صور الصفحة
PDF
النشر الإلكتروني

contra orientem usque in Rokenize, ubi ipsam riuulus, qui dicitur Ruthnic, influit, tendunt includentes omnem siluam, que est intra uiam de Lucho et Rokenize, et flexi contra aquilonem ascendunt per ipsam Rokenize usque in uiam, que eam transit, de Dimin in Lucho, a qua uia et incipiunt. Testes autem horum hi sunt: dominus episcopus Berno, Walbertus abbas de Esrom, sed tunc tantum monachus, Dirsico, Miregrauus et fratres eius Monic et Kotimarus, Dobezleu, Preche et frater eius Praus, Zapacha et frater eius Goldon, Henricus Plochimeris et Hermannus Teutonicus et alii quam plures de curia nostra et circumiacente prouincia. Notificamus etiam sancte uestre uniuersitati, quod prefatis fratribus de Dargon dedimus liberam potestatem et perfectam libertatem uocandi ad se et collocandi, ubicunque uoluerint in possessione prefate ecclesie de Dargon, Teutonicos, Danos, Sclauos uel cuiuscunque gentis et cuiuscunque artis homines, et ipsas artes exercendi, et parrochias et presbyteros constituendi, necnon et tabernam habendi, siue uelint more gentis nostre, siue teutonice et danice. Jpsos etiam homines, quos uocauerint et posuerint, liberos dimisimus ab omni exactione baronum nostrorum et omnium nobis et eis famulantium et ab omni seruitio nobis et eis more gentis nostre debito, uidelicet urbium edificatione, pontium positione et utrorumque resarcinatione et omni expeditione, ita ut nemini quicquam seruitii debeant ex debito nisi soli deo et monasterio. Preterea etiam dedimus prefate ecclesie de Dargon dimidietatem capture piscium in Pena, quam in prima parte eius habuimus, et quartam partem putei salis in Tolenze in predio uille Suillimari Tessemeris. Jn consecratione uero altaris, quod primum in prefato monasterio consecratum est, obtulimus super ipsum et offerentes in perpetuum dedimus decem marcas nummorum singulis annis de taberna in Lucho, ita quod quinque marce soluantur in natiuitate sancti Johannis baptiste et quinque in festo sancti Michaelis archangeli, et aliam dimidietatem prefate capture piscium in prima parte Pene et sedes duarum sartaginum sal coquentium in Colbiarg. Dedimus etiam uillas duas uidelicet Kuzize et inhabitantes liberos dimisimus ab omni exactione et seruitio nobis et nostris debito. Hec et omnia supradicta in perpetuum contulimus. Testes horum: episcopus Berno, Walterus prepositus de Groba, Helwicus de Stolp tunc quidem adhuc prepositus, Walbertus abbas de Esrom; laici: Dirsicho, Miregrauus et fratres eius et alii omnes, qui ad prefatam consecrationem conuenerant, iuuenes et senes. Donationibus Miregraui et suorum fratrum et Bandeche ceterorumque fidelium in terris, siluis, pratis et aquis consentientes annuimus et annuentes approbauimus et approbantes ratas et immobiles in perpetuum statuimus. Donationum autem istarum termini incipiunt in Rokenize, vbi in ipsam Rokenize influit riuulus, qui fluit de stagno, quod iacet in confinio uille, in qua habitabat Malach et Coueniz, per quem riuulum et ascendunt in ipsum stagnum, et ab illo flectuntur ad meridiem ultra monticulum uicinum in quandam uallem profundam et longam usque in uiam, que per se de Dimin uiantes deducit ad Dargon et Lucho, per quam uiam flec

Meklenburgisches Urkunden-Buch I.

