صور الصفحة
PDF
النشر الإلكتروني

lectiones, in pejus mutatæ, ad scribendi rationem vetustiorem ea, quam Aldina scriptura indicat, pertinent, et inde fere omnes videntur derivari. Nempe in Aldina recensione non nisi cursivæ, ut aiunt, scripturæ vestigia se produnt, at in Pseudo-Tricliniana, quadrata. Fuit igitur ille liber, quem Suidas manibus versavit, recentior altero, qui Triclinii in manus venit. Plerumque tamen neque hanc neque illam recensionem per se cassa nuce emerim, licet ex utrisque inter se comparatis lectio genuina fere semper erui possit.

E decem libris manuscriptis, quorum collationem edidit Elmsleius, quatuor Aldinam, totidemque Pseudo-Triclinianam recensionem exhibent, inter quas medium locum tenent duo illi Par. F. et Ricc. B. Ad Aldinam referri debent Laur. A. Par. A. Ricc. A. et Laur. B., ad Pseudo-Triclinianam vero T. Farn. Par. B. et Vat. Brevitati igitur consulturus non Mss. ipsos, suo quemque nomine, verum recensionem alterutram literis AL. aut PT. indicabo, nisi rationem aliam sana ratio postularé videatur.

Etsi plurima et gravia sunt in fabula Sophoclea, quæ nostras curas enixe petunt, nefas tamen esset insigne fragmentum historicum de re scenica prætermittere, quod primus edidit Thierschius in Act. Philolog. Monacens. i. 3. p. 322-326. e schedis Victorianis, dein Elmsleius de Codice Laurentiano descripsit. Unde Victorius suum apographum hauserit, non liquet. Id ita Thierschius evulgavit.

1

6

4

ου

Τὸν ἐπὶ Κολωνῷ ' Οἰδίπουν ἐπὶ τετελευτηκότι τῷ πάππω Σοφοκλῆς ὁ υἱιδοῦσ ̓ ἐδίδαξεν, υἱὸς ὢν ̓Αρίστωνος ἐπὶ ἄρχοντος 3 Μήκωνος, ὃς ἐστι τέταρτος ἀπὸ Καλλίου, ἐφ ̓ οὗ φασὶν οἱ πλείους τὸν Σοφοκλέα τελευτῆσαι· Σαφὲς δὲ τοῦτ ̓ ἐστὶν ἐξ ὧν 3μὲν ὁ ̓Αριστοφάνης ἐν τοῖς Βατράχοις ἐπὶ Καλλίου ἀνάγει τοὺς 4στρατηγοὺς ὑπὲρ γῆς, ὁ δὲ Φρυνίχος ἐν Μούσαις, ἃς συγκαθῆκε τοῖς Βατράχοις, φησὶν * οὗ μάκαρ 5 Σοφοκλὲς ὃς πολὺν χρόνον βιοὺς ἀπέθανεν εὐδαίμων ἀνὴρ καὶ δεξιὸς πολλὰς ποιήσας καὶ καλὰς τραγῳδίας καλῶς ἐτελεύτησεν οὐδὲν ὑπομείνας κακόν· ἐπὶ δὲ τῷ λεγομένῳ 7 Ιππείῳ Κολωνῷ τὸ δρᾶμα κεῖται· ἐστὶ γὰρ καὶ ἕτερος Κολωνὸς πρὸς τῷ Εὐρυσακείῳ, πρὸς ᾧ οἱ μισθαρ νοῦντες & προεστήκεισαν 9 καὶ τὴν παροιμίαν ἐπὶ τοῖς καθυστερίζουσι τῶν καιρῶν διαδοθῆναι, ὄψ ̓ ἦλθες ἀλλ ̓ εἰς τὸν Κολωνὸν ἵεσο· μνημονεύει το τῶν δυεῖν Κολωνοῖν Φερεκράτης ἐντι πετάλῃ διὰ τούτων, οὗτος ποτ ̓ εἰσήλθετ ̓ εἰς Κολωνὸν χόμην οὐ τὸν ̓Αγοραῖον ἀλλὰ τὸν τῶν Ιππέων.

