صور الصفحة
PDF
النشر الإلكتروني

et martiris et in Chkotwico licet invitus sepultus esse dinoscitur, ad quod tamen monasterium plures villas ex altera parte Danubii cum copiosa pecunia ordinavit.

Liber fundat. monast. Zwetl. in einem Perg.-Codex im Stifte Zwettl (die sogenannte Bärenhaut) f. 14, Columne 2.

Frast in Fontes 2, III, 53.

Hiezu vgl. den deutschen Prologus desselben Codex f. 2′ Col. 2:
Es wrd nah im niht volbraht,

Als er sein het gedacht,

Ouf dem Chotwig welt er ze ligen,

Also ist er von seinem chloster gedigen,

Doch swa er leit, da leit er wol,

Alein ez uns leit wesen sol.

Vgl. ferner den lateinischen Prologus im selben Codex f. 7 Col. 1: Hoc autem dico, quod humatus est Kotewico.

34.

1139 April 9, Rom, Lateran.

Papst Innocenz II. nimmt das Stift Göttweig in seinen Schutz, bestätigt dessen Besitz und dessen Rechte.

Copie in Cod. C f. 318 f. (B).

Karlin, 267 nr. 11. Jaffé, Reg. 2. A. nr. 7968.

Der Copist bemühte sich, auch die Rota und das Benevalete aus dem ihm noch vorliegenden Originale möglichst genau nachzuzeichnen und überhaupt die Kennzeichen des Originals getreu wiederzugeben.

dilecto

Innocentius episcopus, servus servorum dei filio Chadalhoch Gottwicensi abbati eiusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum. Desiderium, quod ad religionis propositum et animarum salutem noscitur pertinere, animo nos decet libenti concedere et petencium desideriis congruum inpertiri suffragium. Et quidem si religiosorum virorum postulaciones debita benignitate admittimus, nostris procul oportunitatibus clementem dominum reperimus. Huius rei gracia dilecte in domino fili Chadalhoch abbas precibus tuis apostolica mansuetudine duximus annuendum et Gottwicense monasterium, cui auctore deo preesse dinosceris, cum omnibus ad ipsum per

[merged small][ocr errors]

a

Folgt ein Loch, welches mit einem rothen Striche umsäumt ist.

b

tinentibus sub beati Petri tutela et nostra proteccione suscipimus et presentis scripti patrocinio communimus statuentes, ut quascumque possessiones quecumque bona eadem ecclesia in presenciarum iuste et canonice possidet aut in futurum concessione pontificum, largicione regum vel principum, oblatione fidelium seu aliis iustis titulis deo propicio poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant, crisma quoque oleum sanctum consecraciones altarium sive basilicarum ordinationes eciam monachorum, qui ad sacros gradus fuerint promovendi, a diocesano suscipietis episcopo, siquidem catholicus fuerit et graciam atque conmunionem apostolice sedis habuerit eamque gratis et sine pravitate voluerit exhibere. Alioquin liceat vobis catholicum, quem malueritis, adire antistitem et ab eo sacramenta consecracionum suscipere, qui nostra fultus auctoritate, quod postulatur, indulgeat. Sane sepulturam eiusdem loci omnino liberam fore decernimus, ut eorum, qui se illic sepeliri deliberaverint, devocioni et extreme voluntati, nisi forte excommunicati sint, nullus obsistat. Laicos autem seu clericos seculares ad conversionem suscipere nullius episcopi vel prepositi contradiccio vos inhibeat. Obeunte vero te nunc eiusdem loci abbate aut tuorum quolibet successorum nullus ibi qualibet subrepcionis astucia seu violencia preponatur, nisi quem fratres communi consensu vel fratrum pars consilii sanioris secundum dei timorem et beati Benedicti regulam providerint eligendum. Decernimus ergo, ut nulli omnino hominum fas sit iam dictum monasterium temere pertur bare aut eius possessiones aufferre vel ablatas retinere minuere aut temerariis vexacionibus fatigare, sed omnia integra conser ventur eorum, pro quorum sustentacione et gubernatione concessa sunt usibus omnimodis profutura salvo in omnibus Pataviensis episcopi canonica reverencia, cui tamen non liceat vexationem aliquam vel consuetudinem, que regularium quieti noceat, irrogare. Nec eciam eidem episcopo vel abbati aut alicui persone ecclesiastice sit facultas ipsius cenobii bona in feodum seu beneficium sine consensu meliorum fratrum personis aliquibus dare aut aliis modis alienare. Si qua igitur in posterum ecclesiastica secularisve persona huius nostre constitucionis tenorem sciens contra eum temere venire temptaverit, secundo terciove conmonita, nisi reatum. suum congrua emendacione correxerit,