15

tuntur ad orientem et deducuntur per eandem uiam usque in pontem, qui dicitur Bugutiza, et ab illo transeunt in circuitu paludis contra uillam Liwin per duas partes eiusdem paludis, et inde flectuntur et tendunt usque in Penam, per quam ascendunt contra meridiem, donec ueniant in oppositum riuuli, qui uocatur Zimulubu, et tunc ascendunt per paludem ab ipsa Pena in eundem riuulum usque ad solidam terram, a quo reflectuntur ad aquilonem per marginem terre, donec ueniant in oppositum uallis meridiei propinquioris a monasterio, in quam et ascendunt per paludem ascendentem usque in uiam, que uadit a monasterio in Kuzize, qua transita ascendunt per paludem, que in eadem ualle est, versus occidentem, et ab illa in tres lapides terre affixos, et ab illis per arbores cruce notatas in unum magnum lapidem terre etiam affixum, et ab illo per cruce signatas arbores in duos lapides similiter terre affixos ad orientem cuiusdam tilie decorticate, et ab illis transeunt siluam per arbores signatas usque in uallem, que descendit ad pontem minorem, per cuius uallis medium et eiusdem pontis et ei adiacentem ab occidente paludem in riuulum Ruthnic, per quem descendunt in Penam. Exaudientes obsecrationem nostram, qua obsecramus predictas nostras elemosinas ratas et integras prefato monasterio et fratribus, quibus collate sunt, in perpetuum conseruari, exaudiat deus preces eorum de celo et conseruet mansiones ipsorum ratas et immobiles in eternum. Amen. Sortem autem calumpniantium et sibi usurpare presumentium deus tollat de terra uiuentium, nisi resipiscant, et proiciat in infernum. Amen. Facta sunt autem hec anno dominice incarnationis M° C° LXXIIII, epacta XV, concurrente II°, indictione Ia.

Nach dem wohl erhaltenen Originale im Haupt- Archive zu Schwerin, in derselben kräftigen Minuskel geschrieben, wie Nr. 95. An einer Schnur von ungebleichten linnenen Fäden hängt des Fürsten ziemlich gut erhaltenes Siegel, von ungeläutertem Wachs, mit braunem Firniss überzogen; es enthält das Bild eines stehenden, mit Helm, Ringpanzer und Schwert gerüsteten Mannes mit dem Speere in der rechten und dem Schilde in der linken Hand, und die Umschrift:

KAZIMERVS. DEI GRA POMERANOR PRINCEPS.

Es ist dasselbe Siegel, von welchem auch an der obigen Nr. 95 ein Bruchstück hängt. Auf der Rückseite der Urkunde steht von derselben Hand: Privilegium kazemari senioris de terminis claustri.

2

Von dieser Urkunde ist eine zweite, wohl erhaltene Original-Ausfertigung vorhanden, gleich geschrieben und besiegelt. Jedoch weicht sie von dem Originale des hier abgedruckten Exemplars darin ab, dass in ihr die zehnte Zeile des letztern ausgelassen ist, nämlich die Worte: sclauice dicuntur trigorke antiquorum uidelicet sepulcra, et abinde uersus occidentem recta linea in quandam magnam paludem, que et sclauice dicitur dalge loug, et de palude eadem per riuum, qui de ipsa effluit in stagnum, quod Dagegen hat das zweite Exemplar kurz vor dieser Auslassung die Lesart: 1 wiliki damb statt wili damb Gedruckt in Lisch, Mekl. Urk. I, S. 7; Kosegarten, Cod. Pom. dipl. I, S. 91.

[ocr errors]

Anm. Die topographischen Bestimmungen in der Urkunde erläutert von Pressentin im Oeffentl. Anzeiger etc. 1862, Nr. 18, folgendermassen (vgl. Nr. 111, Anm. 2). Die Furt Rokeniz kann nach der Beschaffenheit des rechten Ufers nur hinter der sogenannten Amts-Büdnerei (Nr. 51) gelegen haben; Dargon ist die Burgstelle, der jetzige israelitische Gottesacker; Guthkepolle: der Lehnenhöfer Ackerklotz, welcher fast wie eine Insel in den Wiesen liegt, jetzt Paradiesberg genannt; pant wo Guthkepole: der Weg von Lehnenhof nach Finkenthal; glambike loug: das Moor in der Scheide zwischen der Waldung, welche der Dammer Winkel heisst, und Glasow; dalge loug: das lange Moor" auf dem Fürstenhöfer Felde, welches sich aufs Dammer Feld hinauf bis an den Dammer See (Dambnio) zieht; urbs Kalen et

totum stagnum; die Burg Kalen (Altkalen, Jahrb. XII, S. 457 f.) mit dem Alt-Kalener See; quaedam longa palus: die Alt-Kalener Koppel und das Torfmoor unfern der Alt-Kalener Ziegelei; knezegraniza: Fürsten- (Herren-) Grenze; palus, que iacet, etc.: vielleicht die Dörgeliner Koppel mit dem Torfmoore; im Norden der Koppel mag Kuzuzine gelegen haben; Bouzka: der Bach, welcher vom sogenannten Eichholze (1850 abgeräumt) herabkommt und nordöstlich von dem Burgberge in die Röknitz fliesst.

