صور الصفحة
PDF
النشر الإلكتروني

utile predictę ecclesię inde faciendi. Et ut hec nostrę traditionis auctoritas stabilis et inconvulsa omni permaneat evo, hanc paginam inde conscriptam manu propria roborantes sigilli nostri impressione iussimus insigniri.

Signum domni Chuonradi (L. M.) regis invictissimi.

Ŏdalricus cancellarius vice Aribonis archicapellani recognovit. (L. S.)

Data IIII. kal. April. indictione VIII. Anno dominicę incarnationis MXXV. Anno autem domni Kuonradi secundi regn. I. Actum est Fulde.

Or. in Marburg mit beschädigtem S. des Königs. Indorsat: Chonradi Imperatoris de comitatu Nederne. Abschr. Eb. II, 120 a.

Gedr. Schannat No. 599, 248; Dronke No. 739, S. 350; Bodmann 605; Stumpf No. 1876; vergl. Will, Regg.

114. Erzbischof Bardo von Mainz überlässt den Einwohnern zu Rüdesheim und Eibingen einen steinigen und wüsten District bei Rüdesheim zur Anlage von Weinbergen gegen eine bestimmte jährliche Abgabe. 1031 Juni 29. 1051 Juni II. Erneuerung durch Erzbischof Sigfrid I., 1074 vor October.

C. In nomine sancte et individue trinitatis. Bardo Maguntinus archiepiscopus. Nostre speculacionis exigit officium, ut nobis commissa summa diligencia lucrifacere studeamus, ita ut in omnibus utiliora et meliora prospiciamus. Noverint itaque universi tam futuri quam presentes Christi nostrique fideles, quod pago nostro in Rudensheim et in Ibingen quedam terra inculta adiacebat, que per omnia nostrę iurisdictioni attinebat, quam populus noster de iam dictis villis innovare et excolere ex nostra concessione querebat. Super hoc habita deliberacione cum fidelibus nostris clericis et laicis satisfecimus peticioni populi nostri et terram illam montuosam et incultam eis concessimus, ut eam excolerent et in usum vinearum redigerent. Jussimus ergo terram illam eis dividi et quid inde, cum eam excoluissent et fructiferam reddidissent, solvere deberent, iussimus distingui. Hoc etiam in pactione posuimus, ut de manso, qui fiscalinus dicitur, annuatim septem ame vini et de singulis aliis mansis carrata vini et de iugere, quod maiorem fertilitatem haberet, urna vini et de singulis aliis iugeribus, que minus valere dinoscerentur, dimidia urna daretur et hec omnia singulis annis sub nomine et iure decime solverentur. Ut etiam eundem populum nostrum magis benivolum et promptum ad excolendam terram illam haberemus, indulsimus eis, ut in campo nulla in eos fieret angaria, sed postquam fructus suos collegissent, omnes simul solverent nobis et successoribus nostris annuatim de mansis et iugeribus, uti predictum est, sub nomine decime quadraginta carratas vini pontici, ita tamen, ut intra se habita estimacione quantum quisque de terra illa possideret, et ita summam illam nobis solvendam congererent, ut nullum contra ius gravare invenirentur et hęc omnia scultetus noster ab eis reciperet et nulli alii de prememorato iure nostro aliquid responderent. Statuimus etiam, ut si quis hoc pro voluntate sua solvere negligeret, quod ab eo archiepiscopus conposicionem et satisfactionem exigere et accipere deberet, ita quod unius delictum in multitudinem non redundaret. Ut autem hec nostre pietatis concessio rata et inconvulsa

1031 Juni 29 1051 Juni 11.

1034 Januar 30.

59

omni permaneat evo, desiderante et petente populo hanc kartam conscribi et impressione sigilli nostri insigniri precepimus et banno confirmavimus. Huius rei testes sunt hii: Razzo prepositus, Hartwin prepositus, Arnolt prepositus, Robraht decanus, Folcolt, Gebehart, Gozechinus magister, Burchart, Adelwin, Bertram, Adelo, Rugger, Rueger ), Cuno, Erenbreht, Morhart "), Otto, Milo, Adelhun, Ruodolf comes, Diedo, Roubraht, Ruodeger, Johannes, Svigger, Diedbreht, Milo. Acta sunt hec anno dominice incarnacionis millesimo LXX°.IIII., indictione XII., regnante Henrico quarto, regni eius XVIII.

Or. in München. Das in der unteren linken Ecke aufgedrückte S. des Erzbischofs Bardo in weissem W., kreisrund, hat 70 mm. Durchmesser; dasselbe zeigt den Erzb. mit Stab und Buch; Umschr. †PARDO ARCHIEPS.; ist demuach von dem bei Würdtwein, N. S. I, praef. XXIV, beschriebenen verschieden.