8

12

1. Ita Victor. at Οιδιπόδα Elmsl. 2. Ita Victor, at Ms. teste Elms. υἱιδούς. 3. Μικίωνος vult Thiersch. advocato Diodor. Sic. xiv. 17. at Μίκωνος Elmsl. ex Aristoph. Lys. 679. Ας Μίκων ἔγραψ ̓ ἐφ ̓ ἵππων κ.τ.λ. 3. ὁ μὲν legit Elmsl. 4. Manifesto

legendum τοὺς τραγικούς. Etenim in Ranis ἀνάγεται Æschylus. Et sic legit Clinton in Fastis Hellenicis inter Addend. p. VIII. nuperrime vulgatis. 4. Vice οὗ Elmsl. οὕτως. 5. Σοφοκλέης Elmsl. 6. καλῶς τ' est Thierschi at Werferi emendatio ἐτελεύ τησ': mihi vero tautologum sonant ἀπέθανεν et ετελεύτησε. Scripsit, opinor, Phrynichus Καλῶς ἐτελέτησ ̓, memor Sophoclem sententiæ in Fragm. Inc. 58. ὡς τρισόλβιοι Κεῖνοι βροτῶν, οἱ ταῦτα δερχθέντες τέλη Μόλωσ ̓ ἐς "Αιδου. Fuit enim Sophocles unus τῶν Μυστῶν: ideoque apud inferos, τὰ μυστῶν ὄργι ̓ εὐτύχησ ἰδων, ut cum Euripide loquar in Herc. F. 613. 7. Legi debet ἱππίῳ. 8. Προσεστήκεισαν emendat Thiersch. ex Harpocrat. V. Κολωνίτας. 9. ὥστε καὶ legere vult Thiersch. 10. Excidisse videtur δέ. 11. Harpocrat. Ms., olim Burneianus, exhibet Πεταλῆ i. e. πεταλίων, unde nihil extrico. 12. Harpocr. 1. c. οὗτος πόθεν ἥκεις ἐς Κολωνὸν ἢ μὴν οὐ τὸν κ.τ.λ. Recte πόθεν, et vero proxime ἥκεις et ἦ μὴν: in quibus latent οὐκ εἰς et ἱέμην : latent quoque in εἰσήλθετ' voces εἰσῆλθες ὄψ'. Etenim scripsit Pherecrates-A. οὗτος πόθεν Εἰσῆλθες ὄψ'; Β. οὐκ εἰς Κολωνὸν θέμην ; Α. Οὐ τὸν ̓Αγοραῖον Β. ἀλλὰ Α. ποῖ; Β. τὸν Ιππιον, Verbi έμην gl. est aut lectio varia ᾠχόμην. Sermo fuit inter herum et servum, qui rationem tardæ profectionis reddit. De voce ὀψὲ sape depravata monui ad Æschyl. Εumen. 274. et in Addend. Locis ibi citatis adjunge (Ed. C. 1536. Θεοὶ γὰρ εὖ μὲν ὀψὲ δ' εἰσορῶσι : Æschin. p. 76. HSt. ὀψὲ μεταμανθάνοντες τὴν ἐλευθερίαν.

His dispositis ad ipsam fabulam accedo. Verum ultra limen pes Criticus sine offensione procedere nequit. Ita enim se habent vv. 3-8.

τίς τὸν πλανήτην Οἰδίπουν καθ ̓ ἡμέραν
τὴν νῦν σπανιστοῖς δέξεται δωρήμασι,
σμικρὸν μὲν ἐξαιτοῦντα, τοῦ σμικροῦ δ ̓ ἔτι
μεῖον φέροντα, καὶ τόδ ̓ ἐξαρκοῦν ἐμοί;

στέργειν γὰρ αἱ πάθαι με χω χρόνος ξυνών
μακρὸς διδάσκει καὶ τὸ γενναῖον τρίτον.