1174.

115.

Gunzelin, Graf von Schwerin, unterstützt mit Anderen den Bau des Klosters
Stederburg.

Anno autem domini 1174., imperante glorioso ac victoriosissimo Friderico, praefato domno Gerhardo ecclesiae eidem praesidente et eo laborante, monasterium novum in Stedereburch dei favente clementia consummatum est; unde praepositus voti sui compos consecrationem eius fieri proposuit. Deus autem, qui voluntati bonae fidelium numquam deest et iustis postulationibus semper praesens est, ipsius in bonum adiuvit desiderium. Tanto namque proposito maximas scivit adesse debere expensas et multas ad tale negotium necessarias esse divitias. Sane fidelium suorum corda ita excitavit dominus, ut in multis ei subvenirent. Unde quorumdam benefactorum nostrorum nomina, ut memoria eorum non deleatur in seculum, hic inserere curavimus. Serenissimus ille Bawariae et Saxoniae dux Heinricus primus auxilio suo nos iuvit Officiatis tamen

suis, hoc est dapifero, pincernae ceterisque omnibus ita sollicite iniunxit, ut huic festivitati tamquam suae praeessent. Comes Guncelinus de Zvarin, ut saepe ante fecerat, in hac necessitate nobis subvenit, Ericus de Gatersleve, Ekbertus de Wulferebutle, Jordan dapifer aliique plures, qui ut centuplum de benefactis suis recipiant, divinae committimus clementiae. Domnus itaque Adelhogus epi

scopus sexto episcopatus sui anno, cooperante sibi beatae memoriae domno Hevermodo Razeburgense episcopo, monasterium novum in Stedereburch sub administratione domni Gerhardi praepositi ad honorem domini nostri Jhesu Christi et beatae Mariae virginis et beati Jacobi apostoli et sancti Cristofori martiris singulare patrocinium, in die natalis eorum cum tribus altaribus devote consecravit. Jpso etiam die velatio virginum celebrata est.

Annal. Stederburg. bei Pertz, Scr. XVI, p. 211.

1174. März 3.

116.

(Adelheid), Aebtissin von Gandersheim und Quedlinburg, überträgt dem Kloster auf dem Marienberge bei Quedlinburg das Johannis-Hospital. Praesentibus principibus regni: venerabili archiepiscopo Magdeburgensis ecclesiae, Henrico duce Bavarorum et Saxonum, Dedone comite; praesentibus et

magnatibus terrae: Burchardo burchgrauio, Burchardo de Valckensten, Guncelino de Zuerin, Odalrico de Amersleue; praesentibus etiam ministerialibus ecclesiae Data per manum Adelhelmi notarii, V. nonas Martii, anno

M°. C°. LXX°. HII., indict. VII., epact. XV., concurrent. I.

Vollständig abgedruckt bei Erath: Cod. Quedl. fol. 96.

1174. Juli 1. Bremen.

117.

Balduin, Erzbischof von Bremen, verleiht dem Kloster zu Neumünster den
Zehnten und Zinspfennig westlich vom See Damfleth.

[merged small][merged small][merged small][ocr errors]

MCLXXIIII., indictione VII. Actum Bremae, kalendis Julii.

Nach Lappenberg's Hamb. UB. I, S. 218, aus dem alten Neumünsterschen Copialbuch. Auch gedruckt in Westphalen Mon. II, p. 26, Staphorst, Hamb. Kirchengesch. I, 1, S. 584.

1174. Sept. 27. Justus-Berg.

118.

Berno, Bischof von Schwerin, weihet die Kirche des Prämonstratenser-Klosters auf dem Justus-Berg (zwischen Thionville und Metz).