Dem Charakter der Schrift nach gehört die Urk. in das Ende des 11. Jahrhunderts, so dass gegen die Herstellung in der Zeit des Erzb. Sigfrid I. keine Zweifel vorliegen. Die Zeugen gehören der Zeit des Erzb. Sigfrid an.

Abschr. in No. 17, 18, 20 der Mainzer Bücher im Kreisarchive zu Würzburg, sämmtlich mit „Bardo".

[ocr errors]

Gedr. Guden. I, 381, hiernach wiederholt Reinhard, Kl. Ausführungen I, 392. Durch die Datirung veranlasst, änderte Gudenus, dem wahrscheinlich nur die Abschriften in den Mainzer Copialbüchern vorlagen, im Eingange der Urk. willkürlich Bardo in Sigefridus; ihm ist hierin bisher überall gefolgt worden.

Vergl. Baer, Dipl. Nachrichten vom Rheingau 52, 68; Bodmann S. 399; Wilhelmi, Annal. XIV, 168; Schmelzeis, Rüdesheim 58; weitere Nachweise bei Will I, 201, No. 102.

115.Kaiser Conrad II. bestätigt die von seinen Vorgängern dem

Kloster Bleidenstatt gemachten Güterschenkungen und verleiht demselben Zollfreiheit auf dem Rhein und Main. Worms 1034 Januar 30.

In nomine sancte et individue trinitatis. Conradus divina favente clementia Romanorum imperator augustus. Notum sit omnibus dei nostrique fidelibus, qualiter nos ob interventum et petitionem dilecte coniugis nostre Gisele imperatricis auguste ac venerandi Bardonis Maguntine sedis archiepiscopi omnia bona, que ab antecessoribus nostris regibus vel ) imperatoribus ecclesie ) sancti Ferrucii in Blidinstat sunt condonata et liberaliter in eius potestatem transfusa, in villis videlicet, prediis, curtibus, mancipiis, agris, terris cultis et incultis, vineis, pratis, silvis, pascuis, venationibus, piscationibus, decimationibus et in diversis utensilibus ©), que dici aut nominari possunt, hoc nostre auctoritatis precepto noviter confirmamus, per quod iubemus, ut prefata ecclesia omnes has res in quibuscunque locis et comitatibus sitas cum immunitate a theloneo ) in alveis Reni et Meni pleno iure habeat, teneat atque possideat in futurum. Et ut hec nostre confirmationis auctoritas omni evo stabilis permaneat et inconvulsa, hanc cartam inde con

a) von Guden. fortgelassen.

b) desgleichen.

c) et Stumpf und Will.

d) Bei Kindlinger ist das e am Schlusse von ecclesie etwas undeutlich, aber doch unzweifelhaft. Böhmer las ecclesia, was Stumpf aufnahm. Will ecclesia[e].

e) utensibilibus Schott und nach ihm Kindlinger.

f) ac thelonio Will.

scriptam manu propria, ut infra videtur, corroborantes sigilli nostri impressione iussimus signari ").

Burcardus cancellarius vice Bardonis archiepiscopi et archicapellani recognovit. Datum III kalendas Februarii, indictione II, anno dominice incarnationis MXXXIIII, anno autem domni Conradi II regnante X, imperii vero VIII. Actum Wormatie feliciter.

Abschr. von Schott in dessen Urkundenbuche zu Gesch. des Rheingräfl. Hauses. Hiernach die Abschr. von Kindlinger 137, fol. 177.

Gedr. Stumpf, Acta imp. S. 47; Will, Mon. Blid. S. 23. Vergl. Stumpf, R. K. No. 2052; Bresslau, Kanzlei K. Conrad II., Böhmer, Reg. No. 195; Will I, 167, No. 17.

116. Limburg 1036 Januar 17.

Kaiser Conrad II. schenkt der Abtei Limburg a. d. H.

[ocr errors]

in pago Wedereibiae, in comitatu Ottonis situm Eichene, Sundelingen, Fuerbach, Sulzbach und bestimmt die Rechte des Abts daselbst.

Tale ius habent Dorenckhemarii, Sundelingarii, Furbacharii, ipsum ius habent Schyferstadarii, neque post obitum suum nullum ius dabunt. Sulzbacharii ipsum ius habent exceptis illis, qui dicuntur lazi, qui si beneficium habuerint, quocunque iusserit abbas, quotidie equitare debent, qui autem beneficium non habuerint, vinum et annonam abbatis transducere debent a littore Sundelingen usque Wormaciam ante portam que dicitur porta pavonis.