Voces χρόνος ξυνων μακρὸς nemo hominum explicuit; ecquis vero eas potuit explicare ? Hoc primum. Deinde collato Philoct. 538. Εγώ δ' ἀνάγκῃ προύμαθον στέργειν κακὰ, liquet abunde nomen desiderari, quocum στέργειν jungi possit. Illud etiam statuo, quod τρίτον caudam quasi inutilem hic trahit, arti Sophocleæ incongruenter. Quid plura ? Rescribe, quæ Tragicus scripsit,

στέργειν γὰρ αἱ πάθαι τε χω χρόνος ξένην μακρὸς διδάσκει καὶ τὸ γενναῖον τρίβον. Namque ærumna et longum tempus docent vel genere nobilem

aquo animo tolerare semitam vitæ inhospitalem. Nunc demum intelligitur, unde venerit lectio varia aga vice Euvav in PT. Nempe super τρίβον fuit scriptum πόρον. Hic τρίβον eadem metaphora dicitur, qua exrgißev Biov in Ed. T. 248. neque non conferri potest Euripideum μουσικὸν δ ̓ ἄρα "Ερως διδάσκει, κἂν ἄμουσος ᾖ τὸ πρίν, cum Sophocleo διδάσκει καὶ τὸ γενναῖον: etenim in utroque loco xal significat e'en Anglice. Manifesto sententiæ tenor postulat mentionem et évou et Tpißou. Fuit enim dipus et ξένος et πλανήτης. Quod ad syntaxin, διδάσκειν τινα TI, eam ne pueri quidem ignorant.

6. Reisigius in Enarrat. p. xxvII. per transennam vidit discrimen inter φέρειν et φέρεσθαι τι. Nempe hoc significat auferre jure proprio, illud concessu alterius auferre. Thuringensem latuit plurimis in locis, ubi hodie exstat μobov pépeiv, olim exstitisse μισθοφορεῖν: neque verba prorsus eadem esse φέρειν et poρεῖν. Sed de hoc alias.

11. Στησόν με κἀξίδρυσον ὡς πυθοίμεθα. Ita Mss. omnes. At ws Brunckius Tubuela, probante Elmsl., non item Reisigio, qui jure miratur sententiam inconcinnam colloca me, ut percontemur: quasi sede opus sit ad sciscitandum. Gl. est in Ms. Laur. A. μαθησόμεθα: cujus auctor ὡς pro ἐπεὶ accepisse videtur Elmsleio. Atqui glossæ scriptor in codice suo legerat οὗ πευσούμεθα, ubi audiemus. De Attico illo futuro vid. Grammaticos, qui colligere solent exempla, pueris quidem, non Criticis, profutura. μανθάνειν γὰρ ἥκομεν Ξένοι πρὸς ἀστῶν ἂν ἀκούσωμεν Teλely. Ita AL. at PT. xv. At nusquam alibi tres syllabæ per crasin una fiunt. Id perspexit Elmsl. qui ad Ed. T. 749. legit avd axoúσwμev-et nunc in textum intulit. Verum nulla est antithesis inter μανθάνειν et τελεῖν. Debuit & "ν τ ̓ ἀκούσωμεν TEλEIV. For we strangers are come to learn, and, what we learn, to do.

12.

14. et sqq. Πάτερ ταλαίπωρ ̓ Οἰδίπους, πύργοι μὲν, οἳ Πόλιν στέ γουσιν, ὡς ἀπ ̓ ὀμμάτων πρόσω· Χώρος δ ̓ ὅδ ̓ ἱρὸς ὡς ἀπεικάσαι βρύων Δάφνης ἐλαίας ἀμπέλου. Ita Ms. Laur. A. At Schol. pro var. lect. ὡς ἀνομμάτῳ: et Ald. ὡς σάφ ̓ εἰκάσαι. Verum ΡΤ. Οἰδίπου— ἱερὸς ὡς ἀπεικάσαι. Ex hisce σάφ' εἰκάσαι placuit Reisigio. Atqui illud pertinet ad areyouri: cujus vice σTέPour emendat Wakefield, ad Georgic. i. 71. diu ante Doederlinum in Specim. p. 42. Placuit quoque Musgravio s uvoμμάτῳ, cui scrupulum injecerat illud πρόσω. At dum levia VV. DD. persequuntur, prætereunt majora. Nemini etenim suboluit deesse bis verbum, quod vix semel deesse poterat. Eo restituto, plana fiunt omnia. Lege igitur-úpyo μèv, oì Hóλi στέφουσ ̓, οἵδ ̓ εἰσ ̓ ἀπ ̓ ὀμμάτων πρόσω· χῶρος δ' ὅδ', (ἱερὸς ὡς ἀπει

Ρ.

