Felicis V. fuit fublatum, agente Friderico III. imp. cum antea ftatus imperii Germanici acephali nec Eugenio, nec Felici adhærerent, quod neutralitatem, palliatam fchifmatis obftetricem, appellabant novo in Ecclefia exemplo. Quale etiam Bohemorum erat, ut rebelles armis ufum calicis extorquerent: fruftra eorum in concilio Bafileenfi, paulatim dilapfo, communione tentata.

Concilium Bafileenfe cum, poft lectas feff. I. Martini V. et Eugenii IV. bullas de transferendo Senis Bafileam concilio, mox feff. II. concilii Conftantienfis memoratos canones repetiiffet, confirmaffetque, Eugenius, quo res vergeret, intelligens, diffolutionem agitat: quod dum refciunt Bafileenfes, mox fequentibus feffionibus non folum fuis decretis obicem ponere conatibus papæ allaborant, verum is etiam feff. VI. de contumacia accufatur, quod intentatam diffolutionem revocare detrectet. Proximis feffionibus fub gravibus minis citatur, iteratoque ei dies condicitur: tum vero excommunicationis fententia in eos fertur, qui concilium transferre tentarent: etfi caufam Eugenii feff. VI. fingulari oratione, quæ in actis concilii a) legitur, epifcopus Tarentinus egiffet: tum etiam deinceps varii tractatus concordiæ inter Eugenium et Bafileenfes haberentur, ab ipfoque Eugenio, inftante apud eum Sigismundo imp. Romæ, dum a pontifice coronaretur, oblata concordia effet, reiecta a Bafileenfibus feff. XI. Tunc demum pontifex bullam edit, feff. XIII. lectam, qua omnia gesta Bafileenfia

a) Conc. Germ. T. V. p. 782. &c.

revo

revocat. Nihilominus dum Sigismundus Bafileæ adeft, fit reconciliatio ea conditione, ut omnia contra Eugenium et cardinales R. E. pontifici adhærentes decreta revocarentur, pontificisque præfides admitterentur. Factum id feff. XIV. dum mox fequenti quotannis concilium dioecefanum et fingulis trienniis provinciale celebrandum ftatuitur: atque interim vices epifcopo Tarentino committuntur ab Eugenio, usque dum legati pontificii advenirent, quod frequenti feffione XVII. præfente Sigismundo imp. multisque principibus contigit. At dum non folum mox fequenti sesfione XVIII. iterum decreta feff. IV. et V. concilii Conftantienfis, fruftrata pontificii præfidii auctoritate, innovarentur, proximisque feffionibus in præiudicium R. S. agere pergerent, ea de re pontifex per legatos Patres monet, ac ab illis viciffim monetur, ut revocet, quæ contra concilii decreta egiffet; fimulque annatas pro beneficiorum collatione, electionum confirmatione, poftulationum admiffione aut præfentatione datas tanquam fimoniacas reprehendunt, abrogantque.

Dum interim pontifex, atque ipfi etiam Bafileenfes, agunt de Græca fchifmatica Ecclefiæ catholicæ reunienda, contentio iterum oboritur, atque ipfi Bafileenfes feff. XXV. in diverfa abeunt de loco, pro futuro concilio, eligendo, aliis Bafileeam aut Avenionem, aut aliquam Sabaudiæ urbem, urbem Italiæ Florentiam vel Utinam ftatuentibus aliis; feffione XXVI. per feditionem duo fibi contraria ea de re eduntur decreta. Hifce præfidentes novum addiderunt, ftatueruntque, bulTOм. II.

