10 Ube dù gotes uuillen fure dinen uuillen sezzen uuellest, so pilide Nôé. Ube dû ana dir keoboren uuellest die fleizslichen kispensta, sô pilide Joseph. Ube dù mammentiger unta kedultig uuellest sin, so pilide Moysen. Ube dû rechâre sin uuellest des gotes andon, so pilide Finéen. Ube dù in zuivilichen dingen festen kedingen in gote haben uuellest, số pilide Jôsuê. Ube dû daz haz dines fiandes in minna pechêren uuellest, so pilide 15 Samûêlem. Ube dù dinemo fiande liben uuellest, sô dù imo scaden megest, sô pilide David. Ube dû starcho arbeiten uuellest, sô pilide Jacob. Ube dû frilichen gotes reht chôsen uuellest mit den fursten dere 20 uuerlte, so pilide Johannem baptistam. 25 30 Ube dû durch got dinen lichinamen tôdlichen uuellest, sô pilide Pêtrum. Ube dû durch got firmanen uuellest dia uuerltlichen uuideruuartiga, so pilide Paulum. Ube dû inzundet uuellest uuerdun in dere gotis minna, sô volge Johanni evangelistae. Ube dû kedultig uuellest sin in trûbesale, sô pilide Job. Haec sunt dona spiritus sancti, die sus keteilit uuurten unter die pa triarchas. In Ådâm uuas der keist des uuistuomes. In Nôê der keist dere firnunste. In Abrahâm keist des râtes. In Ysaac keist dere starchi. In Jacob keist dere keuuizele. Disa keba alla uuoneten in Christo Jêsu insament. Mit sinemo uuistuome scuof unta irlôsta er unsih unda screib unsera namen in den himelun. LXXXVI. PREDIGTEN. A. ERSTE SAMMLUNG. * 1 vone allen mennisken sô diu einen habeta. Manige uuituuun uuâren in demo zite Hêliae: dere nehein ne karneta imo ira disg rihten, uuane diu eina diu kesta imfieng in den nôtin dere hunkerjâre. Sâligiu uuituuua, dù vone gote in allen dingen so pivolehen uuirdest; der dir ne gnâdit, der 5 uuirt vone gote irteilet, imo selbemo sus sprechentemo 'Die den uuituuun ne rihtent noh uueisen ne gnâdent, die irteilo ih selbo.' Sâligiu uuituuua, dû selbon got habest rihtâre unde piskirmâre, umbe uuaz scolt dû nû decheinen man uueinon, sîd tû nû bezzera bist, danne dû ê uuârest? Ê kedrûotost tù in den mennisken, nû gedinges tù avar in got. È kedâhtas10 tù nâh mennisken, nù nàh gote. È lustosotost tù dih in dero uunneluste des lichinamen unde in den freisen des keuuâtes: nù pedenche fore allen dingen die chûske unde die sûzze dere gotis êe. Ê uuâre dû dînes mannes diu, nû bistù Christis fria. Uuio vile nû bezzera ist, daz tû sô sichiriu bist, danne dû dînemo munde dienetist. Dù ligest nù baz in dinemo betta 15 eina unde stêst ûf rêniu, danne dû lâgest in demo huore unde in dere unreinigheiti des lichinamen. È uuâre dû pidruchet unter demo suåren joche dines mannes: nù bistù ùf irrihtet vone demo sûzzen gotis joche. Nû freuue dih, tohter, uuanda dû ê firchoufet uuâri, daz tû dînes mannes diu uuârist: nû hâstû aver die friheit vone gote imfangen. Nû irhuge, tohter, 20 des chananêisken uuibes, diu mit ira ungestillintlichen digen die gotis gnâda piuuarf, unde des uuîbes, diu mit ira zaheren gotis fuoze duuuoch unde sie mit ira vahsen trucchenota unde ze sînen fuozen saz, daz si dâ firnami, uuio si imfliehen scolti sinere chunftigen åbulgi, unde des uuîbes diu vone dere beruorida sînes keuuâtis keheiligit uuart. Nû pedenche iro 25 allera diemuot, ze uuelîchen gnâdon si siu prâht habet, unde uuistû in kelih in dere kehorsami, in diemuoti. 2 unde uuanda dû ê imfâhen scoltost tricigvaltez uuuocher, daz tù avar nú imphâhest sehscigvaltiz. Ein ieuuelih mennisco tuo anderemo daz er imo selbemo uuelle. uuanda bewillet er sih avar mit sundon, imo firzîhen des er bitot. uuir ne intheizen 5 imo avar neheina sichereheit. Der uuola lebendo der dennoh kesunder riuuesit . . sun da firgeben uuerden in demo jungesten sûnestaga. Nû intheizes tù uns neheina sicherheit vone danne. Nu saga uns, uuaz ist ava, daz tù unsih uuola heizest?' ur 10 teila: vone disen allen scol sih der mennisco behuoten unde scol kesunter riuueson. uuanda er ne uueiz, ube imo diu riuua odar diu pigiht kelâzen uuerde in sînera hinaferti. sun 3 da in unêra uuerlte so kelûtterot, daz daz lûttere fiur odar nieth odar avar luccil an uns vindet ze brennenne. Ube uuir gote nieth danchon in demo trûbesali noh die sunda ne lôsin mit guoten uuerchen, so birn uuir uuan 5 da enez fiur ist unsenftere denne deheiniz uurte in dirre uuerlte. Unde sit uuir hie furhton ze einere uuîle daz zekéntlicho fiur, uuanda ne furhten uuir ouh danne daz êuuige fiur? Tie die houbethaften sunda * ma da unde ube si sie avar getân haben, sô riuueson si iomêr unde ne kestillen