πάσαι,) Βρύων : subaudito ἐστί. Dicto. οίδ', Antigone digito intendit ad turres, quæ visæ sunt extra scenam, πόλιν στέφουσαι. De pronomine δε sic posito vid. Schafer. in Meletem. Crit. 84. Quantillo opere our excidere potuerit post oυς, intelligas ex eo, quod σ. et 8 sæpe confundi soleant. Quod ad locutionem ἀπ ̓ ὀμμάτων πρόσω, confer similia dicta πρόσωθεν ὄμματος in Agam. 948. et ἀποπρόθεν ὀφθαλμῶν in Archiloch. Fragm. x.

17. — πυκνόπτεροι δ ̓ Εἴσω κατ ̓ αὐτὸν εὐστομοῦσ ̓ ἀηδόνες. Ista εἴσω κατ ̓ αὐτὸν pessime tautologa Sophocles quidem scribere non potuit. Poëta dignum esset κατ ̓ αὐλὸν more tibia. Etenim non luscinia ipsa, verum tibicen, imitatus lusciniam, melos canebat. Quo modo ἀηδόνες εὐστομεῖν a Sophocle dicuntur κατ' αὐλόν, sic et Euripides teste Hesychio V. Αηδόνα-τοὺς αὐλοὺς λωτίνας ἀηδόνας που ἔφη.

19-22. Hoc tetrastichon ita pessime ordinatur:

οὗ κῶλα κάμψον τοῦδ ̓ ἐπ ̓ ἀξέστου πέτρου μακρὰν γὰρ ὡς γέροντι προυστάλης ὁδόν· ΟΙΔ. κάθιζε νῦν με καὶ φύλασσε τὸν τυφλόν· ΑΝΤ. χρόνου μὲν οὖνεκ ̓ οὐ μαθεῖν με δεῖ τόδε.

Minime patrem decuit imperiose loqui κάθιζε νῦν με, Antigonæ verbis κώλα κάμψον responsurum. Hoc primum ; deinde ou et Touds sic posita Græce dici non possunt. Id senserunt Valckenaer et Pierson: quorum hic in Notis Mss. penes me voluit θοῦ, ille σὺ, quod præstat. Postremo μὲν post χρόνου nullam apodosin habet. Versibus transpositis lege

ΟΙΔ. κάθιζε νῦν μ' ἐκεῖ· φύλασσε τὸν τυφλόν
ΑΝΤ. χρόνου μὲν ἕνεκ ̓ οὐ νῦν μαθεῖν με δεῖ τόδε·

σὺ δὲ κῶλα κάμψον τοῦδ ̓ ἐπ ̓ ἀξέστου πέτρου
μακρὰν γὰρ ὡς γέροντι προυστάλης ὁδόν.

Ubi versus ille cæsura carens, convenit pulmonibus exhaustis defessi senis; neque minus venustum est in re tali asyndeton illud, κάθιζε, φύλασσε. Vox ἐκεῖ pertinet ad χῶρον ἱερὸν, de quo dudum sciscitabatur Edipus, ad sessionem idoneo. Μox νῦν μαθεῖν legisse videtur Schol. οὐ δεῖ με μαθεῖν τοῦτο νῦν.

[ocr errors]

23. Ad voces ὅπου καθέσταμεν ita Elmsl. Recte Brunckius, latet in verbo καθέσταμεν motus significatio. Ita Euripides Or. 1930. "Αραρ' ἀνάγκης δ ̓ εἰς ζυγὸν καθέσταμεν. Utrobique sententiæ conveniret ἐληλύθαμεν.” Atqui motus significatio inesse nequit verbo καθέσταμεν : potuit quidem verbo καθιστάναι. Εtenim ἱστάναι significat sistere sensu activo, at στῆναι stare, sensu intransitivo. In Oreste illud ἄραρε satis aperte indicat καθέσταμεν a notione motus longissime distare. Certe id, quod fixum est in loco, non propere de loco movetur.