[blocks in formation]

C

c B.

с

potestatis honorisque sui dignitate careat reamque se divino iudicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat et a sacratissimo corpore et sangwine dei ac domini redemptoris nostri Ihesu Christi aliena fiat atque in extremo examine districte ulcioni subiaceat. Conservantes autem hec omnipotentis dei et beatorum Petri ac Pauli apostolorum eius benedictionem et graciam consequantur; amen, amen, amen.

a

Ego Innocencius katholice ecclesie episcopus subscribo. (R.) d

(BV.)

Datum Laterani per manus Almerici, sancte Romane ecclesie diaconi cardinalis et cancellarii, V. idus aprilis, indicione II, incarnationis dominice anno millesimo centesimo tricesimo nono, pontificatus vero domini Innocencii II pape anno decimo.

35.

[ocr errors]

[c. 1140.]

Die Hörige Richkart des Stiftes Kremsmünster wird von dem
Vogte dieses Stiftes Markgraf Ottokar V. von Steiermark dem
Stifte Göttweig als Ersatz für einen diesem angehörigen getödteten
Ministerialen gegeben.

Orig. (A), Perg. feuchtfleckig. Siegel mittelst Perg.-Streifen eingehängt.
Karlin, 268 nr. 12.

Die chronologische Einreihung dieser Urkunde beruht auf blosser Conjectur.

Notum sit omnibus Christi fidelibus, qualiter mulier quedam nomine Richkart ex familia sancti Agapiti mutuo tradita sit super altare sanctę Marię in Kotwico pro alio eiusdem ministeriali occiso. Hec autem traditio facta est per manus Ottaker1 advocati bona voluntate domni Ŏdalrici abbatis conivente eo tamen pacto et iure, quo prius sancto Agapito subesse solita erat, utpote de melioribus ministerialibus orta. Huic rei testificantur: Walther de Traism," Engilschalh de Vra; de ministe

34.

35.

d Kreisring enthält den Wahlspruch: † Adiuva nos deus salutaris noster. ai über der Zeile nachgetragen.

1 Ottokar V. (1129-1164 † December 31) Markgraf von Steiermark (Meiller, Bab.-Reg. 355). 2 Abt Ulrich II. von Kremsmünster, 1132-1147 (ebend. S. 349).

rialibus advocati: Helmhart, Pillunch; de familia sancti Agapiti: Engilger et frater suus Prun.

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

D. S. d. Abtes Ulrich II. v. Kremsmünster, rund (51), braun, III A 1. Umschr.: ABBAS SCI AGAPITI · MARTYRIS. Im Siegelfelde ist der Abt en face in Bruststück dargestellt, in der linken Hand das Pedum haltend, die rechte ist an die Brust gelegt.

36.

1141 [vor September 24, Gross.]

Bischof Reginbert von Passau weiht die Kirche zu Gross, erhebt sie zur Pfarrkirche, schenkt ihr den bischöflichen Zehent zu GrossNondorf in der Pfarre Sitzendorf und den Zehent von dem Gute des Dietmar zu Beigarten und bestätigt dem Stifte Göttweig alle Dotationen seiner Vorgänger.

