 35 das Wahlrecht, sowie gewisse Schenkungen des Abtes Salomon.

40

Strassburg 912 März 14.

Gleichzeitige Abschrift (A) und zweite um das J. 1000 angefertigte Abschrift (B) im
Stiftsarchiv zu S. Gallen.

Neugart CD. Alem. 1, 560 no 682 ex collect. dipl. D. E. de Haller Bernensis =
Wirtemb. UB. 1, 208 no 179, = Böhmer A. Conr. 9 no 4. Wartmann S. Gall. UB.
2, 368 no 767 aus AB. Chr. Gotw. 94 Facs. von A (= N. Traité Taf. 69) und
106 Facs. von B. Böhmer Reg. Imp. 3, Reg. Kar. 1235. Hidber Reg. 966.
Fassung und Abschriften im Kloster entstanden.

45 nere rex.

[ocr errors]

In nomine sancte et individue trinitatis. Chuonradus divinae largitatis muNoverit omnium fidelium nostrorum presentium scilicet et futurorum in4. [Sickel] a) ac A b) predilectus A c) fehlt in A d) conperatu A e) fehlt in A

f) nostrisque f. A.

[ocr errors]

dustria, quia vir venerabilis Salomon Constantiensis ecclesiae presul et abbas monasterii sancti Galli per interventum Hathonis venerandi patris et religiosi archiepiscopi Eburhardique germani fratris nostri et aliorum fidelium nostrorum nos imploravit, quatenus ea que ab antecessoribus nostris, regibus videlicet et imperatoribus, prefato monasterio collata et per precepta auctoritatis eorum corroborata sunt nec non et hoc quodcum- 5 que moderno tempore illuc aspicere videtur vel quod deinceps in ius loci ipsius divina pietas augere voluerit, etiam nostra auctoritate corroboraremus. Cuius petitionem satis dignam esse cognoscentes id ipsum prout nobis suggessit firmum et stabile fore decrevimus, constituendo per omnia quatenus prefatum monasterium cum omnibus locis ad eum pertinentibus sub immunitate nostra defensum consistat et rectores loci illius ve- 10 luti in Constantia civitate et in Augensi monasterio ius sibi a nobis teneant concessum in exigendis iam dicti monasterii rebus per advocatos eorum in placitis legalibus coactum exercere iuramentum, et ut etiam fratres in eodem loco deo famulantes potestatem habeant perennem eligendi sibi inter ipsos abbatem et rectorem sibimet congruentem et ad illorum procurationem idoneum. Addidimus etiam et hoc ut quicquid 15 prefatus episcopus Salomon ex donatione antecessorum nostrorum, Karoli videlicet et Arnolfi imperatorum etiam et Hludouuici regis, pro eius frequenti famulatu et palatina servitute promeruit nec non etiam ab aliis hominibus cum suo labore acquisivit et ad sepe notatum monasterium rite contradidit et adhuc contradere destinat, hoc est adprime in Retia Curiensi abbatiola Fauariensis monasterii iuxta placitationem traditionis 20 eiusdem prout facta est, atque etiam in Turgeuue curtem unam Vuihare nuncupatam et in Alpegeuue locum unum Sueininga nominatum nec non et ini pago Para curtem unam Oberendorf vocatam cum ecclesia baptismali et rebus ecclesiasticis inibi possessis et habitis ceterisque omnibus ad prescriptam abbatiolam et ad alia loca supra libata intrinsecus et extrinsecus iusta terminatione cedentibus, universaliter hoc 25 omne sub nostrę immunitatis defensione persistat illuc firmiter consolidatum, nullo ulterius nostre vel quovis potestatis nutu id ipsum immutante vel disrumpente. Et ut hoc nostre firmitudinis preceptum per cuncta futuri temporis spatia inviolabilem obtineat stabilitatem, manu propria nostra subtus illud firmavimus et anulo nostro assignare precepimus.

g

[ocr errors]

h

Signum domni Chuonradim (M.) clarissimi regis.

Salomon cancellarius advicem Piligrimi archicapellani recognovi.

Data II. idus mart. anno incarnationis dominice DCCCCXII, indictione autem XV, anno vero supradicti piissimi regis Chuonradi 1; actum Argentina civitate; in dei nomine feliciter amen.

6.

Konrad bestätigt dem Kloster Fulda die Immunität, den Zehntbezug von den
eigenen Gütern und das Wahlrecht.
Fulda 912 April 12.

Originaldiplom im k. Staatsarchiv zu Marburg (A).
Schannat Hist. Fuld. 2, 140 aus A (a).

30

35

[ocr errors]

40

Dronke CD. Fuld. 303 no 656 aus A (V). Böhmer A. Conr. 10 no 5 aus ab. Facs. in Berliner Abbild. Böhmer Reg. Imp. 4, Reg. Kar. 1236.

Simon zeichnete das Chrismon und schrieb das Eschatokoll. Alles übrige von der Hand eines Fulder Mönchs, dem die DD. Karl III. vom 14. Mai 884 (Dronke CD. Fuld.

5. [Sickel] a) A, Heberhardique B b) corroboratas B

c) fehlt in B

d) et Aug. A 45 e) advocates B f) ac B g) Alpigeuue B h) Suueinninga B i) nec non et pago A k) corrig. aus uen in A 1) fehlt in B m) S. d. Ch, zweimal in A n) fehlt in B o) Pilegrimi archicappellani B.

« السابقةمتابعة »