niomêr mit guoten uuerchun ze lôsenne die tagalichen sunda. Mit den 10 minneren sundan irlôset ma nige mit sinen ubelen uuerchun keuuirserota, so buozi ouh offanbari, daz er si kebezzeri. Nû ne dunche iu ummathlih noh suâri, daz ih iu nù râte daz uuir unsera sela irstorbena in den sundan klagen samo sô 4 den fremeden irstorbenon lichenamen. Ube unser cheno odar unseriu chint odar unser charal sterbent, sô klagun uuir siu vile harto unde birn lango in manigere furiburti. Nû bitto ih iuuuih daz uuir daz unserere sêla irbieten, daz uuir demo fremeden lichinamen irbieten. Unde bedenchet, 5 uuio ubel daz ist daz uuir den tôten lichinamen chlagen den uuir nieth irchucchen magen, unde dia irstorbenen sêla niet chlagon dia uuir irchuichen magon. Alle gotes holden sculin folsten in den guoten uuerchen, sculin emicigo ana stên dere leczen unde demo kebete; sie ne sculin zimberon ûfen die Christes cruntfeste neuueder noh die houbithaftigen sunda, 10 noh die minneren die in demo fiure firbrennet magen uuerden, alsô holz unde heuue unde halma, suntir sie sculin dar ùf zimberon guotiu uuerch dei in demo fiure alsó stâtig sin, samo sô golt unde silber unde goltsteina. Mina liebistun brûdera, nû fernemet dei gotes kebot. Ir sculit zallerêriste got minnon vone allemo iuuueremo herzen, vone allemo iuuueremo muote, 15 vone allera iuuuerera chrefte. Dara nâh iuuueren nåhisten samosô iuuuih selben. Ir ne sculit manslahta tuon noh daz uberhuor noh die diuva. fremedes tinges ne sculit ir keren. luckez urchunde ne sculit ir sagen. alle mennisken sculit ir êren. iuuueren lichenamen sculit ir chestigen. die fastun sculit ir minnan, nals die uuirtscaft. azet die hungerenten. 20 drenchet die durstenten. uuâtet den nachoton. uuiset des unchreftigen. pevelehet den töten. helfet demo nôthaften. trôstet den chlagenten. Mit herzen unde mit munde pringet fure die keuuârheit. ne irkebet ubel mit ubele. Nehein uradriz ne tuot niomanne unde ube iz avar iu ketân uuerda, só virtraget iz kedultigliche. Minnot iuuuera fiande. ne fluochet 25 den die iu fluochent, sunder segenot sie. Dolet B. ZWEITE SAMMLUNG. 1. Daz evangelium zélit uns, daz unser herro Jesus Christus zuo den heiligen bóton imo iruueliti sibincig unta ziuuêni jungerun, der er ie ziuuêni unte ziuuêni fure sante mit sînera predige in iegeliche burch unte stat, dare er selbi chomen uuolti. Die ziuuêni jungerun, die er sante in dera brediga, 5 die pizeichinent die ziuuei kibot dere minne, die niemir irfullet ni magen uuerden niuuâri iedoh zi minniste unter ziuuain. In imo selbemo ni mac si nieman irfullen, suntir er scol si irfullen an einemo anderemo. Der die minne uuider sinen nâhisten nieth ni hât, der scol niemir daz ambahte der bredigi kiuuinnan. Daz er die ziuuêni jungerun sô fure sante in alla 10 die stete dare er selbi chomen uuolti, daz bizeichinet: suenne unseriu muot imo kilûteret uuerdent mit dera heiligen bredige unte mit demo brunnen dera zahire, dare nâh chumet er unte pisizzet siu mit sinemo liehte. Dô er siu dô hina sante, dô sprah er, daz der arin michel uuâre unte dero snitare luzil uuâri. Nù sprichit sanctus Gregorius 'pittit den 15 almahtigen got, daz er senti die uuerhmanne in sinen aren. Diu uuerlt ist fol dero, die dir habent den phaflichen namen: dâ ist aver unter vile unmanic uuerhman der sin ambahte sô irfulle, sô iz gote liche oder imo selbemo nuzze si oder dero diheinigemo demo er iz spenten scol.' Daz kiscihet ofto, daz der predigàre irstummet: ettisuenne durh sîn selbis un20 reth, daz er dei nieth uuurchen ni uuile dei er då brediget; ettisuenne sô kiscihet iz durh des liutis unreth, daz si is nieth uuert ni sint ze firnemenne. Daz ist unsemfte zi firstênni, vona uues sculden iz si. taret iz ettesuenne demo hirte? iz taret ave ientie demo quartire, uuante ni mac der bredigåre nieth sprechen, er chan iedoh daz reth uurchen, unte doh 25 iz der liut uuelle wurchen, er ni chan, iz ni uuerde imo kichundit. Vone diu só sprah unser hêrro zi sinen jungerin, dô er si zi dera brediga sante [Er sprah] 'Ih sento iuuuih also dei scâf unter die uuolfe.' Er gab in den kiuualt prediginnis unte hiez si haben die miteuuâri des lampis, sô daz si ire crimme nieth ni uobten in die ire untertânen, sô sumelichere site ist, 30 sô si kiuualt kiuuinnent, daz sie denno den tarent, den si frume scolten. 2. Daz evangelium zelit uns, daz daz himilrih kelih si demo hûshêrro, der des morgenis fruo in sinan uuinkarten samenoti dei uuerhliuti. Uuer |