C

lam

At

lam concilii card. S. Petri ad Vincula, (qui erat unus ex legatis pontificiis, aucto tumultu mox difcedentibus) archiepifcopo Panormitano, et epifcopo Burgenfi effe credendam, qui litteras decretorum ab ipfis factorum fignarent, et debitæ executioni mandarent. Miferunt quoque Miferunt quoque Bafileenfes legatos Cpolin, atque etiam naves. Ut porro pro advehendis 700. Græcis neceffarios corraderent fumtus, indulgentias plenarias promulgarunt pro omnibus, qui tantum contribuerent, quantum pro victu unius feptimanæ infumendum effet. etiam pars altera, quæ urbem Italiæ cum pontifice pro concilio ftatuerat, fuos quoque cum pontificiis concordes mifit nomine concilii legatos Nicolaum de Cufa ex Leodienfi archidiacono cardinalem et Ioannem de Ragufa generalem Dominicanorum, cum legatis Eugenii amiciffime exceptos ab imperatore: qui, repudiatis navibus, quas Bafileenfium pars adverfa miserat Eugenii naves confcendens cum patriarcha lofepho, metropolitis et epifcopis an. 1438. Venetiis appulfi inde Ferrariam concefferunt, deftinatum concilio generali locum, præfente iam ibi ipfo Eugenio P. cum cardinalibus, magnoque epifcoporum occidentalis Ecclefiæ numero, qualem orientalium fimul et occidentalium concurfum nulla retro ætas viderat: cum in prioribus cecumenicis conciliis, in Oriente celebratis, defideraretur copia Patrum occidentalium, et in occidentalibus paucis adeffent orientales, ut iam auguftior conventus effe non potuerit ipfo præfide fummo pontifice primum Ferrariæ, urbem au

tem

ne.

tem illam peste infestante, anno fequenti Floren tiæ, facta illic feliciffime utriusque ecclefiæ unioQuibus aufpicatiflime ita procedentibus, cam plerique etiam epifcoporum, qui hactenus Bafileenfibus adhæferant, fe coniungerent, relicta Bafilea, frequentiffimo, celeberrimoque utriusque ecclefiæ concilio confociato fuo capiti Romano pontifici, quem Græci fine omni cunctatione concilii præfidem ante ipfam factam unionem vene. rati funt; refidui nihilominus Bafileenfes fuperos acherontaque moventes, nulla præfidii pontifici habita ratione, aufi funt Eugenium P. feff. XXVII. ad fuum tribunal citare, ut intra fexaginta die compareat: feff. XXVIII. irritare creationem cardinalis, quam in perfona patriarchæ Alexan drini fecerat, quod effet contra fuum decretum, quo id pontifici vetuerant, inftaurato iterum decreto, non licere pontifici, a concilio abfenti id facere. Ulterius etiam progreffi feff. XXIX. (cunt Iuliano card. feceffionem faciente, fua fibf auctoritate præfidem Lud. Alemannum card. Are latenfem iuramento fibi adftrictum elegiffent, non dubitant, revocare decretum de Florentia vel Utino pro concilio generali, per ipfos præfi dentes, Bafileæ factum, ac irritum declarare, et Eugenium contumacem: feffioneque XXX. re vocare Eugenii contra concilium gefta, et dam nare Ferrarienfem fynodum: feff. XXXI. Euge nium ab adminiftratione pontificatus fufpendere: dum interim felix, fauftumque Ferrariæ aufpi cium accepiffet celebrata IV. Id. Ianuarii A. S. MCCCCXXXVIII. feffione prima, in qua com C 2 muni

muni decreto ante alia ftatutum eft:

כל

دو

دو

"

"

factam per » Eugenium P. ob caufas iuftas, et neceffarias at» que urgentes, ad removenda impedimenta, » quæ unioni cum Græcis tractandæ interponebantur, propellendumque imminens fchifma translationem legitimam et canonicam effe, ac proinde Ferrarienfe concilium oecumenicum legitime congregatum effe &c. Tum vero feff. II. Bafileæ poft translationem concilii legitime, et neceffarie factam fub nomine generalis concilii remanentes, quoniam fanctiffimam Græcorum unionem omni ftudio perturbant, audentque fua temeritate Romanum pontificem inique iudicare, omnes et fingulos, etiamfi cardinales patriarchæ, archiepifcopi, epifcopi et minoris dignitatis fint, cuiuscunque ordinis excommunicatos effe, ac beneficiis dignitatibusque omnibus privatos effe &c.

دو

وو

כם

כל

Neque vero ex ordine epifcoporum (qui iam inde, dum rumpi coeperat communio inter fummos Ecclefiæ paftores, pontificem et epifcopos, diffluentes, ad parvum numerum redacti fuerant) plures quam feptem cum uno cardinali Bafileæ remanferant, ad quos pertinuit conftanti Ecclefiæ obfervantia ius fuffragii in conciliis, fuccedente collegio epifcoporum collegio apoftolorum, quibus Chriftus fuam poteftatem Ecclefiamque regendam commifit. Ex his ipfis vero epifcopis Bafileæ refiduis plerique, ut mox videbimus, ad hoc ipfum ius et prærogativam ordinis epifcopalis provocabant contra attentata eorum, qui ex minore ordine presbyterorum magno quidem numer

ade