24, 5. Hoc distichon alii aliis personis tribuunt. Omnes perperam. Scripsit Sophocles :

ΑΝΤ. τὰς γοῦν ̓Αθήνας οἶδα

ΟΙΔ.

ΑΝΤ.

τὸν δὲ χῶρον ;

Ο

πῶς γάρ; τίς ηὔδα τοῦτον ἦμιν ἐν πόρῳ; Inepte vulgatur Πᾶς γάρ τις ηὔδα τοῦτον ἦμιν ἐμπόρων. Vice τοῦτον Reiskius conjecit τοῦτό γ', et sic Ms. Par. F. At τοῦτο rem ferri debuit ad proximum nomen (χῶρον): id vero feri non potuit, servata lectione vulgata πᾶς τις ηὔδα : quæ verba manifesto pertinent ad τὰς ̓Αθήνας οἶδα. De phrasi ο· πῶς γὰρ, quid verbis multis opus est? Mox meum illud ἐν πόρῳ scrupulum, quem Scholiastæ vox ἐμπόρων injecit, pulchre amovet. 26—31. Ita hi sex versus pessime sunt scripti; ΟΙΔ. ἀλλ ̓ ὅστις ὁ τόπος ἢ μάθω μολοῦσά ποι ; ΑΝΤ. ναὶ τέκνον εἴπερ ἐστί γ ̓ ἐξοικήσιμος. ΑΝΤ. ἀλλ ̓ ἐστὶ μὲν οἰκητός· οἴομαι δὲ δεῖν οὐδέν· πέλας γὰρ ἄνδρα τόνδε νῶν ὁρῶ

ΟΙΔ. ή δεῦρο προστείχοντα κἀξορμώμενον ;
ΑΝΤ. καὶ δὴ μὲν οὖν παρόντα.

Inter hæc video plurima aut inepta aut falsa. 1. Ineptum est
μάθω μολοῦσά ποι ; quasi nomen regionis Antigona indagare po-
tuisset non ab homine quodam, verum e lapide aut ligno, cui
villa nomen, quod fieri solet apud Anglos, esset inscriptum.
2. Græce dici nequit hic ἐξοικήσιμος. Verbalia in —σιμος signifi-
cant id, quod fieri potest, non id, quod fit. At sententiæ tenor
postulat ἐνοίκητος vel simile quid. 3. Οἰκητός est falsum, uti
patet e 39. *Αθικτος οὐδ ̓ οἰκητός. 4. Οἴομαι est infrequens vice
οἶμαι. 5. Inepta sunt οἴομαι δὲ δεῖν οὐδέν. Certe aliquid erat agen-
dum. 6. Antigonæ dicenti πέλας ἄνδρα τόνδε νῶν ὁρῶ respondere
non poterat Edipus ἦ δεῦρο προστείχοντα. Etenim si prope aderat
ille homo, Edipus poterat rem omnem sciscitari; neque opus
erat verbis illis inutilibus ή δεῦρο προστείχοντα. 7. Κἀξορμώμενον
abundat propter προστείχοντα. Nihil interest celeriter, necne,
ille homo advenerit. 8. Vim particularum καὶ δὴ μὲν οὖν me
nescire fateor. Apage hasce sordes et restitue Sophoclea
ΑΝΤ. ἀλλ ̓ ὅστις ὁ τόπος ή μάθω μολοῦσά του ;

ΟΙΔ. ναὶ, τέκνον, εἴ τις ἐστὶν ἐξακούσιμος·
ΑΝΤ. ἀλλ ̓ ἔστ' ἐμοί γ ̓ οὐ κλητός·

ΟΙΔ.

ΑΝΤ.

ἕψομαι δ

ὁδῶν

οὐ δεῖ· πέλας γὰρ ἄνδρα πόδ' ἀνύειν ὁρῶ

ΟΙΔ. * δεῦρο προσστείχοντα;

ΑΝΤ.

κἀξορμώμενον

καὶ δὴ (μέν ̓ οὖν) παρόντα

« السابقةمتابعة »