Data est XVI. calend. Februarii, anno dominicae incarnationis MXXXV., indictione III., anno autem domini Conradi secundi regnantis XI, imperantis

vero nono.

Actum est Lymperg feliciter amen.

Gedr. Deduction i. S. Speier c. Leiningen und Gemeinde Dürkheim, Beil. 1; Acta Palat. VI, 274; Hanselmann, Landeshoheit II, 161; Kremer, Origg. N. II, 111; Würdtwein, Monast. Pal. I, 85.

Vergl. Böhmer No. 1405; Scriba II, 243; Stumpf 2070; Remling, Speier. Klöster I, 118. 117.-Erzbischof Bardo von Mainz bestätigt nach Einweihung der neuerbauten steinernen Pfarrkirche zu Schlossborn dem Stifte S. Stephan zu Mainz den Besitz derselben, sowie der vom Erzbischofe Willigis bei Errichtung der älteren Kirche festgestellten Terminei. 1043.

C. In nomine sancte et individue trinitatis. Notum sit cunctis in Christo credentibus presentibus scilicet atque futuris, quod hic est terminus determinationis ecclesię, quam Willigisus venerabilis archiepiscopus in villa, que dicitur Brunnon, iussit construi et a Staggone episcopo Danorum fecit consecrari. A fonte fluvii Wilenę et sic fluvium descendendo usque ad eum locum, qui vulgo dicitur Lahc, ubi predia Hartmanni et Gaganhardi finiunt et sic in fluvium, qui dicitur

a) Signum etc. fehlt bei Schott und ist Kindlinger's Zusatz aus dessen Abschrift in die Drucke übergegangen.

Scanwilina, et eundem fluvium ascendendo ad eum locum, ubi predia Cuononis ducis et Hartmanni ab invicem separantur et inde usque in medium montem veltberc ad eum lapidem, qui vulgo dicitur lectulus Brunihildę, et sic viam quandam usque ad Esgenestruot, ubi Ronebach rivulus oritur, et inde per medium montem Bodenhart et sic in finem eiusdem montis usque ad eum locum, ubi scamna sunt posita, et a scamnis usque in illum montem, qui dicitur Wazzonis mons et inde in fontem, qui dicitur Selebrunnon, et sic in rivulum, qui dicitur Buochbach ac totum predium Geroldi in loco, qui dicitur Laresbach, et sic descendendo in fluvium, qui dicitur Cruofdera, et eum fluvium descendendo a) usque ad eum locum, ubi Duosna influit et illud flumen ascendendo usque in eius fontem et a fonte Duosnę fluvii in plateam, que de Wisebadon tendit in Logaenahi, et sic per eam plateam usque ad eum locum, qui dicitur phal, et sic in phal in circuitu usque ad fontem Wilenę fluvii predicti. Quam ecclesiam cum universa determinatione tempore Ottonis iunioris imperatoris idem prefatus archiepiscopus Willigisus ad ecclesiam sancti Stephani protomartyris infra murum Mogontię in monte sitam servicio fratrum ibidem deo servientium cum omni utilitate donavit. Sed tunc temporis eadem ecclesia lignea erat. Que postea tempore Henrichi regis, filii Cuonradi imperatoris, ac domni Bardonis venerabilis archiepiscopi in melius restaurata lapidea facta est. Illud igitur nihilominus lateat, quod idem dominus venerabilis archiepiscopus Bardo eandem ecclesiam ipse consecravit atque eandem terminationem cum universa decimatione eidem ecclesię omni integritate firmavit. Et ut hęc firmatio stabilis et inconvulsa permaneat, hanc epistolam conscribi iussit et sigilli sui impressione corroboratam subtus firmare precoepit. Si qua autem persona magna vel parva contra hec venire vel aliquid, quod factum est, permutare temptaverit, iram omnipotentis dei et sancti Stephani protomartyris incurrat et omnibus Christi fidelibus resistentibus votum suum ad unguem non perducat ac divini anathematis ultione dampnetur.

Hec autem facta sunt anno dominice incarnationis millesimo XLIII., indictione XI.

Or. auf der Universitätsbibliothek zu Heidelberg in der vormals von Fichard'schen Sammlung. Das jetzt fehlende Siegel wird von Römer-Büchner in den Annal. IV, 613, folgendermassen beschrieben: „Das kreisrunde S. ist unten aufgedrückt. Es ist unversehrt und zeigt das Brustbild des Erzbischofs mit unbedecktem tonsurirten Kopf; in den am unteren Rande noch sichtbaren Händen hält er rechts den unverzierten Krummstab, links ein aufgerichtetes Buch. Umschr.: Bardo Archipresul." Bodmann bemerkt bezüglich des Siegels in seinem Handexemplar von Joann. II, 514: „Das S. ist dunkelbraun und spielt für Alter in die Goldfarbe. Dessen Zeichnung bei Würdtwein (N. S. I, XXV) ist nicht ganz adcurat“.