Orig. (A), Perg. feuchtfleckig. Siegel an Hanfschnur in der Mitte in zwei Theile zerbrochen; Copie Cod. C f. 301 (B).

Karlin 269 nr. 13 zu 1141.

Da die Indiction, welche die Bedanische ist, angegeben ist, so ist mit dem 24. September 1141 der terminus ad quem gegeben.

Notum sit omnibus sanctę matris ecclesię filiis, quod ego Reginbertus dei gratia Pataviensis episcopus anno dominicę incarnationis millesimo CXLI, indictione IIII dedicavi ecclesiam Graze1 ea videlicet ratione, ut sub termino prediorum Wichardi de Schriche et post eum Grimonis homines siti vel possessionem habentes baptismum, sepulturam et cetera christianitatis suę sacramenta in eodem loco accipiant, siquidem cum ego prefate Pataviensis ecclesię episcopus Reginbertus in die dedicationis eiusdem ecclesię homines antiquissimos termini predicti sacramento constrinxerim, ut terminos legitime discernerent. Nichilominus etiam de villa Niwendorf sita in parrochia Sicindorf omnem decimam ad me episcopali iure perpinentem eâdem" auctoritate confirmavi. Preterea in villa, que dicitur Bigartin, de predio Dietmari decimam nostri iuris simili modo dedimus. Hęc itaque, que ego in nostro tempore, et reliqua, que venerabiles episcopi antecessores mei videlicet Altmannus, Ódalricus,

36. a A.

1 Karlin, 35 nr. 136.

Reginmarus pro salute anime sue fratribus Kotewigensis cenobii dederunt et auctoritate episcopali stabiliendo confirmaverunt, ego quoque sperans partem eternę beatitudinis me cum eis habiturum similiter confirmo. Et ut huius confirmationis sententia stabilis et inconvulsa maneat, sigilli nostri inpressione sancimus. Si quis igitur nostrę auctoritatis confirmationem infringere presumpserit vel violare voluerit, sub anathematis maledicto perpetuę penę periculo damnetur.

Siegel d. B. Reginbert, spitzoval (100: 65), ungefärbt, III A 2 b, mit dem Abdrucke des Stempelöhres über dem Kreuze. Der Siegelrand steigt schräg auf. Umschr.: † REGENB[ERTV]S DEI GRACIA PATAVIENSIS EPS. Der Bischof ist sitzend en façe im Ornate mit einer niedrigen Mithra dargestellt, hält in der rechten Hand das Pedum, in der linken das offene Evangeliar.

37.

1141.

Nach dem Tode des Abtes Chalhoch von Göttweig wird Gerhoch zum Abte gewählt.

Quo [Chalhocho abbate] decedente1 successit Gerhohus. vir nimiae mansuetudinis et humilitatis genere clarus scientia praeditus moribus gratus. Huius temporibus in expeditione Jerosolymitana obiit domnus Reginbertus Pattaviensis episcopus 2 cui successit in episcopatu filius Liutpaldi marchionis Cuonradus. 3 Hic secundo ordinationis suae anno suggestione quorundam fratrum nomen et locum abbatis appetentium multis eundem abbatem iniuriarum molestiis nimis infensum et infestum, quia erat ut diximus magnae humilitatis et mansuetudinis, maiori cessit nomenque abbatis et curam episcopo resignavit. Obiit autem eodem depositionis suae anno fratribus, quorum instinctu depositus fuerat, multis tribulationum et infirmitatum doloribus et aerumnis domino illis vicem reddente post mortem suam afflictis.

[blocks in formation]

1

nr. 28 Anm. 1. 2 1147 November 10 (Gams, Series 301).

3 Konrad I. von Oesterreich 1148-1164 Juni 29 in Passau, wurde 1164

Juni 29 nach Salzburg transferiert, wo er 1168 September 28 starb (Gams, Series 301 u. 307). 4 1150.

« السابقةمتابعة »