Rainaldus [sc. abbas Justimontis] anno 1181. ab Alexandro

III. impetravit bullam bonorum Justimontis confirmatricem.

Jn tabula lapidea e ruderibus effossa sequens inscriptio in tempora
Rainaldi coincidens legitur:

Anno ab Jncarnatione Domini MCLXXIV. Jndictione VII. concurrente V. Epacta
XV. V. kal. Octob. consecrata est haec Ecclesia a Venerab. Bernone Magnopo-
litanae sedis Episcopo, in honore S. Mariae Virg. S. Joan. Bapt. & S. Joan
Evang.

Hugo: Ord. Praemonstr. Annal. T. I, p. 953.

1175.

119.

Heinrich, Herzog von Baiern und Sachsen, bewidmet die Capelle Johannis des Evangelisten zu Lübek.

subscriptis testibus, quorum nomina sunt hec: Euermodus Raceburgensis episcopus, Berno Zwerinensis episcopus, qui et ipsi hanc nostram donationem

banno suo confirmauerunt; item Ethelinus Lubicensis prepositus et Odo decanus ibidem, Theodericus Segebergensis prepositus, Heinricus comes de Rauenesberg, Heinricus comes de Suua [r] ceburg, Heinricus comes de Dannenberg, Bernardus comes de Raceburg, Gunzelinus comes de Zwerin, Adolfus comes Holtsatie, Marquardus ouerbode, Wilbrandus de Barmestede; item ciues Lubicenses hii: Leuerat de Sosato, Raceman, Lutbertus Lenzing, Johannes de Bruneswich et alii quam plures. Acta sunt hec anno dominice incarnationis M°. Co. LXXVo.

Nach Leverkus: Urk. des Bisth. Lübek I, S. 15 (aus dem Regist. Capit. I, 5), wo bereits bemerkt ist, dass diese Urkunde nicht schon 1175 ausgestellt sein kann, weil in derselben vom „monasterio beati Johannis ewangeliste, quod in eadem est insula", die Rede ist, dieses aber (s. das UB. der Stadt Lübek I, S. 7) erst 1177 gestiftet wurde. Gedruckt: Lünig, Spicil. eccl. II, S. 294; Orig. Guelf. III, p. 532; Schröder, P. M. I, S. 464; Westphalen I, p. 1277.

[ocr errors]

1176. Juli 6. Sklandethorp.

120.

Waldemar, König der Dänen, schenkt dem Kloster Esrom ein Stück Landes in Halland und gestattet demselben den landesüblichen Holzhieb.

Ne vero alicui calumpniandi pateret occasio, possessuris praedictam terram scotavimus, his fidelibus et nobis dilectis in testimonium astantibus viris: Nicholao domini regis Kanuti filio, Kanuto Priszlavi filio, Sunone Ebbonis filio, Georgio Petri filio, Gangulfo de Nesbu et aliis qvam plurimis nostris viris. Facta est autem haec scotatio in Sklandethorp, anno ab incarnatione domini MTM° C. septua– gesimo sexto, indictione VIIII., concurrente IIII., pridie nonas Julii, monarchiae autem regni nostri anno IXX.

mo

Nach Thorkelin, Diplomatar. Arna-Magn. I, p. 40; daraus abgedruckt bei Liljegren: Svenskt Diplomatar. I, S. 97, 98.

1176. August 15. Camin.

121.

Konrad, Bischof der Pommern, thut kund, dass er 1176 am Feste Mariae
Himmelfahrt zu Camin Helwich von Stolp und Eberhard von Colbaz zu
Aebten geweihet habe, und bestätigt des Fürsten Kasimar damals geschehene
Schenkung des Ortes Prilop an das Kloster Colbaz.

Hec autem donatio solempnis in presentia mea facta est, vt dixi, vidente clero, astante populo multisque principibus viris, id est: Wartizlauo de Stetin et Engilberto eius capellano, Zauiz castellano de Camyn, tribusque seruis dei abbatibus, quorum aliquos supra memoraui, quorum erat primus dominus Helwicus abbas de Stolp, secundus dominus Euerhardus abbas de Colbas, tertius dominus

« السابقةمتابعة »