Gleichzeitiges Indorsat: preceptum de brunnen.

Indorsat von einer Hand saec. 17/18: Firmatio Donationis B. Willigisi Archiep. Mog. determinationis locorum ad ecclesiam in Villa Brunnen sive Born prope Castrum Königstein, quae Eccl. cum universa intus specificata determinatione ab eod. Ven. Willigiso Ecclesiae S. Stephani prothom. ab ipso V. Willigiso infra Urb. in monte constructae cum omni utilitate donata est tempore Ottonis iunioris imperatoris. Ven. Bardo Archiepiscopus eandem Ecclesiam in Born in melius restauratam et lapideam factam consecravit. Anno millesimo et 43.

a) Zu bessern ascendendo, vergl. Schliephacke I, 119.

Weiteres Indorsat saec. 18: Born cum pertinentiis et aliis advocatiis Eschborn, Münster, Liederbach et Hattersheim vendita pro 3000 f.

Gedr. Kremer, Origg. II, 117; Joann. II, 514; Römer-Büchner, Annal. IV, 611. Vergl. die bei Will angeführten Nachweise, besonders Bodmann S. 43 und die auf den Forschungen des Archivraths von Preuschen beruhende Ausführung bei Schliephacke I, 118.- Scriba, Regg. III, 958 hielt Brunnon für Marienborn. Durch diese Forschungen ist die Grenze der Schlossborner Terminei im Süden von Lorsbach ab und im Westen, wo dieselbe zum Theil mit der Bleidenstätter Terminei zusammenstösst und dem Pfahlgraben folgt, bis zur Weilquelle hin mit Sicherheit festgestellt. Die Ermittelung dieses Grenzzuges bietet wenig Schwierigkeiten. Hingegen ist die Ermittelung der nördlichen Grenze von der Weilquelle bis auf den grossen Feldberg, der östlichen und südlichen bis Lorsbach noch eine offene Frage, über welche auch Preuschen in seinen Untersuchungen kurz hinweg gegangen ist.

118.-1046-1056.

Hecil quidam nobilis et uxor eius Ŏta schenken dem Kloster Fulda coram Egberto venerando abbate - in Hekistat ipsam curtem cum omnibus appendiciis suis, insuper quicquid habuerunt in Hekestat superiori et in Hekestat inferiori et in Ascbrunnen

Facta est autem hęc tradicio sub imperatore Heinrico qui et confirmavit eam sua auctoritate et sigilli sui impressione precepit insigniri deditque talem preceptionem, ut quicunque hominum huius cartae confirmationem violare presumpserit, regię maiestatis reus sit.

[blocks in formation]

119. Kaiser Heinrich III. schenkt seinem Getreuen Swigger und dessen Frau Coniza das Reichsgut zu Erlenbach und Eschbach in der Wetterau, mit Ausnahme zweier Diensleute. — Regensburg 1048 Februar 8.

C. In nomine sanctae et individuae trinitatis. Heinricus divina favente clementia Romanorum imperator augustus. Ut omnes nobis fideliter et studiose servientes certam spem nostrae remunerationis habeant, volumus eos nostrae liberalitatis gratia ad nostri servitii amorem promptiores et efficatiores preparare. Unde ergo noverint omnes nostri Christique fideles, presentes scilicet et futuri, qualiter nos militi nostro Swiggero et uxori eius Conizae ob servitium suum tale praedium, quale habuimus in villis Erelbach et Askebach dictis in pago Wedereibo in comitatu Ezzen comitis situm cum omnibus suis appendiciis, duobus nostris servientibus Elbeno et Berewigo bonisque eorum exceptis, in proprium tradidimus cum capella et decimationibus suis, areis, aedificiis, mancipiis utriusque sexus, terris cultis et incultis, pratis, pascuis, agris, campis, aquis aquarumque decursibus, molis, molendinis, piscationibus, silvis, venationibus, exitibus et reditibus, viis et inviis, quaesitis et inquirendis et cum omni utilitate, quae ullo modo inde poterit provenire. Ea videlicet ratione, ut predictus Swiggerus et uxor eius de praefato praedio liberam amodo potestatem habe (habeant) optinendi, tradendi, commutandi, precariandi vel quicquid illis placuerit, inde faciendi. Et ut haec nostrae traditionis auctoritas stabilis et inconvulsa

omni permaneat evo, hanc cartam inde conscriptam manu propria corroborantes sigilli nostri impressione iussimus insigniri.

« السابقةمتابعة »